Teksty modernizmu. Antologia polskiej krytyki i teorii architektury 1918–1981
wyd. Instytut Architektury

Teksty modernizmu to ujęta w dwóch tomach historia teoretyzowania i przyjmowania na gruncie polskim architektonicznego modernizmu. Tom pierwszy antologii to wybór ponad pięćdziesięciu najważniejszych tekstów źródłowych autorstwa polskich teoretyków i praktyków architektury, które powstały w okresie pomiędzy odzyskaniem przez Polskę niepodległości a karnawałem Solidarności. Tom drugi wypełniają krytyczne eseje badaczy polskiego modernizmu – Davida Crowleya, Tomasza Fudali, Doroty Jędruch, Małgorzaty Jędrzejczyk, Aleksandry Kędziorek, Emilia Kiecko, Dorota Leśniak-Rychlak, Grzegorza Piątka, Kamili Twardowskiej, Diany Wasilewskiej, Michała Wiśniewskiego, Łukasza Wojciechowskiego przybliżające teksty pierwszego tomu i pokazujące w jaki sposób mogą być one przydatne i żywe.

Tim Ingold Splatać otwarty świat. Architektura, antropologia, design
wyd. Instytut Architektury

Wybór pięciu esejów Tima Ingolda zaproponowany przez Ewę Klekot obejmuje teksty wskazujące, jak relacja człowieka ze światem realizuje się w materialnym zaangażowaniu w tworzenie przestrzeni zamieszkiwanej. Artykuły prezentują te aspekty myśli Ingolda, które wydają się najważniejsze z perspektywy projektanta i architekta: jego podejście do linii i powierzchni, oraz materialności i materii, w połączeniu z filozofią życia jako zamieszkiwania.

 

Dorota Leśniak-Rychlak Jesteśmy wreszcie we własnym domu
wyd. Instytut Architektury

Książka Doroty Leśniak-Rychlak pokazuje przemiany własnościowe i społeczne związane z kreacją klasy średniej i powstaniem nowych modeli zamieszkiwania w okresie transformacji: domu na przedmieściu i apartamentowca na osiedlu grodzonym. Książka bazuje na materiale pozyskanym z czasopism, seriali, filmów, podczas wywiadów z ekspertami i mieszkańcami oraz literatury przedmiotu. Szczególny nacisk został położony na studia nad polską tożsamością wyrażaną przez sposób zamieszkiwania oraz rolę mediów w kreacji statusu przez dom.

 

Ewa Mańkowska-Grin, Architektura jest najważniejsza.
Wydawnictwo EMG

Kolejność rozmów w książce odpowiada kolejności spotkań, które autorka odbyła od października 2014 do połowy 2015 roku ze Zbigniewem Maćkowem, Piotrem Lewickim i Kazimierzem Łatakiem, Krzysztofem Ingardenem, Piotrem Wróblem, Janem Łasiem, Stanisławem Niemczykiem, Ewą Kuryłowicz oraz Dariuszem Hermanem, Wojciechem Subalskim i Piotrem Śmierzewskim (HS99).

Architektura jest najważniejsza. Rozmowy otwiera w Wydawnictwie EMG serię poświęconą najróżniejszym zagadnieniom związanym z architekturą. 

 

Filip Springer
13 pięter

Wydawnictwo Czarne

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku Polska cierpiała na gigantyczny głód mieszkaniowy. Problem ten przez całe dwudziestolecie próbowali rozwiązać różnego rodzaju zapaleńcy, społecznicy, ludzie z misją. Bezskutecznie.

W 1989 roku Polska znów znalazła się w punkcie wyjścia. Tanich mieszkań jak nie było, tak nie ma. Kolejne pomysły na rozwiązanie problemu mieszkaniowego okazują się gorsze od poprzednich, a luki prawne w istniejącym systemie bezwzględnie wykorzystują banki, deweloperzy i czyściciele kamienic. Wielu obywateli radzi sobie więc, jak może, wegetując, oszukując, adaptując się. 

Deyan Sudjic, Kompleks gmachu. Architektura władzy
Centrum Architektury

Na kartach książki Deyana Sudjica najsłynniejsi architekci ostatnich stu lat – Le Corbusier, Mies van der Rohe, Foster, Libeskind i wielu innych – spotykają się ze swoimi klientami i mecenasami. Autor ukazuje jak architektura stawała się narzędziem propagandy w rękach XX-wiecznych dyktatorów (Hitlera, Stalina, Mussoliniego czy Husajna) i sposobem na uzyskanie nieśmiertelności przez prezydentów USA, Tony’ego Blaira czy François Mitteranda, ekscentrycznych milionerów czy kolekcjonerów sztuki. Sudjic odsłania namiętności i ambicje stojące za najbardziej ekstrawaganckimi projektami.

 

Witold Rybczyński, Dom. Krótka historia idei
Wydawnictwo Karakter

Jak w ciągu wieków w zachodnim świecie zmieniały się sposoby zamieszkiwania? Co wpływało na ewolucję takich pojęć jak prywatność, domowość, komfort, swoboda i w jaki sposób odbijały się one w codziennym życiu mieszkańców miast? W swojej książce Witold Rybczyński śledzi przeobrażenia zarówno samej idei domu, jak i jego wyglądu oraz wyposażenia. Pokazuje zmieniające się przyzwyczajenia i mody – od dawnego zamiłowania do przepychu aż po współczesne upodobanie do minimalizmu i prostoty – oraz analizuje przyczyny ewolucji stylu życia zachodniego mieszczaństwa. To przystępnie napisana, zajmująca historia idei poparta rozległymi lekturami i licznymi nawiązaniami do historii architektury wnętrz i malarstwa.

 

Marcin Wicha, Jak przestałem kochać design 
Wydawnictwo Karakter

Te krótkie, finezyjne teksty są jak obrazki z kalejdoskopu – przegląda się w nich estetyczne oblicze Polski ostatnich czterdziestu lat. Łączą je poczucie humoru, erudycja i literacki talent autora. Marcin Wicha pokazuje, że design nie jest tak niewinny, jak by się mogło zdawać.

Marcin Wicha projektował (i projektuje) okładki, plakaty i znaki graficzne. Czasem pisze. Jego teksty ukazywały się między innymi w AutoportrecieLiteraturze na Świecie i Tygodniku Powszechnym. Przez kilka lat publikował cotygodniowe rysunkowe komentarze w Tygodniku Powszechnym. Współpracuje z Gazetą Wyborczą i Charakterami. Wydał kilka książek dla dzieci.

 

Jan Strumiłło, Ukryty modernizm. Warszawa według Christiana Kereza, wyd. MSN

Ukryty modernizm to Warszawa oglądana okiem zafascynowanego nią szwajcarskiego architekta, który w 2007 roku wygrał konkurs na budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Dziś wiadomo już, że projekt Kereza nie będzie realizowany, jednak warto popatrzeć na miasto z jego perspektywy – skupiając się na brutalnym pięknie stolicy, na formie i konstrukcji wybranych przez niego budynków. Są wśród nich ikoniczne dla miasta Pałac Kultury, Smyk, Dom Partii czy Trasa W-Z, ale i mniej znane, jak Społeczny Dom Kultury WSM na Żoliborzu czy Zajezdnia Służby Zdrowia przy ul. Woronicza. Dla miłośników architektury i coraz liczniejszych rzesz varsavianistów – skarby, dla właścicieli działek, na których stoją (albo stały – Supersam, pawilon Chemii) – niekoniecznie.