Legislacyjne efekty pracy
Rady MPOIA RP oraz Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP
Pomimo wielu korzystnych zmian obserwowanych w naszym kraju – cały czas istotną przeszkodą w jego rozwoju są przepisy prawa, w tym regulujące procesy budowlane.
Przyjęty system operuje tysiącami skomplikowanych i niespójnych regulacji, które nie zapewniają porządku w przestrzeni oraz nie stymulują rozwoju gospodarczego. Wielostopniowe procedury stają się sztucznymi barierami. Zatwierdzana dokumentacja budowlana swoją zawartością znacząco wykracza poza potrzebny do urzędowej kontroli zakres. Ponadto – przepisy zamiast wygaszać konflikty sąsiedzkie, to uruchamiają spory, których konsekwencjami są trwające często wiele lat działania odwoławcze, a rozbieżne interpretacje norm prawnych, nie zapewniają stabilnych rozstrzygnięć administracyjnych i sądowych.
Ponieważ obowiązujące przepisy nie służą społeczeństwu, w tym architektom – stan ten należy zmienić. W pracach mających na celu naprawę systemu prawa inwestycyjnego, czynny udział bierze Rada Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP, działając z Zespołem ds. Legislacji MPOIA RP.
Podejmowane są działania służące poprawie jakości zarówno przepisów prawa, jak i stosowanych procedur administracyjnych.
Począwszy od 2004 r. architekci z MPOIA RP podejmowali wiele inicjatyw o charakterze legislacyjnym. Część z nich dotyczyła problemów o charakterze lokalnym i polegała na działaniach zmierzających do wprowadzenia w urzędach administracji publicznej bardziej racjonalnych i przejrzystych procedur (przyjęty przez Radę MPOIA RP program usprawniania relacji: Urzędnik–Inwestor–Projektant–Obywatel). Inne – to przede wszystkim współudział w opiniowaniu rządowych projektów aktów prawa oraz wysuwanie własnych propozycji wprowadzenia nowych, optymalnych rozwiązań.
Włożona praca legislacyjna – przynosi efekty.
- Opracowywane w MPOIA RP propozycje zmiany rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego, polegające na ograniczeniu zawartości zatwierdzanej dokumentacji do aspektów istotnych dla społeczeństwa i kontrolowanych przez organy zatwierdzające projekt – przyniosły owoce. Propagowane przez MPOIA koncepcje zmian zakresu i formy projektu budowlanego zainicjowały ewolucję poglądów w tej materii. Po kilkukrotnym przesyłaniu kolejno przygotowanych materiałów legislacyjnych – za pośrednictwem Krajowej Rady Izby Architektów RP - do Ministerstwa, pojawiły się efekty w postaci zmian systemowych.
Opracowany rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (druk nr 121 z dnia 23.12.2019 r.) wprowadził podział projektu budowlanego na trzy części: projekt zagospodarowania działki lub terenu; projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny. Założono, iż tylko projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt architektoniczno‑budowlany (o ograniczonej zawartości) podlegać winny zatwierdzeniu w decyzji o pozwoleniu na budowę.
Projekt skierowano do Sejmu. Po przyjęciu poprawek w ramach prac Sejmu i Senatu – projekt ustawy został uchwalony w dniu 13.02.2020 r. - Opracowywana w MPOIA RP autorska propozycja legislacyjna w postaci tzw. Małego kodeksu budowlanego z dnia 15.03.2019 r. (MKB), za pośrednictwem krakowskiego Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców - w czerwcu 2019 r. przekazana została do Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju.
- Sporządzone w MPOIA RP propozycje zmiany przepisów określających zasady sytuowania budynków na działce, w relacji z granicami sąsiednich nieruchomości – analizowane były w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa.
- Opracowana w MPOIA RP "zasada trójkąta" (określająca proste zasady regulacji odległości brył budynków od granicy działki, pozwalająca wyeliminować posługiwanie się niedookreślonym "obszarem oddziaływania obiektu") - prezentowana była przez pana Tomasza Żuchowskiego, Wiceministra w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa – podczas I Forum Gospodarczego Budownictwa i Architektury, które odbyło się w ramach targów BUDMA 2017 w Poznaniu.
W przygotowanym w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa projekcie Kodeksu urbanistyczno-budowlanego (z dnia 23 listopada 2017 r.) wprowadzono § 93 nawiązujący wprost do "zasady trójkąta" opracowanej w MPOIA RP.
30.01.2018 r. podczas targów BUDMA 2018, Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju przedstawiło Prezentację aktualnych założeń do Kodeksu urbanistyczno-budowlanego, w której ponownie pokazana została plansza ukazująca rysunki z opracowanym w MPOIA sposobem ustalania sytuowania budynków, w oparciu o zasadę trójkątów.
Prace nad doskonaleniem i propagowaniem tej zasady – były kontynuowane w 2019 r.
Rada MPOIA RP
Wykaz najważniejszych prac legislacyjnych
Informacja o najważniejszych pracach legislacyjnych w 2020 r.
- 28 stycznia 2021 r. Zespół ds. Legislacji MPOIA RP, w ramach spotkania prowadzonego w formie telekonferencji, kontynuował prace dotyczące reformy systemu planowania przestrzennego.
Szczególną uwagę zwrócono na diagnozę jakości przestrzeni w Polsce. Rozważano konsekwencje estetyczne, społeczne i gospodarcze wadliwych rozwiązań. Stwierdzono, że problemami są: dysharmonia i niefunkcjonalność struktur osadniczych, postępujące wyludnienie małych miejscowości oraz niedostatecznie rozwinięta sieć połączeń komunikacyjnych. Właściwe rozpoznanie mankamentów przestrzeni to pierwsze zadanie, które należy wykonać w ramach przygotowywanej reformy. Kolejne – to ustalenie, w jaki sposób dostrzeżone wady można usunąć za pośrednictwem procedur planistycznych oraz które z nich byłyby najskuteczniejsze.
Podczas spotkania omówiono także kwestię przygotowania propozycji korekt ustawy Prawo budowlane, porządkujących i uczytelniających materię tego aktu prawnego. Opracowane w Zespole materiały, w ramach współpracy z KRIA RP, przekazane zostaną do Komisji Prawa Inwestycyjnego KRIA RP.
W spotkaniu wzięli udział: Bożena Nieroda, Maciej Kubicki, Dorota Verey, Filip Teter, Paweł Chwastek, Anna Serafin, Anna Dyląg.
- Od 16 grudnia 2020 r. do 22 stycznia 2021 r. trwały prekonsultacji pakietu propozycji Reformy systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego – przekazanych Izbie Architektów RP przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii (pismo znak: DPR-II.0210.4.2020 oraz DPR-II.0210.3.2020 z 16.12.2020 r.).
W pracach konsultacyjnych brał udział Zespół ds. Legislacji MPOIA. W ramach ZL opracowane zostały uwagi, które poddane zostały dyskusji przeprowadzonej w dniu 13.01.2021 r. w formie telekonferencji.
Pisemne odniesienie się do propozycji Ministerstwa, w formie tabeli – sporządzili: Dorota Verey, Olaf Jasnorzewski i Filip Teter. Materiał ten przekazany został do KRIA RP.
Równolegle z działaniami Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP, prowadzono prace w ramach Komisji Prawa Inwestycyjnego, działającej przy KRIA. Opinię zawierającą autorską propozycję reformy systemu planowania przestrzennego - opracowaną przez Bożenę Nierodę, przesłano do KRIA.
- 4 grudnia 2020 r. Rada MPOIA RP uzyskała zgodę KRIA RP na publikację wybranych artykułów z czasopisma „Zawód:Architekt” na stronie www Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP (pismo dz. 653/KRIA/2020/w).
20.12.2020 r. na stronie internetowej MPOIA, w zakładce Zespołu ds. Legislacji MPOIA, wprowadzono nowy dział ,,Defekty prawa inwestycyjnego – artykuły w Z:A’’ – zawierający publikowane z tego cyklu 33 artykuły, z omówieniem opisanych w nich zagadnień - ułatwiając architektom dostęp do szukanych informacji.
Celem upowszechnienia publikacji, Rada MPOIA RP zamieściła stosowną informację wraz z artykułami także na głównej stronie internetowej MPOIA.
Artykuły powstawały m.in. na bazie tez wypracowanych w ramach Zespołu ds. Legislacji MPOIA oraz w Komisjach działających przy Krajowej Radzie IARP.
- W listopadzie 2020 r. Rada MPOIA RP w oparciu o opinie sporządzone przez Zespół Rzeczoznawców MPOIA – opracowała 7 Stanowisk, które 26 listopada 2020 r skierowała do P. Edyty Lisak, Dyrektor Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie – z prośbą o konsultacje i wypracowanie wspólnych Komunikatów (pismo L.dz. 479/MPORIA/2020).
Przesłane do UW Stanowiska – to:
- Stanowisko w sprawie ustalenia tytułu inwestycji w dokumentacji Projektu Budowlanego
- Stanowisko w sprawie definicji domu w zabudowie bliźniaczej, bliźniaka
- Stanowisko w sprawie wymogu sprawdzenia projektu budowlanego przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane do projektowania bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności
- Stanowisko w sprawie ustalenia wysokości pomieszczeń przy stropach pochyłych
- Stanowisko w sprawie lokalizacji budynków względem lasu
- Stanowisko w sprawie interpretacji definicji antresoli
- Stanowisko w sprawie procedury wydawania zaświadczenia o samodzielności lokalu
- W październiku 2020 r. – w ramach Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP prowadzone były rozważania dotyczące nowych przepisów regulujących kwestie projektu budowlanego. Przepisy te, wprowadzone w życie 19 września 2020 r. – zawierają szereg rozwiązań postulowanych od wielu lat w środowisku architektów z MPOIA RP. Prace Zespołu Legislacji MPOIA RP trwały 9 lat i teraz podsumować można, że warto było podjąć działania w tej materii.
Zagadnieniem uracjonalnienia procedury uzyskiwania pozwolenia na budowę i zawartości projektu podlegającego zatwierdzeniu Zespół ds. Legislacji MPOIA RP zajmował się sukcesywnie w 2011 r., 2013 r., 2014 r., 2015 r, oraz w 2017 r. Opracowywane przez Zespół kolejno projekty 5 propozycji zmian treści rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego – poprzez KRIA, kierowano do Ministerstwa.
Zasadnicze postulaty dotyczyły uproszczenia procedury poprzez ograniczenie objętości dokumentacji składanej w urzędach – do zagadnień istotnych dla społeczeństwa, a więc ochrony wartości publicznych i interesów osób trzecich. Taka właśnie koncepcja projektu budowlanego w generalnych zarysach została zaaprobowana i przyjęta w ustawie z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2020.471) oraz w rozporządzeniu z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U.2020.1609).
Wprowadzone nowe zasady dotyczące poszczególnych części projektu budowlanego, w tym niezatwierdzanego projektu technicznego – w ocenie wielu architektów wymagają jeszcze dopracowania. Prace legislacyjne mające na celu przygotowanie optymalnego modelu ,,projektu budowlanego’’ – prowadzone są nadal w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP.
- We wrześniu 2020 r. podsumowanie ankiety o działaniach organów AAB podczas pandemii ,,Covid’’ opracował w formie tabelarycznego zestawienia Mateusz Budziakowski z Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP.
Tabela ukazuje zróżnicowanie zasad kontaktów wnioskodawców z urzędami (kontakty poprzez: maila, pocztę tradycyjną i biuro podawcze z odkażaniem dokumentów, ePUAP, skrzynki funkcjonujące bez bezpośredniego udziału pracowników oraz osobisty kontakt przy zachowaniu reżimu sanitarnego). W tabeli przedstawiono także stosowane zasady udostępniania akt i współpracy urzędów z architektami, w tym IARP.
Praca została przyjęta przez Radę MPOIA RP podczas Posiedzenia nr 13/2020 w dniu 24.09.2020 r.
- We wrześniu 2020 r. do Izby Architektów RP wpłynęło pismo z Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z prośbą o zaopiniowanie projektu z dnia 12 sierpnia 2020 r. ustawy o inwestycjach w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy.
Rządowy projekt ustawy poprzez KRIA przekazany został do Komisji Prawa Inwestycyjnego KRIA. Dołączono do niego pismo MPOIA z 30.08.2020 r. dot. inicjatywy legislacyjnej Zespołu ds. Legislacji MPOIA związanej z rządowym programem „Moja Woda”. Przesłana przez Zespół ds. Legislacji MPOIA propozycja korekt obowiązujących przepisów, miała na celu usunięcie zbędnych procedur, mogących utrudniać działania na rzecz łagodzenia skutków suszy oraz odciążenia kanalizacji i zmniejszenia ryzyka podtopień w wyniku deszczów nawalnych.
W dniu 14.09.2020 r. pismo z opinią dotyczącą rządowego projektu ustawy o inwestycjach w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy – przekazane zostało z MPOIA do Komisji Prawa Inwestycyjnego KRIA.
- W lipcu i sierpniu 2020 r. Izba Architektów RP przeprowadzała konsultacje rządowego projektu z 14 lipca 2020 r. Rozporządzenia Ministra Rozwoju zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Głównym celem noweli było wprowadzenie zmian mających na celu ułatwienie dostępu do budynków i urządzeń osobom z różnego rodzaju niepełnosprawnościami.
W pracach konsultacyjnych brał udział Zespół ds. Legislacji MPOIA. Tabelarycznie zestawione uwagi przygotowali: Bożena Nieroda i Olaf Jasnorzewski. Opracowane materiały przekazane zostały do Komisji Prawa Inwestycyjnego KRIA RP w dniu 10 sierpnia 2020 r.
- W lipcu 2020 r. Wydział Infrastruktury Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie skierował do Rady MPOIA RP pismo (WI-III.780.37.2020) zawierające formalną akceptację projektów komunikatów nr MP 05 oraz MP 06 – dotyczących definicji pojęcia ,,wysokość zabudowy’’ oraz ,,etapowania inwestycji’’.
Projekty Komunikatów przygotowane zostały w ramach działań Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP. Ich ostateczną treść zaakceptowaną przez UW, wraz z pismem z UW – zmieszczono na stronie internetowej MPOIA RP.
- W lipcu 2020 r. Mateusz Budziakowski zgłosił propozycję zmiany przepisów utrudniających retencję wód opadowych – nawiązując do rządowego programu ,,Moja Woda’’, którego zadaniem jest podjęcie działań na rzecz łagodzenia skutków suszy oraz odciążenia kanalizacji i zmniejszenia ryzyka podtopień w wyniku deszczów nawalnych.
Inicjatywa legislacyjna zaowocowała opracowaniem przez Zespół ds. Legislacji MPOIA dwóch propozycji zmian przepisów – tj. wersji ,,A’’ i wersji ,,B’’. W pracach brali udział: Bożena Nieroda, Mateusz Budziakowski, Dorota Verey, Olaf Jasnorzewski, Wojciech Dobrzański, Grzegorz Lechowicz, Anna Serafin. Przygotowany wniosek legislacyjny przekazany został przez Zespół ds. Legislacji do Komisji Prawa Inwestycyjnego KRIA w dniu 30.08.2020 r. pismem L.dz. 409/MPORIA/2020.
- W czerwcu 2020 r. w ramach Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP sporządzono i przesłano do KRIA RP opinie dotyczące ministerialnego projektu rozporządzenia zakresu i formy projektu budowlanego.
W związku z realizowaną w roku 2020 zmianą ustawy Prawo budowlane konieczne było również znowelizowanie aktów wykonawczych do ustawy. Zawartość poszczególnych części projektu budowlanego została już określona w znowelizowanej ustawie, co powodowało konieczność wprowadzenia nowego rozporządzenia w sprawie zakresu i formy projektu budowlanego. Zespół w składzie: Bożena Nieroda, Maciej Kubicki, Stanisław Pałka, Olaf Jasnorzewski, Anna Serafin, Dorota Verey i Wojciech Dobrzański – przesłał w formie tabelarycznej swoje uwagi i spostrzeżenia do Komisji Prawa Inwestycyjnego KRIA RP. Uwagi Zespołu wykorzystane zostały podczas opracowania opinii KRIA RP, przekazanej Ministerstwu.
- W kwietniu i w maju Izba Architektów RP opiniowała ministerialny projekt z dnia 9 kwietnia 2020 r. ustawy o kooperatywach mieszkaniowych, proponujący rozwiązania prawno-finansowe, prowadzące do możliwości tańszego pozyskania mieszkań, niż poprzez rynek deweloperski oraz zakładająca wzmocnienie roli samorządów w kreowaniu polityki mieszkaniowej na poziomie lokalnym.
Prośba o konsultacje – z Komisji Prawa Inwestycyjnego KRIA RP przekazana została m.in. do Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP. O projekcie ustawy dyskutowali: Bożena Nieroda, Wojciech Dobrzański, Anna Serafin. Olaf Jasnorzewski, Tomasz Basista, Dorota Verey.
W efekcie rozważań Zespołu ds. Legislacji MPOIA opracowane zostały dwa spojrzenia na ministerialne propozycje. Tabelaryczne zestawieniem uwag przygotował Olaf Jasnorzewski, natomiast opinię dotyczącą projektu ustawy Bożena Nieroda. Wypracowane w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP materiały, przesłane zostały do Komisji Prawa Inwestycyjnego KRIA RP.
- W kwietniu 2020 r. Rada MPOIA RP wystosowała pismo do KRIA RP sygnalizujące problematyczność przepisów wprowadzonych do systemu prawa, w ramach działań związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (pismo L.dz. 239/MPOIA/2020).
W piśmie stwierdzono, iż w związku z zaistniałą sytuacją epidemiologiczną, w ostatnim czasie wprowadzono do systemu prawnego szereg nowych przepisów, które można rozbieżnie interpretować. Część z nich odnosi się do inwestycji budowlanych. W związku z powyższym Rada MPOIA RP zwróciła się do KRIA RP z prośbą o przeprowadzenie w ramach KRIA analizy oceny zagrożeń, jakie spotkać mogą architektów, pracujących w oparciu o te przepisy.
- W marcu 2020 r. – w ramach prac w Zespole ds. opracowania standardów dostępu do infrastruktury społecznej (powołanym przez Ministerstwo Rozwoju) – przesłane zostało przez Bożenę Nierodę do Ministerstwa opracowanie zawierające propozycje standardów urbanistycznych, w tym opartych o wyniki prac Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP w zakresie zasad sytuowania budynków według tzw. zasady trójkątów.
- W marcu 2020 r. Rada MPOIA RP wysłała do P. Edyty Lisak, Dyrektor Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie pismo z dnia 3 marca 2020 r. (L.dz.209/MPOIA/2020) - z prośbą o formalną akceptację projektów Komunikatów nr MP 05 oraz MP 06, przygotowanych przez Radę MPOIA RP i konsultowanych w ramach wspólnych spotkań oraz drogą korespondencyjną – z Dyrekcją Wydziału Infrastruktury UW.
Komunikat nr MP 05 dotyczy definicji pojęcia ,,wysokość zabudowy’’ i został przygotowany na wniosek architektów sporządzających miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Natomiast Komunikat nr MP 06 dotyczy interpretacji art. 34 ust. 3 pkt 1. ustawy Prawo budowlane w zakresie procedury etapowania inwestycji i został przygotowany w oparciu o rozmowy prowadzone podczas spotkania w Wydziale Infrastruktury UW.
- W marcu 2020 r. Rada MPOIA RP wysłała do Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie pismo z dnia 3 marca 2020 r. (L.dz.210/MPOIA/2020) adresowane do P. Agnieszki Damasiewicz. W piśmie - Rada Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP nawiązując do pisma Wydziału Infrastruktury UW znak WI-III.2403.3.2019 dotyczącego zasad współpracy, potwierdziła możliwość uczestniczenia w cyklicznych spotkaniach oraz skierowała prośbę do UW o przedstawienie propozycji terminów wspólnych spotkań.
- W lutym i w marcu 2020 r. Zespół ds. Legislacji MPOIA RP analizował kwestie parametrów dojazdów i dojść do działek budowlanych, w kontekście obowiązujących przepisów prawa inwestycyjnego. Oceniono, że istniejący w Polsce układ komunikacyjny składa się z sieci dróg, które często nie posiadają odpowiedniej szerokości. Problem dotyczy nie tylko dróg publicznych, ale także wewnętrznych, obsługujących znaczną część zurbanizowanych terenów. Rozwiązania problemu nie ułatwia rozproszenie, niespójność i niekompletność pojęć określających elementy układu komunikacyjnego.
Stwierdzono, że naprawa systemu wymagałaby korekt: ustawy o drogach publicznych; rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie; rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie; ustawy o gospodarce nieruchomościami; ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; ustawy Kodeks cywilny; rozporządzenia w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych; ustawy Prawo o ruchu drogowym.
Informację o zdiagnozowanych problemach – Bożena Nieroda przekazała do Ministerstwa Rozwoju w ramach działania Zespołu ds. opracowania standardów dostępu do infrastruktury społecznej, powołanego w Ministerstwie.
Informacja o działaniach MPOIA w 2019 r. w sprawie redakcji propozycji zmian WT
Grudzień 2019 r. oraz styczeń 2020 r. to czas intensywnych prac legislacyjnych, związanych przygotowywaniem propozycji zmian rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Wykonywanie zadania zainicjowane zostało pismem KRIA znak L.dz.679/KRIA/2019/w z dnia 4 grudnia 2019 r. wysłanym do izb okręgowych w sprawie przedstawienia uwag do WT – w związku z pismem Ministra Inwestycji i Rozwoju znak: DAB-I.0211.4.2018.SM.2 – informującym, że rozpoczęto prace nad opracowaniem nowych przepisów techniczno-budowlanych dla budynków oraz z prośbą o przeprowadzenie przeglądu i analizy obowiązujących przepisów zawartych w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2019 r. poz. 1065).
Według głównych założeń przyjętych przez Ministerstwo – oczekiwane jest proponowanie rozwiązań, które będą odpowiadały aktualnym technologiom występującym w budownictwie oraz będą przejrzyste i zrozumiałe dla odbiorcy. Ponadto – Ministerstwo przekazało informację, że z uwagi na wstępny etap prac legislacyjnych, rozpatrywane są różne warianty kształtowania ww. przepisów i możliwe jest przedstawienie propozycji nowego podejścia bądź ustrukturyzowania przedmiotowych regulacji, w sposób który będzie spełniał oczekiwania środowisk m.in. architektów.
Jako termin przekazania odpowiedzi na pismo Ministerstwa – Ministerstwo przyjęło dzień 31 grudnia 2019 r. Z uwagi na obszerność zagadnienia oraz okres przedświąteczny, KRIA skierowała do Ministerstwa prośbę o przesunięcie terminu – do końca stycznia 2020 r.
W dniu 17.12.2019 r. odbyło się spotkanie Zespołu ds. Legislacji MPOIA poświęcone przygotowaniu propozycji zmian WT. Udział w spotkaniu wzięli wg listy obecności: G. Jachym, M. Kubicki, B. Nieroda, D. Verey, P. Chwastek, M. Kosz, M. Rusnak – oraz jako goście – osoby oddelegowane z Zespołu Rzeczoznawców: Jacek Bruzda, K. Dymek, Ł. Starachowicz, M. Kornacki.
W ramach korespondencji – przysłane zostały uwagi: O. Jasnorzewskiego, M. Kubickiego, W. Dobrzańskiego, D. Verey, A. Serafin, J. Bruzdy, K. Dymka, Ł. Starachowicz, M. Kornackiego, G. Lechowicza oraz B. Nierody.
W postulatach o charakterze ogólnym podkreślono, że obowiązujące WT zawierają zarówno regulacje relacji obiektów budowlanych z sąsiednimi nieruchomościami, jak i regulacje technicznych aspektów obiektów budowlanych. Tak zredagowany akt prawny o statusie rozporządzenia, może zostać uznany za niebędący zgodny z Konstytucją RP (art. 21.1., art. 31.3., art. 64.2. i 3), ponieważ zawiera przepisy regulujące kwestie dotyczące własności, które według Konstytucji - winny być regulowane w akcie prawnym o randze ustawy.
Realizacja inwestycji budowlanych może prowadzić do powstania oddziaływań, mających wpływ na sąsiednie nieruchomości, umniejszając możliwości ich wykorzystania. Z uwagi na tego rodzaju konsekwencje – społeczeństwo przyjęło, że ,,własność’’ jest wartością wymagającą szczególnej ochrony i ideę tą zapisano w Konstytucji RP. Wg Preambuły – Konstytucja ustanowiona została jako prawa podstawowe dla państwa, m.in. oparte na poszanowaniu sprawiedliwości oraz na solidarności z innymi. Konstytucja stanowi, że przepisy dotyczące ochrony własności winny mieć rangę ustawy (tj. przepisów przyjętych przez Sejm).
W związku z powyższym - ochrona własności w procesie inwestycyjnym, w tym poprzez ustalanie relacji obiektów budowlanych z sąsiednimi nieruchomościami, winna być precyzyjnie uregulowana w ustawie a nie w WT. Przepisy regulujące kwestie relacji obiektów budowlanych z sąsiednimi nieruchomościami – należy przenieść z WT do aktu prawnego o randze ustawy. Tego rodzaju nowelizacja WT była już proponowana w projekcie rządowego Kodeksu urbanistyczno-budowlanego, który wprowadzał przepisy określające zasady sytuowania obiektów budowlanych (prace nad Kodeksem zostały czasowo przez rząd zawieszone, ostatnią publikowaną wersją był projekt KUB z 23 listopada 2017 r.).
Jako drugi postulat o charakterze ogólnym przyjęto, iż ponieważ obowiązujące WT zawierają w zbyt nikłym zakresie wskazanie celów, które mają być realizowane za pośrednictwem przepisów WT i stan ten często prowadzi do poczucia niepewności, czy planowane działania inwestycyjne odpowiadają intencjom prawodawcy – należy WT przeredagować i uzupełnić o czytelne wskazanie celów wprowadzenia regulacji. Ujawnienie intencji prawodawcy pomoże w sytuacji niejasności, bo ułatwi zastosowanie wykładni celowościowej, najbardziej właściwej do interpretacji dyspozycji technicznych.
Ponadto w sporządzonej tabeli propozycji zmian WT - szczegółowo odniesiono się do niżej wymienionych regulacji.
- W odniesieniu do § 3 – wskazano, że należy uzupełnić przepisy o dodatkowe definicje (np. definicję ,,pomieszczenia’’) oraz skorygować i doprecyzować już istniejące, w tym odnoszące się do całych budynków oraz ich części o innych funkcjach. Uznano, że konieczne są korekty przede wszystkim definicji pojęć: kondygnacja, kondygnacja podziemna, antresola, teren biologicznie czynny. Przy redagowaniu nowej definicji ,,terenu biologicznie czynnego’’ kluczowym zagadnieniem do rozwiązania, jest ustalenie, jaki jest cel zdefiniowania w WT takiego terenu (tj. dookreślenie, jakie zadania taki teren ma pełnić) oraz ustalenie w jaki najskuteczniejszy sposób, przyjęty cel można realizować.
- Zaproponowano korektę pojęcia ,,wysokość budynku’’ w § 6 WT.
- Zaproponowano korektę sposobu mierzenia odległości, regulowaną w § 9. ust. 3 WT.
- Uznano, że z uwagi na materię zagadnienia – treść § 12. winna zostać przeniesiona do ustawy. Jednakże ponieważ reforma WT nie jest połączona z nowelą Pb, propozycję zmian ograniczono do korekt § 12, które należy wprowadzić kompleksowo. Zaznaczono, iż warto także rozważyć korektę § 19, 23, 36, 40 i 60 oraz usunięcie ich z § 12.
- Uznano, że 13 WT stanowi przykład wieloaspektowo wadliwej regulacji, opartej na niejednoznacznych kryteriach i generującej problemy interpretacyjne. Konieczna jest jego radykalna zmiana. Możliwe są różne rozwiązania.
Najbardziej racjonalną zmianą, byłaby wymiana zasady opisanej w § 13 WT na regulację opartą o metodę tzw. trójkątów’’, polegającą na uzależnianiu odległości od sąsiedniej nieruchomości, od wysokości przygranicznych części budynków. Metoda ta, stosowana współcześnie np. w Niemczech i we Francji, a w latach 1928 – 1961 także w Polsce – zapewnia w prosty i jednoznaczny sposób, ryczałtowo traktowaną porcję naturalnego światła. Zasada ta winna zostać wprowadzona w akcie prawnym rangi ustawy.
W sytuacji wprowadzania zmian tylko w ramach WT – możliwe jest rozwiązanie tymczasowe polegające na modyfikacji § 13 WT, poprzez jego ujednoznacznienie.
- Uznano, że § 14. WT regulujący niektóre aspekty układu komunikacyjnego, przede wszystkim w zakresie szerokości – jest problematyczny, bowiem zawiera ogólnikowe i nieprecyzyjne dyspozycje. § 14. WT winien zostać znowelizowany w spójny sposób razem z innymi regulacjami dotyczącymi układów komunikacyjnych, zawartymi w odrębnych aktach prawnych obowiązujących w Polsce. Przeprowadzone zmiany przepisów winny mieć charakter reformy kompleksowej
- Uznano, że obowiązujące regulacje zawarte w § 19 są nieracjonalne, anachroniczne i niejednoznaczne.
Przyjęto, że przy ustalaniu prawidłowych odległości miejsc postojowych dla samochodów osobowych należy brać pod uwagę fakt, iż uciążliwość stojących na parkingach samochodów osobowych wraz z rozwojem techniki i udoskonalaniem silników ulega redukcji. Ponieważ współczesne samochody, które sukcesywnie wypierają starsze, są po wielokroć bardziej przyjazne środowisku i ludziom a ich szkodliwość coraz mniejsza – to regulacja określająca odległości miejsc postojowych dla samochodów osobowych od granic nieruchomości winna być uchylona.
Natomiast odległość miejsc postojowych od okien budynków - generalnie nie powinna być mniejsza niż 4m (zbliżenie miejsca postojowego do granicy nieruchomości – zapewni odległość min. 4m od okna budynku) - z wyjątkami określonymi w przepisach.
- Paragrafy: 19, 23, 36 i 40 WT – wymagają korekt – w związku z propozycją zmian w § 12. – jw. Realizowanie: stanowisk postojowych, miejsc do gromadzenia odpadów stałych, pokryw i wylotów wentylacji ze zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe, placów zabaw dla dzieci, boisk dla dzieci i młodzieży, miejsc rekreacyjnych – w odległościach dopuszczonych w ww. obowiązujących teraz paragrafach – prowadzi do konieczności odsuwania budynków z oknami, realizowanymi na nieruchomościach sąsiednich - na odległość większą niż 4m od granicy. Tym samym – ww. regulacje WT przyczyniają się do naruszania interesów osób trzecich.
Paragrafy: 19, 23, 36 i 40 WT winny zostać zmienione w taki sposób, aby oddziaływanie inwestycji opisanych w tych paragrafach, nie wykraczała więcej niż 4m na teren sąsiednich nieruchomości, umożliwiając tym samym, realizację na terenie tych nieruchomości – budynków z oknami, w odległości 4m od granicy.
- 40 ust. 3 dotyczący usytuowania placów zabaw dla dzieci, boisk dla dzieci i młodzieży oraz miejsc rekreacyjnych winien być skorygowany i uzupełniony – celem ujednoznacznienia i nadania mu logicznego przesłania.
- Obowiązujący § 60 WT oparty został o specyficzną zasadę zapewniania nasłonecznienia pomieszczeniom w oparciu o skomplikowane obliczenia nie dające jednoznacznych wyników, z wieloaspektowymi wadami. Taka zasada stosowana jest tylko w niektórych krajach i winna być wymieniona na prostą regulację opartą o tzw. metodzie ,,trójkątów’’. Zasada ta została szeroko opisana w dostępnej literaturze. Regulacje § 60 WT należy wymienić na przepisy ustawy, wprowadzające zasadę ,,trójkątów’’ – polegającą na uzależnianiu odległości od granicy od wysokości części przygranicznych budynku. Zasada ta zapewnia ryczałtowo – odpowiednie naświetlenie naturalnym światłem. Za nasłonecznienie odpowiedzialny winien być inwestor, odpowiednio sytuując funkcje w budynku - względem stron świata.
- Zaproponowano korektę § 68 regulującego parametry przestrzenne schodów i jego uzupełnienie.
- Zaproponowano korektę 73. ust. 1. ponieważ obowiązujący przepis nie jest racjonalny, np. powoduje, że jeżeli w budynku położonym na stoku, część budynku będzie zagłębiona, to wówczas cała kondygnacja nie może być przeznaczona na stały pobyt ludzi. Więcej, w takiej sytuacji nawet część kondygnacji, której poziom podłogi w całości będzie ponad poziomem terenu nie będzie mogła być przeznaczona na stały pobyt ludzi, gdyż zgodnie z zapisem tego paragrafu cyt. „W pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi poziom podłogi powinien znajdować się powyżej lub być równy poziomowi terenu przy budynku.”
- Zaproponowano korektę 84 (i 85) odnoszącą się do parametrów lokali użytkowych, dla których określono obowiązek zapewniania ustępów ogólnodostępnych
- Zaproponowano korektę § 152 dotyczącego regulacji czerpni i wyrzutni powietrza.
- Zaproponowano korektę § 271. - w tym uzupełnienia o ilustrację rysunkową.
- Uznano, że § 277 - dotyczący stref pożarowych należy doprecyzować.
- Uznano, że § 278 – dotyczący wyjść ewakuacyjnych z garażu i stref pożarowych wymaga korekt.
Przygotowany w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP materiał zawierający propozycję zmian rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, wraz z uzasadnieniem w tabelarycznym zestawieniu, skierowany został w dniu 17 stycznia 2020 r. do Krajowej Rady IARP.
Opracowanie to – Krajowa Rada IARP wykorzystała w Stanowisku IARP, przekazanym do Ministerstwa w dniu 31.01.2020 r. (pismo KRIA + Tabela z uwagami).
Informacja o działaniach MPOIA w 2019 r. w sprawie interpretacji § 12.1. WT
Na wniosek architektów z MPOIA – Zespół ds. Legislacji MPOIA poddał analizie § 12 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. § 12 reguluje jeden z kluczowych aspektów inwestycji, jakim jest sytuowanie budynków względem granic działki budowlanej inwestora. Podczas stosowania tego przepisu, przede wszystkim ust. 1. - ujawnione zostały trzy pola niejasności, których konsekwencją jest przyjmowanie rozbieżnych interpretacji dotyczących:
- rozumieniu sformułowania ,,budynku zwróconego ścianą z oknami lub drzwiami w stronę tej granicyˮ
- rozumienia sformułowania ,,granica działki budowlanejˮ
- rozumienia pojęcia ,,oknoˮ
Prace analityczne prowadzone w ramach Zespołu ds. Legislacji MPOIA pokazały, że z uwagi na znaczny poziom niejasności tekstu § 12, w tym jego ust. 1 - przepis ten winien zostać w całości znowelizowany. Natomiast jako rozwiązanie tymczasowe przyjąć można interpretacje, które przedstawiono poniżej.
Interpretacja sformułowania ,,budynku zwróconego ścianą z oknami lub drzwiami w stronę tej granicyˮ
Według stosowanej przez niektóre osoby wykładni językowej - sformułowanie „ścianą z oknami lub drzwiami” nie odnosi się do tego fragmentu ściany, w którym są okna i drzwi, ale dotyczy także dalej położonych fragmentów tej ściany, w tym kształtowanej jako płaszczyzna łamana albo skośnie względem granicy. Taka wykładnia prowadzi jednakże do absurdalnych konsekwencji. Przecież jeśli okna i drzwi znajdują się w odległości 4 m lub większej od granicy, to nie ma żadnego uzasadnienia dla poglądu, iż cały budynek musi być odsunięty od granicy o 4 m.
Natomiast wykładnia celowościowa, wg której sformułowanie „ścianą z oknami lub drzwiami” odnosi się do tego fragmentu ściany, w którym są okna i drzwi - ujawnia sens przepisu, tj. zapewnienie poszanowania interesów osób trzecich. Słuszność stosowania wykładni celowościowej w przypadkach, w których wykładnia językowa prowadzi do absurdalnych z punktu widzenia społecznego lub ekonomicznego konsekwencji - potwierdza Uchwała pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 14 października 2004 r., III CZP 37/04.
Przekaz na temat ww. interpretacji opublikowany został w czasopiśmie Zawód Architekt - artykuł Kwadratura okna Z:A 65 styczeń-luty 2019 - autorzy: B. Nieroda, W. Gwizdak
Interpretacja sformułowania ,,granica działki budowlanejˮ
Pole niejasności dotyczy pojęcia ,,granica działki budowlanejˮ. Pomimo, iż w systemie prawnym pojawiły się trzy definicje tego pojęcia – to żadna nie rozstrzyga, w którym miejscu przebiega granica takiej działki - mając na uwadze, iż nieruchomość stanowić może jedną działkę ewidencyjną lub składać się może z wielu działek oraz, że inwestor może być jednoosobowy lub zbiorowy.
Zagadnienie to bywa rozbieżnie interpretowane, w tym jako nakaz odsuwania budynków o minimum 3m od granicy terenu objętego decyzją WZ, położonego wewnątrz nieruchomości inwestora lub od granicy działki ewidencyjnej, położonej wewnątrz terenu objętego opracowaniem projektowym.
Jednakże mając na względzie dyspozycję art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy Pb (obiekty budowlane należy projektować zapewniając ,,poszanowanie, występujących w obszarze oddziaływania obiektu, uzasadnionych interesów osób trzecich’’), to przyjąć należałoby, że intencją prawodawcy było zapewnienie poszanowania interesów właścicieli sąsiednich nieruchomości. Wówczas paragrafy WT, regulujące przestrzenne relacje obiektów i urządzeń budowlanych z granicą ,,działki budowlanej’’, należałoby postrzegać jako przepisy określające przestrzenne relacje z nieruchomościami, którymi inwestor nie dysponuje na cele budowlane.
Przekaz na temat ww. interpretacji opublikowany został w czasopiśmie Zawód Architekt - artykuł Nieoznaczoność granic Z:A 66 marzec-kwiecień 2019 - autorzy: B. Nieroda, W. Gwizdak
Interpretacja sformułowania ,,oknoˮ
Brak definicji ,,okna’’ w WT generuje rozbieżne interpretacje. Jedna z nich wiąże pojęcie ,,okno’’, o którym mowa w WT - z pojęciem ,,okno’’, zawartym w normie PN-ISO 6707-1:2008 Budynki i budowle. Terminologia. Część 1: Terminy ogólne. Zgodnie z tą normą - okno to ,,konstrukcja do zamykania pionowego lub prawie pionowego otworu w ścianie lub dachu ze spadkiem która umożliwia dopływ światła i może być wykorzystywana do wentylacji’’. Na bazie takiej interpretacji pojawił się pogląd, iż możliwa jest realizacja przeźroczystej ściany szklanej w odległości 3m od granicy działki, ponieważ taka ściana nie stanowi ,,okna’’ w rozumieniu ww. normy. Jednakże fakt nieotwieralności przeźroczystych przegród szklanych, nie uniemożliwia zaliczenia ich do okien, bowiem WT wyraźnie rozróżniają okna otwieralne od nieotwieralnych (§ 38, § 106 ust. 2 pkt 2, § 147 ust. 2).
Warto także rozważyć racjonalność regulacji, które nakazywałaby odsuwać od granicy o 4 m takie ściany, w których znajdują się zwykłe, klasyczne okna – a zezwalać na przysunięcie na odległość 3 m – ścian, stanowiących przegrody szklane o dużych rozmiarach.
Do rozważań nad pojęciom ,,okno’’ w rozumieniu WT – Zespół ds. Legislacji MPOIA rekomenduje stanowiska sądów administracyjnych, które stanowią, że:
- NSA (sygn. II OSK 1544/07): ,,W potocznym zatem rozumieniu pojęcia "okno", niewątpliwie cecha przejrzystości, czyli możliwości penetracji wzrokowej, jest elementem charakterystycznym okna.’’
- WSA (sygn. IV SA/Po 314/18): ,,Brak możliwości sytuowania ściany z otworami okiennymi lub drzwiowymi w odległości mniejszej niż 4 m ma na celu nie tylko zapewnienie ochrony przeciwpożarowej, ale także zapewnienie ochrony interesów osób trzecich.ˮ
- NSA (sygn. II OSK 749/14): ,,Otwory w ścianie budynku wypełnione przezroczystymi przegrodami zapewniającymi dostęp światła dziennego oraz widok pełnią niewątpliwie taka samą funkcję jak okna, czy też otwory okienne także wtedy, gdy mieszczą się w ścianie oddzielenia przeciwpożarowego.’’
Przekaz na temat ww. interpretacji opublikowany został w czasopiśmie Zawód Architekt - artykuł Okna, okienka Z:A 67 maj-czerwiec 2019 - autorzy: B. Nieroda, W. Gwizdak
Informacja o działaniach MPOIA w 2019 r. w sprawie interpretacji § 14 WT
Na wniosek architektów z MPOIA analizie poddano § 14 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (przepis dotyczy dojazdów). Zgłaszane problemy z interpretacją § 14. WT, koncentrowały się wokół nieadekwatności zawartych w nim dyspozycji przestrzennych względem parametrów istniejących sieci komunikacyjnej oraz jego niekompatybilności z innymi przepisami systemu prawnego. Taki stan faktyczny i prawny powoduje znaczące utrudniania w przygotowaniu inwestycji.
Badając problem – Zespół ds. Legislacji MPOIA poddał analizie cechy istniejącego w Polsce układu komunikacyjnego, która pokazała, że składa się on z sieci dróg, z których drogi wewnętrzne oraz drogi dojazdowe (drogi o najniższej kategorii ,,D’’) często nie posiadają odpowiedniej szerokości. Działki drogowe, na których drogi są realizowane są wąskie. Problem dotyczy przede wszystkim tych, które prowadzone są przez obszary wiejskie i podmiejskie. Ich szerokość to często około 2,5-5 m, niezależnie od posiadanego statusu - drogi wewnętrznej czy publicznej. Takie parametry to często efekt historycznych uwarunkowań – np. wg Załącznika do Zarządzenia Prezesa Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury z 28 sierpnia 1957 r. w sprawie normatywu urbanistycznego dla niskiego budownictwa mieszkaniowego (M.P.1957.74.453 z dnia 1957.09.17) ,,Przejazdy wewnątrzblokowe (prowadzące w obrębie bloku wolny ruch samochodów osobowych) stanowią dróżki 1-pasmowe z mijankami co 150 m lub dróżki pieszo-jezdne o szerokości np. 3,5-4,0 m z zatokami na postój pojazdów.’’ Tak wąskie drogi, kiedyś wystarczające, obecnie nie spełniające stawianych wymagań, winny być sukcesywnie, w miarę możliwości - poszerzane. Działaniu temu winny sprzyjać przepisy. Jednak przegląd obowiązujących aktów prawnych pokazuje, że nie zawierają one regulacji, na podstawie których nakładany byłby obowiązek poszerzania zbyt wąskich układów komunikacyjnych. Brakuje także wskazań minimalnych szerokości dróg wewnętrznych oraz ustanawianych ,,służebności drogowych’’, jako zależnych od funkcji, jakie mają pełnić.
Zdiagnozowano konieczność reformy systemu. Pierwszym krokiem winno być zdefiniowanie potrzeb – tj. w przejrzysty sposób określenie do których obiektów należałoby gwarantowany dojazd lub tylko dojście piesze oraz jakie minimalne szerokości mają posiadać takie dojazdy i dojścia – mając na względzie nie tylko drogi publiczne, ale także wewnętrzne. Drugim krokiem winno być przyjęcie mechanizmów, które zapewniać będą odpowiednie szerokości - istniejącym i projektowanym drogom.
Reforma systemu polegać może albo na wprowadzeniu odrębnego aktu prawnego, regulującego kompleksowo całą problematykę, albo poprzez korekty istniejących przepisów. Przy przyjęciu tej drugiej zasady – konieczna staje się nowelizacja kilku aktów prawnych. Przegląd takich przepisów zamieszczono poniżej. Są to:
- Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie
- Ustawa z dnia 21 marca 1985 o drogach publicznych
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
- Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
- Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Działania Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP odnośnie tej materii - nie zostały jeszcze zakończone.
Informacja o działaniach MPOIA w 2019 r. w sprawie interpretacji sformułowania ,,wysokość zabudowy’’
Na wniosek architektów z MPOIA analizie poddano sformułowanie ,,wysokość zabudowy’’ – zastosowane w art. 15 ust. 2. pkt 6 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, natomiast nie zdefiniowane ani w ustawie o planowaniu przestrzennym, ani w rozporządzeniach wykonawczych, wydanych do tej ustawy.
Brak legalnej definicji (tj. zawartej w przepisach prawa) sformułowania ,,wysokość zabudowy’’ powoduje pojawianie się dwóch grup problemów. Pierwsza – to sytuacja, w której autorzy projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego proponują wprowadzanie do ustaleń planistycznych – własnych definicji tego pojęcia i takie definicje wielokrotnie nie spotykają się z aprobatą organów nadzorczych. Druga grupa problemów wynika z wprowadzenia w § 6. rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – pojęcia ,,wysokość budynku’’, zdefiniowanego na potrzeby tylko tego rozporządzenia. Pojawiające się rozbieżne interpretacje pojęcia ,,wysokość zabudowy’’ (wg mpzp) oraz pojęcia ,,wysokość budynku’’ (wg WT) – w kontekście badania konkretnych inwestycji, pod względem ich zgodności z przepisami prawa, są źródłem braku pewności stosowania prawa i generują niestabilne rozstrzygnięcia.
Z uwagi na wagę zagadnienia (pojęcie ,,wysokość zabudowy’’ stosowane jest w planach miejscowych), Rada MPOIA RP działając w porozumieniu z Wydziałem Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, planuje wydać w tej sprawie Komunikat, zawierający rekomendowaną przez MPOIA RP definicję pojęcia ,,wysokość zabudowy’’. Projekt Komunikatu został przygotowany. Trwają jeszcze końcowe prace przy opracowaniu jego ostatecznej formuły.
Rekomendowana w projektowanym Komunikacje Rady MPOIA RP definicja pojęcia ,,wysokość zabudowy'', pozwoliłaby określać maksymalne wysokości obiektów budowlanych - w aspekcie urbanistycznym, nie naruszając zasad mierzenia wysokości budynków, w ich aspekcie technicznym, opisanym w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Definicja pojęcia ,,wysokość zabudowy'' składałaby się z odrębnych regulacji dla budynku oraz dla obiektów budowlanych niebędących budynkami, pozwalając określać zasady kształtowania zabudowy - w odniesieniu do wszystkich obiektów, których ewentualna budowa jest dopuszczona w planie.
Informacja o działaniach MPOIA w 2019 r. w sprawie Portu Lotniczego Kraków - Balice
Od początku kwietnia 2019 r. do Rady MPOIA RP zaczęły napływać od architektów informacje na temat wprowadzenia Planu generalnego dla lotniska Kraków-Balice, który uruchomił stosowanie procedur zawieszania postępowań w sprawach wydawania decyzji o warunkach zabudowy na znacznej części powierzchni Krakowa.
Za podstawę takiego stanowiska przyjmowano art. 55 ust. 9 ustawy Prawo lotnicze, który stanowi, że dla terenów objętych planem generalnym - sporządzenie planu miejscowego jest obowiązkowe, a w takich sytuacjach na mocy art. 62 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – na tym terenie wnioski o wydanie decyzji wz zawiesza się do czasu uchwalenia planu miejscowego.
Fundamentalnym zgłaszanym przez architektów problemem, wynikającym z wprowadzenia Planu generalnego dla lotniska Kraków-Balice, była trudność z ustaleniem granic terenu objętego Planem Generalnym.
Ponieważ informacja o przebiegu granic tego planu nie była w sposób jednoznaczny upubliczniona, mając na względzie wagę zagadnienia, Rada MPOIA RP skierowała do Prezesa Międzynarodowego Portu Lotniczego im. Jana Pawła II Kraków - Balice sp. z o.o. (pismo L.dz. 471/MPORIA/2019) z prośbą o udostępnienie mapy zawierającej oznaczenie przebiegu granic obszaru objętego Planem Generalnym Lotniska Kraków/Balice, zatwierdzonego w dniu 26 listopada 2018 r., ewentualnie innego rodzaju dokumenty, precyzyjnie wskazujące granice tego obszaru, w miarę możliwości ze wskazaniem numerów działek znajdujących się w granicach tego obszaru.
W dniu 26 kwietnia 2019 r. do Rady MPOIA RP wpłynęło pismo od spółki Międzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Pawła II Kraków – Balice (pismo z dnia 19 kwietnia 2019 r. znak MPL/BS/SN/0610/6/6/19) z informacją, że na stronie internetowej MPL pod linkiem: http://www.krakowairport.pl/pl/lotnisko,c94/inwestycje,c177/plan-generalny-krk2036,c178/plan-generalny-krakow-airport-krk2036,c167/ zamieszczona została mapa z powierzchniami ograniczającymi (OLS), stanowiąca integralną część Planu Generalnego lotniska Kraków - Balice na lata 2016 - 2036 i określająca jego granice.
W dniu 27 kwietnia 2019 r. – na stronie internetowej MPOIA zamieszczona została stosowna informacja na temat Planu generalnego lotniska Kraków – Balice – wraz z linikiem do mapy, przysłanym przez spółkę Międzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Pawła II Kraków – Balice.
Informacja o działaniach MPOIA w 2019 r. - w sprawie reformy ustawy Prawo budowlane
Rok 2019 był czasem intensywnych prac legislacyjnych związanych z zainicjowaną przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju - nowelizacją ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, z późn. zm.).
Za cel reformy Rząd przyjął uproszczenie i przyspieszenie procesu inwestycyjno-budowlanego oraz zapewnienie większej stabilności podejmowanych w nim rozstrzygnięć.
W dniu 15.04.2019 r. ministerialny projekt ustawy z dnia 8 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw przekazany został przez Krajową Radę Izby Architektów RP - m.in. do Komisji prawa inwestycyjnego, działającej przy Krajowej Radzie IARP z prośbą o zgłaszanie uwag.
17 kwietnia 2019 r. projekt rządowy ustawy przekazany został do Zespołu ds. Legislacji MPOIA a opinie Zespołu przesłane do Komisji prawa inwestycyjnego KRIA. W opiniach Zespołu ds. Legislacji MPOIA zawarte były stwierdzenia, iż ,,w zasadzie wszystkie zmiany są korzystne, a ich korzystny wpływ na naszą rzeczywistość zawodową będzie zależała od zmiany rozporządzenia w sprawie zakresu i formy projektu budowlanego’’ (W. Dobrzański); ,,Wygląda dobrze. Zobaczymy jakie wyjdą ,,interpretacje urzędnicze’’ (D. Verey); ,,Wszystko będzie zależało od rozporządzenia i w jaki sposób urzędnicy będą go interpretować – czy projekt techniczny będzie obligatoryjny, a wykonawczy w zależności od potrzeb itd…” (A. Serafin).
Ponadto –O. Jasnorzewski zaproponował uporządkowanie przepisów w art. 29 w kwestii dojść, dojazdów i dróg wewnętrznych, pojawiających się niemal za każdym razem w projektach budowlanych (materiał został zamieszczony w stosownej tabeli).
Natomiast A. Serafin postulowała:
- uzupełnienie art. 17. poprzez wprowadzenie zapisu, iż uczestnikami procesu inwestycyjnego są: (m.in.) wykonawca oraz projektant: architekt w przypadku inwestycji kubaturowych oraz związanych z zagospodarowaniem przestrzeni publicznej a inżynier w przypadku inwestycji liniowych
- uzupełnienie art. 22. poprzez wprowadzenie zapisu, iż do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy (m.in.) protokolarne przejęcie od inwestora dokumentacji projektu budowlanego
- dodanie art. 23b – stanowiącego iż przy budowie obiektu budowlanego, wymagającego ustanowienia kierowników budowy w zakresie różnych specjalności, inwestor wyznacza jednego z nich jako koordynatora ich czynności na budowie.
- korektę art. 33 akcentująca, iż dokumentacja budowlane składana do organu zatwierdzającego, stanowi ,,wyciąg’’ z projektu budowlanego.
Z końcem kwietnia 2019 r. do Komisji prawa inwestycyjnego przekazana została z MPOIA opinia w sprawie projektu ustawy (autor: B. Nieroda) a dzień później tabelaryczne zestawienie uwag (autor: B. Nieroda). W materiałach tych zawarto wykaz przepisów, których treść winna być powtórnie rozważona i ewentualnie skorygowana. Poniżej zawarto informację o kluczowych poruszonych zagadnieniach.
- Odnośnie a 3 ust. 2 pkt 20 – opinia podkreśla, że warto jeszcze raz przemyśleć zasadę posługiwania się pojęciem ,,obszar oddziaływania obiektu'', ponieważ rodzi ona wiele problemów interpretacyjnych, oparta jest na otwartym zbiorze niedookreślonych przepisów, nie jest racjonalna oraz generuje sąsiedzkie spory. Ustalanie obszaru oddziaływania obiektu na bazie obowiązujących teraz kryteriów, skutkuje tylko możliwością udziału sąsiadów w postępowaniu administracyjnym. Taki udział w postępowaniu prowokuje konflikty, jednakże nie rekompensuje szkód, w postaci umniejszonej możliwości zabudowy działki sąsiedniej. Tracą także inwestorzy i projektanci.
Zasadą winny być regulacje oparte o przemyślane kryteria, łatwe do skonkretyzowania. Oddziaływania zasadniczo winny być podzielone na:
- oddziaływania wynikające z funkcji (np. hałas, zagrożenie wybuchem, uciążliwe zapachy, pola elektromagnetyczne, szkodliwe substancje)
- oddziaływania wynikające z bryły (np. zacienianie, ograniczanie światła dziennego)
Celem regulacji winno być zapewnienie ochrony sąsiadujących nieruchomości o odrębnych własnościach, przed takim oddziaływaniem inwestycji, która powodowałoby potrzebę odsuwania ,,przyszłejˮ inwestycji sąsiada - na większą odległość od granicy, niż ustalona została w przepisach, jako minimalna.
Ochrona winna być zapewniona ,,z urzęduˮ, poprzez ustalenie w warunkach technicznych odpowiednich, racjonalnie przyjętych odległości projektowanych obiektów od granic nieruchomości, zapewniających symetryczne relacje sąsiedzkie (taka zasada eliminowałaby potrzebę udziału stron w postępowaniach, bo takie osoby nie musiałyby w indywidualnym trybie walczyć o ochronę swoich nieruchomości).
Sprawdzoną w krajach sąsiednich (Niemcy, Francja) - jest zasada odsuwania brył budynków od granic sąsiednich nieruchomości, oparta na zależności odległości od granicy od wysokości części przygranicznych (tzw. zasada trójkąta). Podobne regulacje wprowadzono w Polsce w 1928 r. (obowiązywały do 1961 r.).
- Odnośnie art. 9. określającego zasady uzyskiwania odstępstw od przepisów techniczno–budowlanych – podkreślono w opinii, że należałoby rozważyć zapewnianie udziału stron w sytuacjach, w których zgoda na odstępstwo łączy się ze zwiększeniem uciążliwości odczuwanej na nieruchomościach sąsiednich (dotyczy np. § 12. § 13 i § 60 WT). Pominięcie udziału stron w sytuacji, w której zgoda na odstępstwo od przepisów dotyczy np. zbliżenia inwestycji do granicy nieruchomości - powoduje, że sąsiedzi kwestionują takie ,,odstępstwoˮ dopiero na etapie wydawania decyzji o pozwoleniu na budowę, czyli po sporządzeniu często bardzo kosztownego projektu budowlanego. Uruchomiana wówczas kaskada odwołań, hamuje często na długie lata możliwość realizacji planowanej inwestycji.
- W opinii odniesiono się także do art. 29. zawierającego katalog inwestycji, których realizacja nie wymaga uzyskiwania decyzji o pozwoleniu na budowę – postulując uzupełnienie art. 29 o odniesienia do takich często spotykanych elementów zagospodarowania działek jak ,,dojściaˮ i ,,dojazdyˮ (o których mowa w WT) oraz o ,,drogi wewnętrzneˮ (pojęcie stosowane w ustawie o drogach publicznych) i połączenia dróg wewnętrznych z dojazdami – mając na uwadze znaczącą analogię z już obowiązującymi lub postulowanymi zwolnieniami takich inwestycji jak:
- zjazdy z dróg krajowych i wojewódzkich
- zjazdy z dróg powiatowych i gminnych
- utwardzanie powierzchni gruntu na działkach budowlanych.
- W opinii podniesiono, iż zawarte w projekcie ustawy zmiany w art. 34. dotyczą fundamentalnych regulacji określających zakres dokumentacji projektowej i generalnie odpowiadają na postulaty znacznej części środowiska architektów - proponującej znaczące ograniczenie zawartości tej części projektu, która podlega zatwierdzeniu przez organy administracji architektoniczno-budowlanej. Jednakże, ponieważ istotne informacje dotyczące szczegółowych propozycji obligatoryjnej zawartości trzech odrębnych części projektu budowlanego znane będą po opublikowaniu projektu nowego rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego, ten aspekt projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw - nie jest możliwy do pełnej oceny.
Należy jednakże postulować, aby poszczególne części przyszłego projektu budowlanego odnoszącego się do niewielkich obiektów typu budynki mieszkalne jednorodzinne - mogły być wykonane w ograniczonym zakresie, mając na uwadze fakt, że znaczna część zagadnień projektowych w tego typu obiektach, rozwiązywana jest na placu budowy.
W dniu 2 maja 2019 r. Krajowa Rada Izby Architektów RP przesłała do Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju opinię dotyczącą projektu zmiany ustawy Prawo budowlane oraz innych ustaw – wraz ze zbiorczym zestawieniem szczegółowych uwag (pismo L.dz. 254/ KRIA/2019/w oraz Tabela z uwagami z 02.05.2019 r.). W opinii stwierdzono, że KRIA z uznaniem przyjęła propozycje rozwiązania problemów, od lat powodujących trudności interpretacyjne oraz wpływających negatywnie na szybkość i sprawność działania poszczególnych faz procesu inwestycyjnego, jednakże należałoby rozważyć inne podejście do niektórych aspektów ustawy. Takim zagadnieniem jest zasada posługiwania się pojęciem ,,obszar oddziaływania obiektu'' oraz powiązane z nim „poszanowanie uzasadnionych interesów osób trzecich”. Pojęcia te rodzą bowiem wiele problemów interpretacyjnych, oparte są na otwartych zbiorach niedookreślonych przepisów, nie są racjonalne, oraz generują potencjalne sąsiedzkie spory.
W piśmie KRIA poniesiono, że najlepszym rozwiązaniem byłoby takie ukształtowanie regulacji, aby ochrona była zapewniona ,,z urzęduˮ, poprzez ustalenie w aktach prawnych, odpowiednich, racjonalnie przyjętych odległości projektowanych obiektów i urządzeń budowlanych od granic nieruchomości, zapewniających ochronę przed oddziaływaniem zarówno wynikającym z ich funkcji jak i z bryły, zapewniając tym samym symetryczne relacje sąsiedzkie. Jako przykład KRIA wskazała, że w odniesieniu do bryły, sprawdzoną w krajach sąsiednich (Niemcy, Francja) jest zasada odsuwania budynków od granic sąsiednich nieruchomości, oparta na zależności odległości od granicy od wysokości części przygranicznych (tzw. zasada trójkąta).
Innym ważnym zagadnieniem wskazanym w piśmie przez KRIA - jest kwestia podziału projektu budowlanego na 3 części:
- zagospodarowania działki lub terenu;
- architektoniczno-budowlany
- techniczny
z założeniem, że tylko dwie pierwsze części będą ,,zatwierdzane'', a trzecia techniczna będzie potrzebna dopiero podczas realizacji obiektu - to racjonalny kierunek.
Zdaniem KRIA - przepisy ustawy i rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego winny przejrzyście rozdzielać informacje projektowe - na te niezbędne do zatwierdzenia projektu oraz na te, które są potrzebne tylko inwestorowi. Celem zapewnienia spójności i właściwej jakości całego projektu budowlanego, autorem projektu budowlanego składającego się z trzech części winien być formalnie jeden projektant. Projekt winien uwzględniać specyfikę i charakter obiektu oraz stopień skomplikowania robót budowlanych, który powinien być określany przez projektanta. Dla inwestycji dotyczących np. niewielkich obiektów, w tym budynków mieszkalnych jednorodzinnych projekt techniczny winien mieć zawartość ograniczoną do rozwiązań architektonicznokonstrukcyjnych.
Czas od sierpnia do listopada 2019 r. poświęcony był na przygotowanie zagadnień związanych z przepisami prawa, w tym z oczekiwaną reformą ustawy Prawo budowlane, które mogłyby być przedstawione i przedyskutowane w środowisku projektantów, w tym architektów i inżynierów budownictwa - na forum Konferencji w Krynicy organizowanej przez Radę MPOIA RP w dniach 15-16 listopada 2019 r., tym razem pod hasłem ,,Prawo inwestycyjne w praktyce’’.
W dniu 5 września 2019 r. Rada MPOIA RP zwróciła się do Koleżanek i Kolegów z Izb Okręgowych z prośbą o włączenie się do współtworzenia jednego z paneli Konferencji w Krynicy - w ramach bloku krótkich wystąpień przedstawicieli Izb Okręgowych, pod wspólnym tytułem: „Prawo budowlane w 5 minut”. Do pisma dołączono Załącznik zawierający omówienie zagadnień regulowanych przepisami prawa - rozbieżnie interpretowanych. Materiał przygotowany został w ramach prac Zespołu ds. Legislacji MPOIA i odnosił się w zakresie prawa budowlanego do:
- problemów interpretacyjnych związanych z funkcjonowaniem 36a ustawy Prawo budowlane w zakresie procedury istotnych odstąpień od zatwierdzonego projektu;
- problemów interpretacyjnych związanych z funkcjonowaniem 35 ust. 1 ustawy Prawo budowlane w zakresie badania kompletności projektu budowlanego.
Za cel takich prezentacji przyjęto zdiagnozowanie problemów, z jakimi spotykają się członkowie IARP w swojej pracy oraz spojrzenie na praktykę stosowania prawa w Polsce. Taka wiedza zawsze pomocna jest w działaniach legislacyjnych, służących racjonalizacji przepisów prawa.
Ciąg dalszy rozważań na temat prawa budowlanego miał miejsce podczas trwania Konferencji, którą rozpoczęto prezentacją ,,Prawo budowlane 1928–2019. Zderzenie dwóch światów’’ - przedstawioną przez Macieja Kubickiego z Zespołu ds. Legislacji MPOIA. W wystąpieniu ukazano problematykę zmian prawa budowlanego na przestrzeni lat, z refleksją w jaki sposób te zmiany wpływały na jakość przestrzeni i architektury.
W grudniu 2019 r. oraz w styczniu 2020 r. – prace legislacyjne związane z procedurą nowelizacji ustawy Prawo budowlane kontynuowała Rada Krajowa Izby Architektów RP. Działania te prowadzone były na forum Sejmu i Senatu RP.
Informacja o działaniach MPOIA w 2019 r. w sprawie MKB
Od początku 2019 r. Rada MPOIA RP wraz z Zespołem ds. Legislacji MPOIA RP – kontynuowała prace dotyczące opracowywanego w środowisku architektów z Małopolski projektu aktu prawnego pod nazwą ,,Mały kodeks budowlany’’ (w skrócie MKB), zawierającego pakiet kilkunastu prostych przepisów, regulujących kwestie projektowania i uzyskiwania decyzji o pozwoleniu na budowę - przede wszystkim niewielkich budynków mieszkalnych wraz z zabudową towarzyszącą.
Według przyjętych założeń, MKB służyć ma architektom oraz szeroko rozumianemu społeczeństwu. Celem jest wprowadzenie procedury umożliwiającej w czytelny sposób dla inwestorów oraz przyjazny dla ich sąsiadów – uzyskanie administracyjnej zgody na budowę ,,domu dla rodziny’’.
W efekcie współpracy z arch. Mateuszem Budziakowskim – projektem Małego kodeksu budowlanego zainteresowali się przedstawiciele krakowskiego Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców (Rzecznik MŚP zajmuje się m.in. opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących interesów mikro, małych i średnich przedsiębiorców oraz współdziałaniem ze stowarzyszeniami i ruchami obywatelskimi działającymi na rzecz poszanowania zasady wolności działalności gospodarczej i równego traktowania).
Kontakt okazał się owocny. W ramach współdziałania – w dniu 1 lutego 2019 r. odbyło się w Biurze Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w Warszawie spotkanie w sprawie projektu MKB. Udział wzięli m.in. przedstawicieli Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP oraz KRIA (B. Nieroda, A. Serafin, G. Lechowicz oraz G. Jachym) oraz przedstawiciele krakowskiego Biura RMIŚP.
Równocześnie z pozyskiwaniem sojuszników w staraniach o prowadzenie w życie przepisów MKB – trwały w Zespole ds. Legislacji MPOIA intensywne prace, mające na celu dopracowanie regulacji oraz przygotowanie stosownego uzasadnienia, wspartego materiałem graficznym, ilustrującym opracowane przepisy. W działania te zaangażowani byli architekci: Grzegorz Jachym, Olaf Jasnorzewski, Maciej Kosz, Tomasz Basista, Joanna Pajerska-Szczurek, Paweł Chwastek oraz architekci: Anna Serafin, Wojciech Dobrzański i Bożena Nieroda – pracujący w Zespole ds. Legislacji - osoby z Rady MPOIA.
W konsultacji z zainteresowanymi projektem osobami, w dniu 15.03.2019 r. wypracowano końcową wersję Małego kodeksu budowlanego (MKB z dnia 15.03.2019 r.).
Projekt przepisów dedykowany został przede wszystkim budynkom jednorodzinnym, które są obiektami dla których wydawanych jest najwięcej decyzji o pozwoleniu na budowę. Tym samym zaproponowany Mały kodeks budowlany objąłby swoją właściwością znaczną część inwestycji, dla których wydawane są teraz decyzje o pozwoleniu na budowę, zgodnie z przyjętym założeniem umasowienia stosowania prostych procedur - w przypadkach, w których posługiwanie się takimi procedurami jest możliwe. Warto w tym miejscu przypomnieć główną ideę MKB, a więc opracowanie zbioru przepisów, które służyć mają zwykłemu człowiekowi, w realizacji jego marzeń o własnym domu. Taki wyodrębniony zbiór przepisów byłby bardzo przydatny dla społeczeństwa, z uwagi na łatwość posługiwania się wydzielonym zbiorem regulacji. W tekście Uzasadnienia do MKB znalazła się konkluzja, iż możliwość pozyskania własnego mieszkania utrudniają w Polsce przepisy budowlane, ponieważ są nadmiernie skomplikowane i nieprzejrzyste. Efekt ich działania - to wysokie koszty sporządzania projektów budowlanych oraz stymulowane konflikty sąsiedzkie.
Pierwszym z kluczowych źródeł ww. problemów jest obowiązek sporządzania dla budynków jednorodzinnych projektów budowlanych o nadmiernej zawartości, bo obarczonej szczegółowymi rozwiązaniami takich elementów budynku, które mogą i powinny być dookreślane w późniejszej fazie projektowej a nawet realizacyjnej. Jak pokazuje praktyka - to podczas budowy (po zatwierdzeniu projektu budowlanego) większość inwestorów domów jednorodzinnych konkretyzuje wizję urządzenia wnętrz budynków. Dopiero wówczas opracowanie detali (w tym instalacji wewnętrznych) ma sens. Te zaprojektowane wyprzedzająco, stają się nieaktualnymi. Ich przedwczesne przygotowanie to zbędny wydatek, podrażający koszt sporządzenia projektu.
Drugim istotnym problemem obowiązującej procedury wydawania decyzji o pozwoleniu na budowę dla budownictwa jednorodzinnego, jest konieczność posługiwania się skomplikowanym, nieprecyzyjnym i niejasnym systemem ustalania tzw. obszaru oddziaływania budynku, na podstawie którego ustalany jest krąg stron – przy równoczesnym braku przepisów zapewniających symetryczną ochronę praw sąsiedzkich. Obowiązujące regulacje nie pomagają tworzyć przyjaznych relacji przestrzennych i prowokują konflikty. Przepisy zamiast zabezpieczać interesy osób trzecich w sposób bezpośredni, niejako ,,z urzędu” – wprowadziły procedurę powiadamiania właścicieli sąsiednich nieruchomości, którzy w geście swoistej ,,samoobrony”, według własnego uznania oceniają projekty sąsiadów i składają odwołania od wydanych decyzji.
Celem wyeliminowania źródeł sąsiedzkich konfliktów oraz zapewnienie realnej ochrony interesów sąsiadów, MKB wprowadził stosowne przepisy. Na ich podstawie - jeżeli obiekt sytuowany jest nie bliżej granicy, niż stanowi wskazana w MKB regulacja oraz inwestor jest właścicielem terenu inwestycji - inwestor jest jedyną stroną postępowania. Wówczas sprawdzenie czy prawa sąsiadów są chronione - zapewnia organ wydający decyzje na budowę, bez potrzeby angażowania sąsiadów (w MKB odstąpiono od stosowanego w obowiązującej ustawie Prawo budowlane sposobu określania obszaru oddziaływania obiektu i ustalania na tej podstawie stron postępowania).
MKB został zaakceptowany przez Radę MPOIA RP (Protokół z Posiedzenia nr 05/2019) i przekazany do krakowskiego Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.
10 czerwca 2019 r. – Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców skierował do Rady MPOIA pismo (RMSP-278/2019/WPL) informujące, że po przeanalizowaniu proponowanych uregulowań prawnych oraz zapoznaniu się i ich uzasadnieniem – Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zdecydował o skierowaniu pisma do Ministra Inwestycji i Rozwoju z prośbą o ustosunkowanie się do Projektu Małego kodeksu budowlanego i ewentualne wykorzystanie w dalszych pracach legislacyjnych.
W odpowiedzi na postulaty środowiska architektów z Małopolski w sprawie MKB – z końcem lipca 2019 r. Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju uznało, że niezasadne wydaje się być wprowadzenie teraz do systemu prawa przedmiotowego projektu aktu prawnego, ponieważ obecnie Ministerstwo prowadzi prace legislacyjne nad projektem ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, którego głównym celem jest uproszczenie i przyśpieszenie procesu inwestycyjno-budowlanego, również w odniesieniu do budowy budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Przedmiotowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (UD507) został już przekazany do rozpatrzenia przez Stały Komitet Rady Ministrów.
Styczeń 2019 - wykładnia celowościowa § 12. ust. 1 WT
W styczniu 2019 r. Zespół ds. Legislacji MPOIA rozpoczął działania mające na celu przygotowanie wzmocnionych argumentów dotyczących celowościowej wykładni § 12. ust. 1. rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Potrzeba takich prac wynika z rozpowszechnionej interpretacji, według której użyte w § 12. ust. 1 sformułowanie „zwróconego ścianą z oknami lub drzwiami" - przez niektóre osoby rozumiane jest w taki sposób, iż w sytuacji, w której ściana z oknami lub drzwiami kształtowana jest uskokowo albo nie jest równoległa do granicy działki - to żaden fragment takiej ściany, nie może być usytuowany bliżej niż 4 m do granicy - chociaż taki rygor nie znajduje racjonalnego uzasadnienia.
Styczeń 2019 - opiniujemy zmianę prawa budowlanego
10.01.2019 r. opinia (autor B. Nieroda) w sprawie przygotowanego w Komisji Ustawodawczej Senatu RP projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane - przekazana została do Krajowej Rady Izby Architektów. W prace legislacyjne włączył się Stanisław Pałka (Zespół ds. Legislacji) oraz Anna Serafin (Zespół ds. Legislacji oraz Rada MPOIA).
Analiza tekstu projektu ustawy pokazuje, że dodawany do ustawy Prawo budowlane art. 15a zawiera praktycznie taką samą treść, jaka zawarta jest w paragrafach ww. rozporządzenia (od § 10 do § 15). Ponieważ z uwagi na termin konsultacji, nie było możliwe prowadzenie szerokiej dyskusji o słuszności lub jej braku odnośnie regulacji poszczególnych „uprawnień” stanowiących treść paragrafów przenoszonych do ustawy - zwrócono uwagę na kwestię kryterium kubatury do 1000 m³. Kryterium to pojawia się pięciokrotnie w art. 15a.
Kryterium kubatury do 1000 m³ - zastosowano w fundamentalnej kwestii orzekania o możliwości (lub jej braku) projektowania lub kierowania robotami budowlanymi - przez konkretne osoby. Z uwagi na konsekwencje, w tym dotyczące bezpieczeństwa, kryterium to winno być precyzyjne i nie budzące wątpliwości interpretacyjnych. Ponieważ w polskim systemie prawnym funkcjonują dwa pojęcia: „kubatura brutto” oraz „kubatura netto”, pojęcie „kubatura” stało się nieprecyzyjne, nie pozwalające na jednoznaczny werdykt, odnośnie możliwości projektowania lub kierowania robotami budowlanymi przez konkretną osobę - danego obiektu. W związku z powyższym regulacje zawarte w art. 15a winny zostać doprecyzowane.
Ponieważ zarówno w fazie projektowania, jak i kierowania robotami budowlanymi - kluczową przesłanką, pozwalającą ocenić rozmiary obiektu budowlanego jest kryterium „kubatury brutto”, to takie sformułowanie winno być stosowane w art. 15a, zastępując pojęcie „kubatura”.
Ponadto ponieważ definicja pojęcia „kubatura brutto” umiejscowiona jest normie, należy ją wprowadzić do aktu prawa powszechnie obowiązującego (należałoby wprowadzić zasadę, aby fundamentalne pojęcia stosowane w prawie inwestycyjnym miały klarowne definicje, wprowadzane do aktów prawa powszechnie obowiązujących, a nie do norm autorstwa PKN, mających charakter dobrowolnych i komercyjnych).
Grudzień 2018 - Komisja Ustawodawcza Senatu - proponuje zmianę prawa budowlanego
19.12.2018 r. Komisja Ustawodawcza Senatu RP - pismem BPS.DKS.KU.0401.46.2018 zwróciła się do Prezes Krajowej Rady Izby Architektów RA z prośbą o sporządzenie opinii odnoszącej się do rozwiązań zaproponowanych w projekcie ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane, przygotowanej przez Komisję Ustawodawczą. Według Uzasadnienia projektu ustawy, celem jest podniesienie do rangi ustawy regulacji ograniczających uprawnienia budowlane poprzez przeniesienie przepisów rozdziału 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 września 2014 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie regulujących zakres uprawnień budowlanych (§ 10-15) do ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane. Działanie takie podyktowane jest postanowieniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 lutego 2018 r. (sygn. akt K 39/15), który zakwestionował przepisy ww. rozporządzenia.
20.12.2018 r. projekt ww. ustawy przekazany został przez KRIA - m.in. do Komisji prawa inwestycyjnego, działającej przy KRIA.
21.12.2018 r. informacje o konsultacjach wraz z projektem zmian w ustawie Prawo budowlane, przekazana została do Rady MPOIA oraz do Zespołu ds. Legislacji MPOIA.
Grudzień 2018 - opiniujemy ministerialne rozporządzenie
11.12.2018 r. Krajowa Rada Izby Architektów przekazała do Komisji prawa inwestycyjnego działającej przy KRIA - projekt ministerialnego rozporządzenia z 06.12.2018 r. w sprawie standardów dotyczących przestrzennego kształtowania budynku i jego otoczenia, technologii wykonania i wyposażenia technicznego budynku oraz lokalizacji przedsięwzięć realizowanych z wykorzystaniem finansowego wsparcia z Funduszu Dopłat - z prośbą o uwagi i opinie w wyznaczonym przez Ministra terminie do 14.12.2018 r.
Według przygotowanego w Ministerstwie Uzasadnienia - rozporządzenie stanowić ma wykonanie upoważnienia zawartego w art. 14a ust. 2 ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń (Dz. U. z 2017 r. poz. 1392 i z 2018 r. poz. 756), zwanej dalej „ustawą”. Deklarowanym celem jest określenie standardów dotyczących przestrzennego kształtowania budynku i jego otoczenia, technologii wykonania i wyposażenia technicznego budynku oraz lokalizacji przedsięwzięcia, przy czym standardy te według założeń - dotyczą budownictwa społecznego, realizowanego przy udziale finansowania o charakterze bezzwrotnym, a więc konieczne jest dążenie do maksymalizacji efektywności wykorzystania środków publicznych, zapewnienie wysokiej użyteczności społecznej realizowanych przedsięwzięć oraz zagwarantowanie późniejszej efektywnej eksploatacji zasobów (przeznaczonych co do zasady do osób o niższych dochodach).
13.12.2018 r. opinia w sprawie projektu rozporządzenia jw. (autor B. Nieroda) - przekazana została do KRIA.
Grudzień 2018 - problemy ustawy o ochronie zabytków
08.12.2018 r. - Rada MPOIA, działając w oparciu o informacje przekazane przez arch. Wiktora Solaka, zwróciła się do Krajowej Rady Izby Architektów (pismo Ldz.854/MPORIA/2018) w kwestii dotyczącej przepisów ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, które przyczyniają się do utrudniania dostępu do informacji o prowadzonych postępowaniach w sprawie wpisu do rejestru zabytków oraz dotyczących historycznych układów urbanistycznych i ruralistycznych, historycznych zespołów budowlanych oraz terenów, na których znajduje się znaczna ilość zabytków archeologicznych oraz wynikające z tego faktu konsekwencje, istotne dla procesu inwestycyjnego.
W dniu 09.12.2018 r. informację o podjęciu działań odnośnie ww. kwestii - Rada MPOIA przekazała arch. Wiktorowi Solakowi (pismo L.dz.855/MPORIA/2018).
Grudzień 2018 - opiniujemy zmianę ustawy o KZN
07.12.2018 r. - Krajowa Rada Izby Architektów przekazała do Podkomisji prawa budowlanego działającej przy KRIA - projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw - z prośbą o uwagi i opinie - w terminie do 12.12.2018 r.
Według Uzasadnienia projektu ustawy, jej zasadniczym zadaniem jest nowelizacja obowiązujących przepisów ustawy o KZN, w celu usprawnienia mechanizmów przekazywania i dalszego udostępnienia gruntów publicznych pod inwestycje mieszkaniowe oraz w celu zaangażowania nowych podmiotów w rozwój budownictwa mieszkaniowego. Proponowana nowela ustawy o KZN wprowadzała m.in. zmianę definicji pojęcia „mieszkanie", zmiany w ustawie o własności lokali, zmiany w ustawie Prawo budowlane, zmiany w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
11.12.2018 r. opinia w sprawie zmianie ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw (autor B. Nieroda) - przekazana została do KRIA.
Listopad 2018 - c.d. prac związanych z wydaniem kalendarza architekta 2019 r.
21.11.2018 r. - Rada MPOIA przygotowując zestaw przepisów wybranych z K.p.a., celem zamieszczenia ich w przygotowywanym „kalendarzu architekta” 2019 r. z uwagi na wygospodarowane miejsca na stronach Kalendarza, do wytypowanych wcześniej przepisów - dodała: art. 84; art. 89; art. 96a; art. 98; art. 127a; art. 130; art. 137. - które także uznano za pomocne w pracy zawodowej architektów.
Listopad 2018 - problematyka art. 76a K.pa.
20.11.2018 r. Rada MPOIA omówiła potrzebę wystąpienia do Krajowej Rady Izby Architektów w sprawie inicjatywy legislacyjnej dot. art. 76a K.p.a. w oparciu o argumenty zawarte w piśmie GUNB z 08.02.2011 r. (znak DPR/INN/074/8/2011), który przyjął, iż organy administracji publicznej nie mają podstawy prawnej żądania notarialnego uwierzytelniania kopii dokumentacji stanowiącej część projektu budowlanego. W takich sytuacjach podpis projektanta na stronie tytułowej projektu budowlanego stanowi poświadczenie, iż projektant odpowiada za zawartość projektu i takie uwiarygodnienie kopii dokumentów, które wprowadzono do projektu budowlanego, winno być traktowane za wystarczające - także w kontekście przepisu art. 76 a K.p.a.
Listopad 2018 - współpraca z KRIA
14.11.2018 r. Rada MPOIA zwróciła się do Krajowej Rady Izby Architektów z prośbą o skierowanie do Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju pisma z prośbą o uwzględnienie Izby Architektów w pracach legislacyjnych Rządu, np. w formie prekonsultacji opracowanych w Ministerstwie roboczych projektów zmiany ustaw i rozporządzeń, związanych z procesem budowlanym i planistycznym.
21.11.2018 r. KRIA skierowała tej treści pismo do Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju (pismo l.dz. 415/KRIA/2018/w.)
Listopad 2018 - Konferencja w Krynicy
09.11.2018 r. był pierwszym dniem zorganizowanej przez Radę MPOIA Konferencji w Krynicy-Zdroju, tym razem pod hasłem Architekt, Inżynier Budownictwa. Różne Zawody – wspólny cel.
Konferencja została przygotowana przy merytorycznym wsparciu Krajowej Rady Izby Architektów RP oraz we współpracy z Małopolską Okręgowa Izbą Inżynierów Budownictwa.
Pierwsza prezentacja poprzedzona została wstępem Grzegorza Jachyma – członka Krajowej Rady IARP. Referat pt. „Społeczny podział ról i coraz wyższe wymagania zawodowe” wygłosił Paweł Chwastek (Zespół ds. Legislacji MPOIA), omawiając zmiany w zakresie umiejętności budowlanych budowniczych – architektów począwszy od Renesansu, poprzez skomplikowany system edukacji w trzech różnych zaborach - kończąc na przed i powojennym systemie kształcenia technicznego. Pozwoliło to zebranym na porównanie zakresu skali procesu zmian w wyodrębnianiu się poszczególnych zawodów związanych z budownictwem.
Październik 2018 - c.d. przygotowań do Konferencji w Krynicy
29.10.2018 r. odbyło się spotkanie grupy roboczej Zespołu ds. Legislacji MPOIA , przygotowującej materiały do prezentacji podczas organizowanej przez Radę MPOIA Konferencji w Krynicy-Zdroju. Udział w spotkaniu wzięli: P. Chwastek, G. Jachym i B. Nieroda.
Październik 2018 - pismo dot. uwag do projektu ustawy o architektach
25.10.2018 r. - Rada MPOIA skierowała do Krajowej Rady Izby Architektów pismo L.dz.634/MPORIA/2018 dotyczące uwag przekazanych przez Radę MPOIA do KRIA w piśmie znak L.dz.612/MPORIA/2018 z dnia 15.10.2018 r. w zakresie odnoszącym się do konstrukcji ustalania budżetu w Izbie Architektów RP - w związku z projektem ustawy o architektach (dotyczy projektu ustawy z dnia 1 października 2018 r.) - podtrzymując stanowisko zawarte w piśmie L.dz.612/MPORIA/2018 z dnia 15.10.2018 r.
Październik 2018 r. - drugie spotkanie z J. Muzykiem - Zastępcą Prezydenta Krakowa
18.10.2018 r. - w siedzibie MPOIA odbyło się spotkanie dotyczące zagadnień proceduralnych i planistycznych regulowanych przepisami obowiązującego prawa - kluczowych dla procesów inwestycyjnych, prowadzonych w mieście Krakowie. W spotkaniu uczestniczyli: Jerzy Muzyk - Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa oraz przedstawiciele Rady MPOIA: W. Zieliński oraz B. Nieroda. Omówiono kwestie prawidłowości i sprawności prowadzenia przez organy administracji architektoniczno-budowlanej.
Podniesiono, że wobec rozbieżnych interpretacji przepisów, celem ujednolicenia sposobu działania organów, przydatnym narzędziem pracy byłyby specjalnie skonstruowane przez urząd druki, przede wszystkim: druk wezwania do usunięcia braków wniosku o pozwoleniu na budowę zawierający zamknięty katalog możliwych "braków" oraz druk postanowienia zawierającego zamknięty katalog możliwych naruszeń, w zakresie określonym w art. 35. ust. 1. ustawy Prawo budowlane.
Drugim istotnym zagadnieniem omówionym podczas spotkania była kwestia prawidłowego formułowania "tytułu inwestycji" - w aspekcie wydawanych decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o pozwoleniu na budowę oraz decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (DUŚ).
Kolejną grupą zagadnień - była potrzeba zdefiniowania i doprecyzowania pojęć stosowanych w planach miejscowych oraz decyzjach o warunkach zabudowy - np. takich jak linia zabudowy (obowiązująca i nieprzekraczalna) oraz powierzchnia biologicznie czynna.
Ujednolicenia interpretacji wymagają także kwestie wynikające z przepisów rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (np. kwestia § 12).
Ostatnim z zagadnień poruszonych podczas spotkania - była kwestia przydatności makiet, ukazujących w 3D przestrzeń Krakowa wraz z rzeźbą terenu oraz zabudową. Makiety takie pozwalałyby przedstawić w debacie publicznej - zasadę komponowania tkanki urbanistycznej.
Październik 2018 r. - c.d. uwag w sprawie projektu ustawy o architektach
15.10.2018 r. Rada MPOIA skierowała do Krajowej Rady Izby Architektów pismo L.dz.612/MPORIA/2018, uzupełniające wcześniej przesłane uwagi w sprawie ministerialnego projektu ustawy o architektach z dnia 1 października 2018 r.- poprzez dodanie wzmocnionej argumentacji dotyczącej kontrowersyjnej kwestii ustalania budżetu w Izbie Architektów. Zdaniem Rady MPOIA - regulacja, według której Krajowy Zjazd Izby Architektów uchwala budżet całej izby a okręgowe izby tylko plan finansowy, nie mając wpływu na uchwalenie swojego budżetu (pomimo, iż są do tego zdolne), ubezwłasnowolnia te izby okręgowe w sposób bezzasadny, łamiąc idee subsydiarności. Ponadto - proponowane przepisy w odmienny sposób ustalają sposób funkcjonowania okręgowych izb architektów oraz okręgowych izb inżynierów budownictwa, naruszając zasadę konstytucyjnej równości wobec prawa.
W piśmie podkreślono, że przepisy ustawy o architektach winny być uzupełnione o punkt wskazujący, że okręgowy zjazd izby architektów uchwala budżet okręgowej izby (zgodnie z dotychczasowymi zasadami, jeśli nie ma ku temu przeszkód w zakresie zasad funkcjonowania finansów oraz uwarunkowań prawnych). W przypadku braku możliwości kontynuowania obecnego systemu - alternatywnym rozwiązaniem może być rozważenie zasady, aby okręgowe izby architektów posiadały osobowość prawną, a tym samym zachowały zdolność do samostanowienia w zakresie kształtowania budżetu OIA i zakresu podejmowanych działań.
Październik 2018 r. - c.d. uwagi do trzech ustaw
12.10.2018 r. Rada MPOIA skierowała do KRIA pismo L.dz.572/MPORIA/2018 przekazujące uwagi odnoszące się do pakietu trzech ministerialnych projektów ustaw: ustawy o architektach, ustawy o inżynierach budownictwa oraz ustawy - przepisy wprowadzające ustawę o architektach oraz ustawę o inżynierach budownictwa. W piśmie Rada MPOIA poruszyła trzy zagadnienia o fundamentalnym znaczeniu: kwestie tytułu zawodowego „architekt” (art. 7.1. w kontekście art. 46 projektu ustawy o architektach); wydawania architektom poleceń służbowych w ramach stosunku pracy (art. 6.1. projektu ustawy o architektach) oraz uchwalania przez Zjazd Krajowy - budżetów dla izb okręgowych (art. 70. pkt 1 w kontekście art. 54 ust. 2. ustawy o architektach), co spowoduje ubezwłasnowolnienie okręgów i stanowić będzie zaprzeczenie idei samorządności.
05.10.2018 r. Krajowa Rada Izby Architektów przesłała do Rady MPOIA, przekazany w dniu 04.10.2018 r. przez Ministra Inwestycji i Rozwoju w ramach konsultacji publicznych, pakiet ministerialnych projektów ustaw z 1 października 2018 r.: projekt ustawy o architektach, projekt ustawy o inżynierach budownictwa oraz projekt ustawy przepisy wprowadzające ustawę o architektach oraz ustawę o inżynierach budownictwa - z prośbą o przekazanie uwag w nieprzekraczalnym terminie do dnia 12 października br.
Rada MPOIA przesłała ww. materiały do Zespołu ds. Legislacji MPOIA. Do prac nad opinią włączył się Maciej Kubicki z Zespołu ds. Legislacji MPOIA.
Październik 2018 - Komunikat nr MP-04 dotyczący specustawy mieszkaniowej
04.10.2018 r. na stronie internetowej MPOIA - Rada MPOIA zamieściła Komunikat nr MP 04 dotyczący ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (tzw. specustawy mieszkaniowej).
Materiał przygotowany został w oparciu o środowiskową dyskusję i napływające pytania, w tym zadawane podczas przeprowadzonego w dniu 3 września 2018 r. szkolenia, organizowanego przez Radę MPOIA. Komunikat stanowi rodzaj Przewodnika zawierającego omówienie kluczowych przepisów ustawy. Jego celem jest pomoc architektom, którzy zamierzają działać w oparciu o specustawę mieszkaniową.
Wrzesień 2018 r. - przygotowania do Konferencji w Krynicy
26.09.2016 r. odbyło się spotkanie grupy roboczej z Zespołu ds. Legislacji MPOIA. Celem było przygotowanie materiałów, które mogą być wykorzystane w prezentacji podczas organizowanej przez Radę MPOIA Konferencji w Krynicy „Różne zawody - wspólny cel. Zawód architekta, zawód inżyniera budownictwa". Pracowano nad zagadnieniem uwarunkowań historycznych, politycznych, prawnych, ekonomicznych i społecznych dotyczących zasad realizowania zawodów architekta i inżyniera budownictwa.
Wrzesień 2018 r. - spotkanie z J. Muzykiem - Zastępcą Prezydenta Krakowa
13.09.2018 r. w Urzędzie Miasta Krakowa odbyło się spotkanie przedstawicieli Rady MPOIA: M. Tarko, W. Zielińskiego i B. Nierody - z Jerzym Muzykiem, Zastępcą Prezydenta Miasta Krakowa ds. Rozwoju Miasta Krakowa. Omówiono problemy proceduralne, będące konsekwencją rozbudowanego i niespójnego systemu prawnego oraz potrzebę opracowywania i upubliczniania właściwych interpretacji. Przedstawiciele Rady MPOIA przedstawili efekty współpracy Rady MPOIA z Wydziałem Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, w tym polegające na uzgadnianiu interpretacji niejasnych przepisów i włączaniu ich do redagowanych przez Radę MPOIA Komunikatów Rady MPOIA. Przedstawiciele Rady MPOIA zaproponowali współpracę z UMK przy opracowywaniu Komunikatu dotyczącego ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (tzw. specustawy mieszkaniowej).
Wrzesień 2018 r. - szukamy architektów-urbanistów
12.09.2018 r. - Rada MPOIA przyjęła, że celem wzmocnienia współpracy legislacyjnej z architektami z MPOIA, którzy posiadają zawodowe doświadczenia planistyczne i byli członkami Izby Urbanistów - skierowana zostanie do wszystkich architektów z MPOIA prośba o zgłoszenia. Utworzenie w MPOIA listy takich osób (architektów-urbanistów), pozwoliłoby w kolejnych pracach pełniej wykorzystać zróżnicowany potencjał zawodowy całego środowiska. 13.09.2018 r. został do architektów z MPOIA skierowany w tej kwestii mailing a na stronie internetowej MPOIA zamieszczona została informacja.
Wrzesień 2018 r. - rekomendacje do pracy w Komisjach i Zespołach KRIA RP
07.09.2018 r. Rada MPOIA skierowała do Krajowej Rady Izby Architektów pismo L.dz.505/MPORIA/2018 z rekomendacją do nowopowstających przy KRIA komisji i zespołów zajmujących się kwestiami legislacyjnymi: Grzegorza Lechowicza (do Komisji samorządu zawodowego), Bożenę Nierodę (do Podkomisji prawa budowlanego oraz do Podkomisji architektury, urbanistyki i planowania przestrzennego), Piotra Rudola (do Komisji zamówień publicznych), Marka Tarko (do Komisji warunków wykonywania zawodu), Piotra Chuchacza (do Komisji warunków wykonywania zawodu).
Wrzesień 2018 r. - rozpoczęcie przygotowań do wydania ,,kalendarza architekta'' 2019 r.
04.09.2018 r. Rada MPOIA przygotowała zestaw przepisów wybranych z K.p.a., celem zamieszczenia w przygotowywanym w MPOIA „kalendarzu architekta” 2019 r. Wytypowano regulacje uznane za przydatne w życiu zawodowym architektów (art. 6; art. 7a; art. 8; art. 9; art. 13 §1; art. 28; art. 58, art. 64; art. 73; art. 77; art. 111; art. 113). W kalendarzu zaplanowano także umieścić informacje o laureatach konkursów: „Salon Architektury” oraz wystawy „Architekci Małopolski 2017” - organizowanych przez Radę MPOIA.
Sierpień 2018 - analiza problemów, które niesie specustawa mieszkaniowa
17.08.2018 r. - drogą mailową - wysłana została do architektów z MPOIA informacja o szkoleniu w sprawie „specustawy mieszkaniowej” oraz o możliwości zgłaszania pytań.
16.08.2018 r. ukazała się na stronie internetowej MPOIA kierowana do architektów prośba, o zgłaszanie do Rady MPOIA dostrzeżonych problemów interpretacyjnych w zakresie „specustawy mieszkaniowej”, celem przekazania organizatorom szkolenia
07.08.2018 r. w Dzienniku Ustaw opublikowana została ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (tzw. „specustawa mieszkaniowa”). Po analizie oceniono ją za niejasną w wielu aspektach. Ponieważ ustawa wprowadziła wiele nowych procedur związanych z pracą architektów, Rada MPOIA podjęła decyzję o zorganizowaniu na jej temat szkolenia, podczas którego można omówić niejednoznaczne kwestie nowych regulacji.
Lipiec 2018 - konsultacje projektów ustaw o architektach oraz o inżynierach budownictwa
15.07.2018 r. Rada Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP przygotowała pismo znak l.dz. 425/MPORIA/2018, które przesłane zostało do Krajowej Rady Izby Architektów RP. Do pisma dołączono tabelę z uwagami odnoszącymi się do projektu ustawy o architektach oraz tabelę z uwagami odnoszącymi się do projektu ustawy o inżynierach budownictwa - przygotowane przez Zespół ds. Legislacji MPOIA.
12.07.2018 r. w prace analityczne służące przygotowaniu uwag do ministerialnych wstępnych projektów dwóch ustaw: ustawy o architektach oraz ustawy o inżynierach budownictwa - zaangażował się Zespół ds. Legislacji MPOIA. Uwagi Zespołu zostały przygotowane w terminie i przesłane do Rady MPOIA.
12.07.2018 r. Krajowa Rada Izby Architektów RP przesłała do izb okręgowych, w tym do Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP - pismo z dnia 12.07.2018 r. (znak 159/KRIA/2018/w) wraz z przekazanymi przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju wstępnymi projektami ustawy o architektach oraz ustawy o inżynierach budownictwa - z prośbą o przesłanie uwag przez izby okręgowe - w terminie do dnia 16 lipca 2018 r.
11.07.2018 r. nosi datę pismo Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju (znak DAB-II.0210.6.2018), skierowane do Izby Architektów RP - przekazujące w załączeniu wstępne projekty ustawy o architektach oraz ustawy o inżynierach budownictwa - z prośbą o zgłaszanie uwag i propozycji zmian wraz z uzasadnieniem, w terminie do dnia 17 lipca 2018 r.
Czerwiec 2018 - opiniowanie projektu ustawy o architektach
21.06.2018 r. - nowo wybrana Krajowa Rada Izby Architektów V kadencji - skierowała do izb okręgowych dwa pisma: L.dz.130/KRIA/2018/w oraz L.dz.136/KRIA/w - z prośbą o merytoryczne wsparcie i pomoc w przygotowaniu stanowiska Izby w sprawie projektu ustawy o architektach, opracowanego w roboczej wersji przez Krajową Radę Izby Architektów IV kadencji.
W prace przy opiniowaniu projektu ustawy o architektach - działając na wniosek Rady MPOIA, włączył się Zespół ds. Legislacji MPOIA. Przygotowane przez Zespół uwagi przekazane zostały do Rady MPOIA. Rada MPOIA po wprowadzeniu własnych uwag i korekt - w dniu 27 czerwca 2018 r. skierowała stanowisko MPOIA do Krajowej Rady Izby Architektów pismem: L.dz.357/MPORIA/2018.
Przy formułowaniu uwag dotyczących projektu ustawy o architektach - skorzystano w pomocy architektów pracujących w Zespole ds. Legislacji MPOIA: Tomasza Basisty, Anny Dyląg, Macieja Kubickiego, Olafa Jasnorzewskiego, Anny Serafin, Wojciecha Dobrzańskiego, Pawła Chwastka oraz z opracowań Piotra Chuchacza, Koordynatora Zespołu Warunków Wykonywania Zawodu MPOIA.
Czerwiec 2018 - posiedzenie Komisji ds. Legislacji KRIA oraz Rady Legislacyjnej KRIA
05.06. 2018 r. odbyło się w Warszawie ostatnie w kadencji posiedzenie Komisji ds. Legislacji KRIA oraz Rady Legislacyjnej KRIA.
Zasadniczym tematem było podsumowanie prac legislacyjnych IV kadencji IARP, w tym podsumowanie materiałów dotyczących nowelizacji rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele MPOIA: Bożena Nieroda i Grzegorz Jachym.
Maj 2018 r. - rządowy projekt ustawy o architektach i inżynierach budownictwa
28.05.2018 r. Rada MPOIA skierowała do Krajowej Rady Izby Architektów pismo L.dz. 330/MPORIA/2018 - przekazujące uwagi do projektu ustawy o architektach i inżynierach budownictwa.
Według informacji zawartej w Uzasadnieniu do projektu ustawy jw., - projekt ustawy o architektach i inżynierach budownictwa zakłada uregulowanie w jednym akcie normatywnym wykonywanie zawodu architekta i zawodu inżyniera budownictwa, pełnienie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, uzyskiwanie uprawnień budowlanych, organizację i zadania samorządów zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa, praw i obowiązków członków tych samorządów, jak również ich odpowiedzialności dyscyplinarnej. Jednocześnie projekt ustawy ma na celu także wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 lutego 2018 r. sygn. K 39/15 (Dz. U. poz. 352), dotyczącego zakresu uprawnień budowlanych.
W wyniku przeprowadzonej w MPOIA analizy tekstu projektu ustawy stwierdzono, że większość z proponowanych przepisów ocenić można za niosące racjonalne i korzystne rozwiązania, jednakże niektóre z nich budzą kontrowersje i winny zostać skorygowane. Zestawienie takich wymagających interwencji przepisów, z racji negatywnych konsekwencji, które mogą powodować - zamieszczone zostały w Załączniku do pisma MPOIA.
W pracach przy analizie i formułowaniu wniosków udział brali architekci z Zespołu ds. Legislacji MPOIA: Bożena Nieroda, Grzegorz Jachym, Anna Serafin, Anna Dyląg, Wojciech Dobrzański, Maciej Kubicki, Paweł Chwastek, Robert Techmański, Joanna Baranek-Stach.
21.05.2018 r. Krajowa Rada Izby Architektów przesłała do izb okręgowych, w tym do Rady MPOIA - pismo Pana Artura Sobonia- Sekretarza Stanu Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, wraz z załączonym projektem ustawy o architektach i inżynierach budownictwa (projekt z 18.05.2018 r.). Równocześnie, w tym samym dniu - projekt ustawy przesłany został przez KRIA do Komisji ds. Legislacji KRIA - z prośbą o sformułowanie uwag oraz przesłanie ich do KL KRIA do dnia 28 maja.
Ministerialny projekt ustawy przekazany został przez Ministerstwo w trybie konsultacji roboczych, prowadzonych pomiędzy Ministerstwem Inwestycji i Rozwoju a samorządami zawodowymi (projekt nie został jeszcze skierowany do oficjalnych konsultacji publicznych).
W Małopolskiej Okręgowej Izbie Architektów - od pierwszego dnia konsultacji, w prace nad redakcją uwag do projektu ustawy, włączył się Zespół ds. Legislacji MPOIA.
Kwiecień 2018 r. - pierwsze spotkanie ZL MPOIA nowej kadencji
25.04.2018 - odbyło się pierwsze spotkanie Zespołu ds. Legislacji MPOIA w nowej - V kadencji. Głównym tematem rozmów była problematyka niejednoznaczności pojęć stosowanych w systemie prawa inwestycyjnego. Na wstępie sporządzona została lista najczęściej używanych takich sformułowań, które albo są niedookreślone albo niespójne z innymi pojęciami systemu. Takimi są przede wszystkim:
- obowiązująca linia zabudowy
- nieprzekraczalna linia zabudowy
- wysokość zabudowy
- wysokość górnej krawędzi elewacji frontowej, jej gzymsu lub attyki
- wysokość budynku
- powierzchnia biologicznie czynna
- teren biologicznie czynny
Pojęciami tymi posługują się niżej wymienione przepisy prawa:
"linia zabudowy" (dot. planów miejscowych oraz decyzji ulicp i wz):
- art. 15. ust. 2. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
- art. 61. ust. 1 pkt. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu;
- § 2 pkt. 3 rozporządzenia w sprawie oznaczeń i nazewnictwa stosowanych w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach;
"obowiązująca linia zabudowy" (dot. decyzji ulicp i wz):
- § 4 rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
- Tabela 2 - Oznaczenia graficzne granic i linii regulacyjnych Polskiej Normy PN-B-01027, przywołanej w § 3 pkt. 3 rozporządzenia w sprawie oznaczeń i nazewnictwa stosowanych w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy;
"maksymalna nieprzekraczalna linia zabudowy" (dot. decyzji ulicp iwz):
- Tabela 2 - Oznaczenia graficzne granic i linii regulacyjnych Polskiej Normy PN-B-01027, przywołanej w § 3 pkt. 3 rozporządzenia w sprawie oznaczeń i nazewnictwa stosowanych w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy;
"wysokość zabudowy" (dot. planów miejscowych oraz decyzji ulicp i wz):
- art. 15. ust. 2. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
- § 2 pkt. 3 rozporządzenia w sprawie oznaczeń i nazewnictwa stosowanych w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy;
"wysokość górnej krawędzi elewacji frontowej, jej gzymsu lub attyki" (dot. decyzji wz):
- § 7 rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
"wysokość budynku" (dot. projektów budowlanych):
- § 6 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
"powierzchnia biologicznie czynna" (dot. planów miejscowych oraz decyzji ulicp i wz):
- art. 15. ust. 2. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
- § 2 pkt. 3 rozporządzenia w sprawie oznaczeń i nazewnictwa stosowanych w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy;
"teren biologicznie czynny"(dot. projektów budowlanych):
- § 3 pkt. 22 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie;
Podczas dyskusji najwięcej czasu poświęcono zagadnieniom: "powierzchni biologicznie czynnej" oraz "terenowi biologicznie czynnemu" - mając na uwadze wieloaspektowe konsekwencje wprowadzania terenów zielonych oraz retencjonowania wód opadowych, przede wszystkim w miastach.
Po zbadaniu obowiązujących przepisów oraz przygotowywanych przez Ministerstwo projektów nowych aktów prawnych - Zespół ds. Legislacji przyjął, iż definicją, która ukazuje właściwy kierunek zmian - jest definicja "powierzchni biologicznie czynnej", zawarta w projekcie Kodeksu urbanistyczno-budowlanego z dnia 30 września 2016 r.
Według tej definicji (art. 2. pkt 35 KUB z 30.09.2016 r.) określenie "powierzchnia biologicznie czynna" oznacza:
- a) 100% terenu położonego poza zewnętrznym obrysem budynku i z gruntem zapewniającym naturalną wegetację roślin,
- b) 100% terenu pokrytego wodami powierzchniowymi,
- c) 20% powierzchni ogrodów wertykalnych umieszczonych na elewacjach obiektu budowlanego, o ile powierzchnia tego ogrodu jest nie mniejsza niż 10m2,
- d) w przypadku tarasów i stropodachów, o ile ich zwarta powierzchnia pokryta substratem jest nie mniejsza niż 10m²:
– 70% powierzchni zapewniającej wegetację drzew i krzewów, w przypadku miąższości substratu nie mniejszej niż 80 cm,
– 50% powierzchni zapewniającej wegetację krzewów, w przypadku miąższości substratu od 40 do 80 cm,
– 30% powierzchni zapewniającej naturalną wegetację, w przypadku miąższości substratu od 20 do 40 cm,
– 20% powierzchni zapewniającej naturalną wegetację, w przypadku miąższości substratu do 20 cm;
Na tle ww. definicji, jej późniejsza wersja, proponowana w KUB z dnia 23 listopada 2017 r., może być odczytywana jako realnie ograniczająca wprowadzanie terenów zielonych, ponieważ za "powierzchnię biologicznie czynną" przyjmuje także powierzchnię umożliwiającą tylko retencję wód opadowych, a taką retencję umożliwia szczelna nawierzchnia z odprowadzeniem wód do zbiornika
(w KUB z 23.11.2017 r. w art. 2 pkt 26 - za "powierzchnię biologicznie czynną" przyjęto "powierzchnię umożliwiającą naturalną wegetację roślin lub retencję wód opadowych oraz powierzchnię pokrytą wodami powierzchniowymi;").
Natomiast rozważając różnego rodzaju współczesne technologie stosowane na "terenach zielonych" - Zespół ds. Legislacji uznał, że na działkach z zabudową jednorodzinną, zagrodową i rekreacji indywidualnej, w sytuacji wprowadzenia stanowisk postojowych, których powierzchnia umożliwiałaby wegetację roślin oraz retencję wód opadowych, a teren wzmocniony byłby np. geokratą - to można by uznawać takie stanowiska postojowe za stanowiące "powierzchnię biologicznie czynną"
Szczegółową analizę pojęć innych niż "powierzchnia biologicznie czynna" oraz "teren biologicznie czynny" - Zespół podejmie na kolejnych spotkaniach. Oprócz kwestii dotyczących: obowiązującej linii zabudowy, nieprzekraczalnej linii zabudowy, wysokości zabudowy, wysokości górnej krawędzi elewacji frontowej, jej gzymsu lub attyki, wysokości budynku, powierzchni biologicznie czynnej, terenu biologicznie czynnego - za istotną uznano potrzebę przeanalizowania definicji zamieszczonych w art. 2. ministerialnego projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego z 23 listopada 2017 r.
Po wstępnej analizie kwestii ustalania wysokości obiektów budowlanych - Zespół przyjął, że należy wprowadzić dwie zasady liczenia takiej wysokości - jedną z uwagi na potrzeby urbanistyczne, drugą z uwagi na zagadnienia techniczne (w tym pożarowe) obiektów.
Drugim kluczowym zagadnieniem, stanowiącym temat spotkania Zespołu - były stosowane w urzędach procedury, które oparte są o rozbieżne interpretacje przepisów prawa. Jako przykład omówiono problematykę zjazdów, ze szczególnym zwróceniem uwagi na "zjazdy", które nie są zjazdami z dróg publicznych (tj. "zjazdy" z dróg wewnętrznych, w tym własności gminnej). Postulowane jest opracowanie modelowych procedur, które mogą być rekomendowanie przez MPOIA.
Spotkanie zakończyła dyskusja nad różnymi propozycjami zmian § 13 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, w kontekście prac Komisji ds. Legislacji działającej przy Krajowej Radzie Izby Architektów RP.
Obszerne sprawozdanie ze spotkania Zespołu, zamieszczono na stronie internetowej MPOIA.
Kwiecień 2018 - posiedzenie Komisji ds. Legislacji KRIA
10.04.2018 r. odbyło się w Warszawie posiedzenie Komisji ds. Legislacji KRIA, w której udział wzięli przedstawiciele MPOIA: Bożena Nieroda i Grzegorz Jachym.
Wiodącym zagadnieniem omawianym na spotkaniu była opracowana w Zespole ds. Legislacji MPOIA, przy współpracy z Komisją ds. Legislacji KRIA - propozycja korekty rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, mająca na celu zracjonalizowanie regulacji i usunięcie niejednoznaczności.
W toku debaty podniesiono, że problem pojawiania się przeciwstawnych interpretacji, można rozwiązać poprzez wprowadzenie do WT odpowiednich rysunków, które graficznie ukazywać mogą istotę zagadnienia. Umieszczanie w rozporządzeniu elementów graficznych jest możliwe i praktykowane w naszym systemie prawnym. Jako przykład można wskazać rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie.
Po dyskusji nad przygotowywanym dokumentem z propozycją zmian w WT - ustalono, że tekst po ostatecznym doszlifowaniu przez KL KRIA, ma zostać przekazany do Ministerstwa.
Marzec 2018 - c.d. prac dotyczących "regulacji przygranicznych"
W marcu 2018 r. Zespół ds. Legislacji MPOIA działając razem z Komisją ds. Legislacji Krajowej Rady Izby Architektów - nadal pracował nad udoskonaleniem "regulacji przygranicznych", których zadaniem jest wprowadzenie przepisów pozwalających na zastąpienie nieprawidłowo działającego mechanizmu opartego o tzw. "obszar oddziaływania obiektu" - takimi regulacjami, które w prosty i nie konfliktogenny sposób pozwolą ustalać minimalne odległości obiektów budowlanych od granic nieruchomości.
Marzec 2018 - Zespół ds. Legislacji przekazał KL KRIA propozycję zmian WT
13.03.2018 r. - Zespół ds. Legislacji MPOIA zakończył redagowanie opracowania "Analiza problematycznych przepisów obowiązującego rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z propozycją korekty przepisów", praca powstała przy współudziale członków Komisji ds. Legislacji KRIA. W pracy brali udział architekci z KL KRIA: Małgorzata Matusiewicz, Mikołaj Machulik, Grzegorz Jachym, Bożena Nieroda oraz architekci z Zespołu ds. Legislacji MPOIA: Anna Serafin, Wojciech Dobrzański, Olaf Jasnorzewski, Robert Techmański, Tomasz Basista, Joanna Baranek-Stach, Stanisław Pałka, Joanna Pajerska-Szczurek.
W tekście stwierdzono, że obowiązujące od dnia 1 stycznia 2018 r. znowelizowane rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (w skrócie WT), wprowadziło szereg korzystnych zmian, racjonalizujących przepisy. Jednakże z uwagi na obszerną materię określaną rozporządzeniem, nie wszystkie wady udało się usunąć, a niektóre z nowych regulacji niosą niejednoznaczne treści, przynoszące rozbieżne interpretacje. Ponieważ WT to zbiór kluczowych regulacji dla projektantów i inwestorów, celem unikania nieporozumień, te z przepisów, które mogą być odmiennie i błędnie interpretowane - należy skorygować. W tekście zamieszczono analizę problematycznych przepisów WT z propozycją korekty. Fragmenty przepisów wymagające zmian zaznaczono kolorem czerwony a proponowane korekty - kolorem niebieskim.
Opracowanie z 13.03.2018 r. zostało przesłane do Komisji ds. Legislacji KRIA.
Luty 2018 r. – Rada MPOIA ponownie wnosi do KRIA prośbę o dyskusję dot. MKB
28.02.2018 r. Rada MPOIA wysłała do Krajowej Rady Izby Architektów pismo L.dz.204/MPORIA/2018 dotyczące Małego kodeksu budowlanego wraz z całą dotychczasową korespondencją prowadzoną w sprawie MKB - z ponowną prośbą o podjęcie dyskusji nad propozycjami legislacyjnymi oraz przesłanie informacji o losach działań podjętych w sprawie projektu MKB.
Zdaniem architektów zaangażowanych w prace legislacyjne - projekt Małego kodeksu budowlanego - stanowi propozycję aktu prawnego mogącego znacząco przyczynić się do poprawy jakości otoczenia prawnego, w którym działają wszyscy chcący projektować (architekci) oraz realizować (społeczeństwo) niewielkie budownictwo jednorodzinne.
- MKB - to zdecydowanie lepszy pakiet rozwiązań niż proponowana ostatnio przez rząd specustawa mieszkaniowa, bowiem w pełni respektuje ustalenia planów miejscowych i decyzji wzizt (nie jest więc specustawą) oraz ułatwia całemu społeczeństwu (a nie tylko specjalnym inwestorom jak specustawy) uzyskiwanie pozwoleń na budowę a architektom przygotowanie dokumentacji projektowej dla niewielkich obiektów mieszkaniowych.
- MKB to szansa na powrót do indywidualnych, zamawianych u architektów projektów budynków jednorodzinnych i odwrót od trendu kupowania przez inwestorów "projektów gotowych" (projekty gotowe/ tzw. typowe najczęściej nie nawiązują do lokalnych potrzeb i dlatego dewastują przestrzeń naszego kraju, natomiast zawarte w Małym kodeksie budowlanym propozycję pozwolą odwrócić tą niekorzystną tendencję).
- MKB odnosi się do masowo realizowanych inwestycji o jednorodnych cechach, co uzasadnia wprowadzenie wyodrębnionego zbioru regulacji (w 2015 r. w województwie małopolskim decyzje na budowę budynków jednorodzinnych stanowiły ponad 75% wszystkich decyzji wydanych dla obiektów kubaturowych).
Luty 2018 r. – Krajowa Rada Izby Architektów odmawia rekomendacji MKB
22.02.2018 r. Krajowa Rada Izby Architektów RP odpowiadając na pismo Rady MPOIA z dnia 16 stycznia 2018 r. (L.dz. 028/MPORIA/2018) - skierowała do Rady MPOIA RP stanowisko, w którym stwierdziła, że "Doceniając zaangażowanie w izbową debatę legislacyjną Kolegów z MpOIA informujemy, że Krajowa Rada IARP nie udzielała i nie udziela obecnie rekomendacji przedstawionemu przez MpOIA projektowi "Małego Kodeksu".
Luty 2018 r. –propozycja korekt WT - konsultacja z Komisją ds. Legislacji KRIA
21.02.2018 r. - opracowane przez Zespół ds. Legislacji MPOIA propozycje korekt rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, wstępnie omówione podczas spotkania legislacyjnego w Warszawie w dniu 19.02.2018 r. oraz uzupełnione o dodatkowe uwagi - przesłane zostały do Komisji ds. Legislacji KRIA, jako materiał do dalszej pracy.
Luty 2018 r. – posiedzenie Komisji ds. Legislacji KRIA
19.02.2018 r. odbyło się w Warszawie posiedzenie Komisji ds. Legislacji KRIA, w której udział wzięli przedstawiciele MPOIA: Bożena Nieroda i Grzegorz Jachym.
Zasadniczym tematem spotkania była analiza skutków wprowadzenia od 1 stycznia 2018 r. zmian w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz pojawiających się interpretacji niektórych przepisów.
Materiał wyjściowy do dyskusji przygotowali przedstawiciele MPOIA.
Z uwagi na szereg niejasności w przepisach oraz możliwe negatywne konsekwencje stosowania niektórych paragrafów WT - stwierdzono, że część z nich wyjaśnić można w drodze interpretacji, natomiast niektóre, zwłaszcza § 12, winny zostać skorygowana.
Debatowano także nad zagadnieniem sytuowanie obiektów w odniesieniu do przepisów przedstawionych przez Ministerstwo w ostatniej wersji projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego.
Luty 2018 r. – szkolenie w Urzędzie Wojewódzkim dotyczące WT
06.02.2018 przedstawiciele MPOIA (Bożena Nieroda i Grzegorz Jachym) - działając w charakterze obserwatorów IA, wzięli udział w szkoleniu zorganizowanym przez Urząd Wojewódzki - dla przedstawicieli Starostw. Szkolenie dotyczyło nowych WT.
Luty 2018 r. – spotkanie w Urzędzie Wojewódzkim dotyczące WT
01.02.2018 - w Urzędzie Wojewódzkim odbyło się spotkanie przedstawicieli Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów oraz Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w celu omówienia możliwych do stosowania interpretacji obowiązujących od 1 stycznia 2018 r. znowelizowanych przepisów rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. MPOIA reprezentowali: Bożena Nieroda, Witold Zieliński oraz Grzegorz Jachym.
Luty 2018 r. – Zespół ds. Legislacji analizuje znowelizowane WT
W miesiącu lutym Zespół ds. Legislacji MPOIA analizował przepisy znowelizowanego rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Nowa wersja, obowiązująca od 1 stycznia 2018 r., zawiera regulacje, które w wielu aspektach są niejasne i wymagają opracowania interpretacji, pozwalających na ich właściwe stosowanie, zgodnie z intencją prawodawcy.
Styczeń 2018 r. – przepisy dotyczące sytuowania budynków z MPOIA RP do KL KRIA
26.01.2018 r. – w ramach działań Komisji ds. Legislacji KRIA, przesłane zostało z MPOIA RP na adres arch. Piotra Andrzejewskiego, Przewodniczącego KL KRIA oraz arch. Piotra Gadomskiego, Wiceprezesa KRIA – opracowanie pn "Propozycja przepisów ustalających zasady sytuowania obiektów kubaturowych" wraz z Instrukcją ich stosowania. Materiał ten to efekt działań architektów z MPOIA RP, prowadzonych w ramach i na zlecenie Komisji ds. Legislacji KRIA. Celem pracy było sformułowanie prostych do stosowania w każdych warunkach, a więc uniwersalnych przepisów regulujących sposób sytuowania obiektów kubaturowych. Ich wprowadzenie umożliwiłoby odstąpienie od konieczności posługiwania się trudnym do jednoznacznego dookreślenia "obszarem oddziaływania obiektu". Proponowane regulacje oparto o zasady stosowane współcześnie w Europie oraz w Polsce w latach 1928-1961.
Styczeń 2018 r. – MPOIA RP do KRIA w sprawie losów Małego kodeksu budowlanego z MPOIA RP
16.01.2018 r. Rada Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP skierowała do Krajowej Rady Izby Architektów RP pismo (L.dz. 028/MPORIA/2018) z prośbą o przesłanie informacji o losach działań, które Krajowa Rada Izby Architektów RP podjęła w sprawie opracowanego w MPOIA RP projektu Małego kodeksu budowlanego.
Mały kodeks budowlany (w skrócie MKB) to zbiór przepisów, które po wprowadzeniu w życie mogłyby w znaczący sposób ułatwić architektom opracowywanie dokumentacji projektowej dla niewielkich obiektów mieszkaniowych, a społeczeństwu – uzyskiwanie pozwoleń na ich budowę. Taki kodeks byłby bardzo przydatny, ponieważ odnosi się do masowo realizowanych inwestycji o jednorodnych cechach, uzasadniających wprowadzenie wyodrębnionego zbioru regulacji (w 2015 r. w województwie małopolskim decyzje na budowę budynków jednorodzinnych stanowiły ponad 75% wszystkich decyzji wydanych dla obiektów kubaturowych).
W piśmie – Rada MPOIA RP przedstawiła przebieg prac legislacyjnych przy projekcie MKB – informując, że:
- 21.10.2016 r. podczas Konferencji "Dom dla rodziny" w Krynicy-Zdroju zaprezentowane zostały założenia merytoryczne MKB, opracowane przez Radę MPOIA RP i Zespół ds. Legislacji MPOIA RP;
- 17.05.2017 r. Rada MPOIA RP (pismo L.dz.274/MPOIRIA/2017) przesłała do KRIA RP pierwszą wersję MKB z 09.05.2017 r. – prosząc o pomoc w przeprowadzeniu konsultacji w okręgach oraz o podjęcie próby zaprezentowania w Ministerstwie idei MKB;
- 12.07.2017 r. Rada MPOIA RP (pismo L.dz.357/MPOIRIA/2017) przesłała do KRIA RP ostateczną wersję MKB z 01.07.2017 r. – z prośbą o rekomendowanie opracowania w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa (wersja z 01.07.2017 r. powstała po konsultacjach prowadzonych w środowisku architektów z Małopolski, inne izby okręgowe nie złożyły uwag do projektu MKB).
Styczeń 2018 r. – MPOIA RP do KRIA w sprawie ministerialnej ustawy inwestycyjnej z listopada 2017 r.
11.01.2018 r. Rada Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP skierowała do Krajowej Rady Izby Architektów RP pismo (L.dz. 024/MPORIA/2018) w sprawie ministerialnego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z uproszczeniem procesu inwestycyjno-budowlanego z dnia 14 listopada 2017 r. – z prośbą o przekazanie do Ministerstwa opracowanych w MPOIA RP propozycji korekt, które zamieściła w dołączonym do pisma Załączniku.
W piśmie Rada MPOIA RP, mając na uwadze potrzebę kontynuacji programu usuwania zbędnych barier inwestycyjnych, zwróciła uwagę na kilka aspektów ustawy – pisząc, że w celu wyeliminowania niejednoznacznych i nieefektywnych ekonomicznie procedur należy zmodyfikować i uzupełnić w ustawie Prawo budowlane artykuły: art. 9b ust. 1 pkt 1; art. 30 ust. 4b – w związku z art. 29 ust. 1 pkt 1b oraz art. 36a ust. 5, natomiast w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – artykuły: art. 58a ust. 6. pkt 1 oraz art. 61a ust. 4 i 4a – w związku z art. 61a ust. 2 pkt 2 oraz pkt 7.
Grudzień 2017 r. – wytyczne dot. zawartości projektu budowlanego wg MPOIA RP do KRIA
20.12.2017 r. Rada MPOIA RP przesłała do Komisji ds. Legislacji KRIA pismo L.dz. 1054/MPORIA/2017 z propozycjami wytycznych w sprawie zawartości projektu budowlanego, przygotowanych przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP. Opracowanie uwzględnia nowe spojrzenie na "projekt budowlany", przedstawione w ministerialnym projekcie ustawy inwestycyjnej z dnia 14.11.2017 r.
Grudzień 2017 r. – narada w sprawie noweli WT
18.12.2017 r. – w siedzibie MPOIA RP odbyła się narada w sprawie znowelizowanego rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Spotkanie zorganizowane było przez Radę MPOIA RP oraz Panią Agnieszkę Damasiewicz – Dyrektor Wydziału Infrastruktury Urzędu Wojewódzkiego. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele Starostw. Omówiono wprowadzane zmiany w przepisach oraz problemy, jakie te zmiany likwidują a jakie wprowadzają.
Grudzień 2017 r. – wytyczne dot. zawartości projektu budowlanego wg MPOIA RP
13.12.2017 r. podczas spotkania Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP opracowano wstępną propozycję wytycznych dotyczących zawartości projektu budowlanego, w oparciu o nową wersję ministerialnego projektu ustawy inwestycyjnej z dnia 14.11.2017 r. Przygotowywany podczas spotkania tekst był później dopracowywany w trybie korespondencyjnym.
Grudzień 2017 r. – informacja dla architektów o publikacji Dziennika Ustaw z nowelą WT
9.12.2017 r. – Rada MPOIA RP zamieściła na stronie internetowej MPOIA RP informację o opublikowaniu w dniu 08.12.2017 r. Dziennika Ustaw (poz. 2285), zawierającego rozporządzenie z dnia 14 listopada 2017 r. zmieniające rozporządzenie w prawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Grudzień 2017 r. -współpraca przy interpretowaniu przepisów
4.12.2017 r. Rada MPOIA RP zamieściła na stronie internetowej MPOIA RP przypomnienie o mającym obowiązywać od 1 stycznia 2018 r. rozporządzeniu zmieniającym rozporządzenie w prawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Ponieważ nowy akt prawny, jak większość tego rodzaju zbioru przepisów, zawiera zarówno regulacje nie budzące wątpliwości, jak i takie, których zapisy mogą wymagać interpretacji – w komunikacie zapowiedziano, iż Rada MPOIA RP z przedstawicielami Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego – podjęła działania mające na celu wypracowanie odpowiednich interpretacji niejasnych przepisów prawa, zgłaszanych przez architektów, a w sytuacji pojawiania się wniosków o charakterze legislacyjnym, kierowania ich do Rady Krajowej Izby Architektów, z postulatem przesłania do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa.
Listopad 2017 r. – Zespół ds. Legislacji analizuje ministerialne projekty
24.11.2017 r. skierowane zostały do Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP: ministerialny projekt Kodeksu urbanistyczno-budowlanego z 23.11.2017 r., ministerialny projekt ustawy inwestycyjnej z 14.11.2017 r. oraz ministerialny projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (projekt przekazany drogą wewnętrzną przez Ministerstwo do IA w ramach prekonsultacji)
Ponieważ ustawa inwestycyjna oraz KUB zmieniające prawo budowlane, odnoszą się do zagadnienia “zakres i forma projektu budowlanego” – pojawiła się okazja, jak i potrzeba zastanowienia się kolejny raz nad zagadnieniem zakresu projektu budowlanego – tym razem z założeniem podziału projektu budowlanego (wg nazewnictwa Ministerstwa) – na projekt inwestycyjny oraz projekt techniczny. Zespół podjął pracę, której celem stało się przygotowanie propozycji nowego rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego, który mógłby powstać na bazie “ustawy inwestycyjnej”, która według ministerialnych zapowiedzi, miałaby wejść w życie z początkiem 2018 r. i wyprzedzić KUB.
Listopad 2017 r. – Ministerstwo publikuje drugą wersję KUB
23.11.2017 r. to data publikacji przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa nowej wersji projektu Kodeksu urbanistyczno budowlanego i początek kolejnych prac legislacyjnych prowadzonych w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP.
Listopad 2017 r. – spotkanie legislacyjne w Warszawie
W dniach – 20 i 21 listopada 2017 r. odbyło się w Warszawie spotkanie Komisji ds. Legislacji KRIA i Rady Legislacyjnej KRIA, w którym uczestniczyli przedstawiciele z MPOIA RP. Spotkanie poświęcone zostało zagadnieniom związanym z rządowym projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z uproszczeniem procesu inwestycyjno-budowlanego z dnia 14.11.2017 r. (tzw. ustawy inwestycyjnej) oraz Kodeksem urbanistyczno-budowlanym, którego nowa, poprawiona wersja, miała być niebawem opublikowana (do pierwszej wersji KUB 30.09.2016 r. wniesiono znaczącą liczbę uwag i propozycji korekt).
Dyskutując o proponowanych rządowych rozwiązaniach zawartych w ustawie inwestycyjnej – uwagę koncentrowano na kwestii zawartości projektu budowlanego z podziałem na projekt inwestycyjny i techniczny. Analizie poddano też procedury odnoszące się do proponowanego w projekcie ustawy obszaru zorganizowanego inwestowania (OZI) oraz definicję nowego pojęcia "strefa zabudowy śródmiejskie", proponowanego do wprowadzenia w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Listopad 2017 r. – Minister podpisał nowele rozporządzenia WT
14.11.2017 r. Minister Andrzej Adamczyk podpisał rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Po opublikowaniu informacji na stronie Rządowego Centrum Legislacji – Rada MPOIA RP zamieściła na stronie internetowej MPOIA RP w dniu 21.11.2017 r. tekst rozporządzenia, z zapowiedzią zorganizowania szkolenia.
Listopad 2017 r. – Ministerstwo publikuje drugą wersję ustawy inwestycyjnej
14.11.2017 r. to data z którą została opublikowana druga wersja projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z uproszczeniem procesu inwestycyjno-budowlanego (tzw. ustawy inwestycyjnej). Zespół ds. Legislacji MPOIA RP rozpoczął działania związane z analizą tekstu ustawy i przygotowywaniem wniosków.
Listopad 2017 r. – MPOIA RP bierze udział w ministerialnych prekonsultacjach rozporządzenia
7.11.2017 r. Rada MPOIA RP skierowała do Krajowej Rady Izby Architektów RP pismo (L.dz. 864/MPORIA/2017) odnoszące się do ministerialnego wstępnego projektu rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu projektu budowlanego, przekazanego do opiniowania w trybie prekonsultacji. Do pisma Rady MPOIA RP dołączono projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu projektu budowlanego z naniesioną propozycją korekt, które przygotowane zostały w oparciu o dwie generalne tezy, według których:
- "projekty podlegające zatwierdzeniu" winny zawierać tylko takie informacje, które są potrzebne właściwym organom do sprawdzenia tych parametrów inwestycji, których sprawdzenie jest wymagane w procedurze zatwierdzania projektu, celem ochrony wartości publicznych i interesów osób trzecich (nie ma uzasadnionej potrzeby angażowania organów państwa w badanie czy inwestor podejmuje słuszne dla niego działania inwestycyjne)
- "projekty podlegające zatwierdzeniu" nie muszą obejmować całej inwestycji, tj. zawierającej zarówno obiekty kubaturowe, jak i towarzyszącą im infrastrukturę techniczną, która według obecnie obowiązującego prawa może być realizowana niezależnie od głównej inwestycji (jedyne można by rozważyć na etapie projektu inwestycyjnego obowiązek potwierdzenia dostępności do mediów i dróg publicznych uzyskiwane od dysponentów i zarządców)
Listopad 2017 r. – ministerialne prekonsultacje rozporządzenia
2.11.2017 r. do Rady MPOIA RP wpłynęła informacja przesłana przez Krajową Radę Izby Architektów RP o prowadzonych przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa prekonsultacjach projektu rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Do informacji dołączono projekt rozporządzenia, według którego projekt budowlany miałby się składać (zgodnie z propozycją ustawy inwestycyjnej) – z projektu inwestycyjnego i projektu technicznego. W ślad za tą informacją – osoby z Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP, które wcześniej pracowały nad zagadnieniem zakresu i formy projektu budowlanego, rozpoczęły analizę ministerialnego projektu i przygotowywanie uwag.
Październik 2017 r. – zapowiedź publikacji znowelizowanych WT
13.10.2017 r. – Krajowa Rada Izby Architektów przekazała do MPOIA RP informację, że zakończył się proces notyfikacji projektu rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie i w związku z tym, najprawdopodobniej w najbliższych tygodniach, projekt zostanie podpisany, a następnie skierowany do publikacji w Dzienniku Ustaw. Zgodnie z projektem oraz zapowiedziami Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa, rozporządzenie zacznie obowiązywać już od 1 stycznia 2018 r. Po uzyskaniu takiej informacji, Rada MPOIA RP przygotowała informację dla architektów, którą zamieszczono na stronie internetowej MPOIA RP.
Październik 2017 r. – MPOIA RP opiniuje ustawę inwestycyjną z dnia 20 września 2017 r. – c.d.
4.10.2017 r. – Rada MPOIA RP skierowała do Krajowej Rady IARP pismo z dnia 03.10.2017 r. (znak L.dz. 775/MPORIA/2017) zawierające Stanowisko Rady MPOIA RP w sprawie projektu ustawy z dnia 20 września 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z uproszczeniem procesu inwestycyjno-budowlanego. Stanowisko zostało przygotowane w oparciu o materiał zgromadzony po przeprowadzeniu wewnętrznych konsultacji, w ramach Małopolskiej Okręgowej IARP.
- W piśmie zwrócono uwagę na brak jasności statusu projektanta, ponieważ we wprowadzonym podziale projektu budowlanego na projekt inwestycyjny i techniczny, nie został jasno sprecyzowany podział roli projektantów poszczególnych części projektu. Brak jednoznaczności proponowanego zapisu sugeruje możliwość wykonania projektu budowlanego przez różnych projektantów w części inwestycyjnej i technicznej w zakresie architektury. Jeżeli nastąpiłby taki podział, to rodzi się problem, który z projektantów jest odpowiedzialny za projekt w trakcie realizacji ?
- Podniesiono też, że w ustawie brak jest zapisów spójnych z ustawą o architektach, inżynierach budownictwa oraz urbanistach, która w art. 4 ust. 1 pkt. 1 wprowadza funkcję głównego projektanta oraz projektanta współpracującego.
- Ponadto – odnosząc się do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym podkreślono tworzenie zaporowych warunków dla możliwości wydania decyzji o warunkach zabudowy oraz, że nowy zapis o działce sąsiedniej jest dalece niefortunny. Dla zachowania ładu przestrzennego długość styczności granicy nie jest istotna. Ważniejsze jest sąsiedztwo zabudowy w kontekście urbanistycznym. Zdecydowane ograniczenie obszaru analizowanego jest wystarczające dla zahamowania nadmiernego rozlewania zabudowy.
- W piśmie zwrócono też uwagę na brak kryteriów ustalania poszczególnych parametrów zabudowy, która spowodować może dowolność, niejednoznaczność i odmienność rozstrzygnięć w podobnych sprawach.
Październik 2017 r. – MPOIA RP opiniuje ustawę inwestycyjną z dnia 20 września 2017 r.
Opiniowanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z uproszczeniem procesu inwestycyjno-budowlanego z dnia 20 września 2017 r.
03.10.2017 r. wysłana została z MPOIA RP do Komisji ds. Legislacji KRIA tabela z uwagami odnoszącymi się do konkretnych, problematycznych artykułów ww. ustawy, jako odpowiedź na postulat kierowany do członków Rady Legislacyjnej KRIA.
Po analizie projektu zmiany ustawy Prawo budowlane – zwrócono szczególną uwagę na: art. 3. pkt 1.; art. 9a. 1.; art. 12. ust. 7a; art. 20. ust. 2; art. 34. ust. 3 pkt 1 i 2; art. 34. ust. 3 pkt 1b); art 34 ust. 3b; art. 36 ust. 6; art. 41. ust. 4; art 57 ust. 1 pkt 1a).
W projekcie zmian ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym odniesiono się do: art. 10a ust. 1; art. 60. ust. 3a; art. 61. a) ust. 1. pkt 1; art. 61.a) ust. 1.; art. 61.a) ust. 5.; art. 61.a) ust. 1a; art. 61 ust. 4b; art. 61 ust. 4d; art. 61a; art. 64 ust. 1b; art. 21 ust. 4.
W opracowaniu oprócz wniesienia uwag – zaproponowano kierunek zmian w ww. przepisach.
Październik 2017 r. – MPOIA RP informuje o działaniach legislacyjnych rządu
2.10.2017 r. – Rada MPOIA RP zamieściła na stronie internetowej informację o toczącym się równolegle na kilku płaszczyznach rządowym procesie legislacyjnym. Oprócz procedowanego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z uproszczeniem procesu inwestycyjno-budowlanego z dnia 20 września 2017 r. (proponowane zmiany w 17 ustawach), prowadzone są prace nad redakcją projektu nowej ustawy o architektach, inżynierach budownictwa i urbanistach; ustawy w sprawie uproszczeń realizacji inwestycji służących obronności państwa oraz ustawy o organach administracji inwestycyjnej i nadzoru budowlanego. Szczegółowe informacje o procedowanych aktach prawnych, jak zawsze odszukać można na stronach Rządowego Centrum Legislacji (RCL).
Wrzesień 2017 r. – MPOIA RP opiniuje ustawę inwestycyjną z dnia 20 września 2017 r.
Opiniowanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z uproszczeniem procesu inwestycyjno-budowlanego z dnia 20 września 2017 r.
- 20.09.2017 r. skierowany został do konsultacji publicznych, opracowany przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z uproszczeniem procesu inwestycyjno-budowlanego (tzw. ustawy inwestycyjnej) – zawierający propozycje zmiany 17 ustaw związanych z procesem inwestycyjnym, w tym ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Według informacji zamieszczonej na internetowej stronie RCL – konsultacje miały być prowadzone od 20.09.2017 r. do 06.10.2017 r.
- 21.09.2017 r. Rada MPOIA RP zamieściła na stronie internetowej informację o rozpoczęciu w dniu 20.09.2017 r. konsultacji publicznych ministerialnego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z uproszczeniem procesu inwestycyjno-budowlanego – z prośbą Ministerstwa o zaopiniowanie projektu w terminie do 6 października 2017 r. Z tekstem projektu zamieszczono krótki opis zawartości ustawy, proponowanej przez Ministerstwo.
- 25.09.2017 r. Przewodniczący Komisji ds. Legislacji Krajowej Rady IARP – Piotr Andrzejewski – przekazał KL KRIA do zaopiniowania i wniesienia uwag projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z uproszczeniem procesu inwestycyjno-budowlanego z dnia 20 września 2017 r.
- 30.09.2017 r. wysłana została z MPOIA RP do Komisji ds. Legislacji KRIA analiza wraz z uwagami do projektu ww. ustawy inwestycyjnej – jako odpowiedź na postulat skierowany do członków Komisji ds. Legislacji KRIA. W opinii zawarto wnioski z prowadzonych w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP dyskusji na temat procedur, które powinny być możliwie proste, jednoznaczne oraz nakierowane na rozwiązywanie zagadnień spornych (kwestie, które nie są potencjalnie konfliktowe – nie wymagają regulacji).
- Zaznaczono potrzebę uzupełnienia definicji pojęć, którym posługuje się ustawa.
- Podkreślono, że ustawa inwestycyjna proponuje uproszczenie procesu przygotowania i zatwierdzania dokumentacji budowlanej, przede wszystkim poprzez rozdzielenie informacji zawartych w opracowaniach projektowych – polegające na pozostawieniu w projekcie zatwierdzanym przez organ administracji publicznej (tj. w "projekcie inwestycyjnym") tylko takiego zakresu, który jest sprawdzany przez organ administracji publicznej oraz może być kontrolowany przez właścicieli nieruchomości sąsiadujących z terenem inwestycji (cel: ochrona społeczeństwa przed negatywnymi oddziaływaniami inwestycji, w tym ochrona „sąsiadów” oraz ochrona walorów przyrodniczych i kulturowych) oraz na przeniesieniu pozostałych aspektów projektu do "projektu technicznego", którego wykonanie jest obligatoryjne przed rozpoczęciem inwestycji.
Są to efekty pracy m.in. MPOIA RP, bowiem tego rodzaju, jak opisane w ustawie inwestycyjnej, rozdzielenie zawartości dokumentacji projektowej – Zespół ds. Legislacji MPOIA RP propagował od kilku lat, przesyłając do Ministerstwa za pośrednictwem KRIA kolejne propozycje nowelizacji rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Były to:
– projekt zmian opracowany w MPOIA RP w styczniu 2012 r. – poprzez KRIA – wysłano do Ministerstwa;
– projekt zmian opracowany w MPOIA RP w marcu 2013 r. – poprzez KRIA – wysłano do Ministerstwa;
– projekt zmian opracowany w MPOIA RP w lutym 2014 r. – poprzez KRIA – wysłano do Ministerstwa;
– projekt zmian opracowany w MPOIA RP w grudniu 2014 – (po wprowadzeniu korekt przez KL KRIA w 2015 r.) KRIA skierowała do Ministerstwa.
- W opinii przesłanej do KL KRIA odniesiono się także do zmian w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zwrócono szczególną uwagę na konsekwencje dla jakości przestrzeni oraz dla gospodarki i społeczeństwa, które przynieść może wprowadzenie proponowanych w ustawie przepisów, przede wszystkim rygorystycznych kryteriów, które planowana inwestycja musiałaby spełnić, aby mogła być realizowana na podstawie decyzji o warunkach zabudowy.
Wrzesień 2017 r. – kariera "zasady trójkąta" z MPOIA RP w Gazecie Prawnej
4.09.2017 r. Rada MPOIA RP opublikowała na stronie internetowej MPOIA RP informację o dalszej karierze proponowanej przez MPOIA RP tzw. "zasady trójkąta", tj. zasady według której, wzorem przepisów francuskich i niemieckich a także polskiego prawa przedwojennego – odległość budynku od granicy jest zależna od wysokości części przygranicznych obiektu.
Według informacji podanej przez Gazetę Prawną (serwis internetowy http://serwisy.gazetaprawna.pl/nieruchomosci/artykuly/154540,koniec-z-zasada-pierwszy-buduje-wyzej-i-blizej-sąsiada.html) Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa rozważa nową propozycję sytuowania zabudowy i być może wykorzysta ją podczas prac nad nowelizacją przepisów budowlanych.
Wrzesień 2017 r. – przepisy dot. zasady sytuowania – z MPOIA RP do KL KRIA
1.09.2017 r. przesłana została do Komisji ds. Legislacji Krajowej Rady IARP skorygowana wersja propozycji przepisów dotyczących odległości budynków od granic i pomiędzy budynkami na jednej działce, która została opracowana w MPOIA RP, przepracowana na posiedzeniu KL KRIA w Warszawie w dniu 28.03.2017, i następnie uzupełniona o drobne korekty, zmiany redakcyjne oraz propozycje uproszczenia niektórych zapisów.
Sierpień 2017 r. – informacja w sprawie nowelizowanych WT
17.08.2017 r. – w celu zawiadomienia architektów o zbliżającym się dniu, w którym projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie będzie podpisany przez Ministra a później wejdzie w życie – Rada MPOIA RP opracowała informację, którą zamieściła na stronie internetowej MPOIA RP.
Sierpień 2017 r. – spotkanie Zespołu ds. Legislacji z Urbanistami
9.08.2017 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli Zespołu ds. Legislacji z działającymi na polu urbanistycznym architektami: arch. Marią Modzelewską oraz arch. Kszysztofem Gądkiem – w sprawie możliwość poprawy funkcjonowania systemu regulującego działania planistyczne w Polsce. Omówiono kwestie: potrzeby zorganizowania pracowni urbanistycznych mogących działać np. przy starostwach; wprowadzenia obowiązku działań planistycznych poprzez interdyscyplinarne zespoły, którymi kierować powinien architekt-urbanista; wprowadzenia mniej szczegółowych planów miejscowych; przywrócenia hierarchicznych planów (ogólnych i szczegółowych z rozwiązaniami urbanistycznymi); stosowania obowiązkowych konsultacji z mieszkańcami w trakcie działań planistycznych (po uzgodnieniach – przed wyłożeniem – to już jest gotowy produkt i wówczas dyskusja jest spóźniona); możliwości poprawy efektywności pracy komisji urbanistyczno-architektonicznych poprzez wprowadzenie regulacji dot. zasad wyboru członków komisji (istotnym aspektem winno być wykształcenie osób pracujących w komisjach – w tym min. 10 letni staż pracy oraz doświadczenie).
Sierpień 2017 r. – MPOIA RP monitoruje strony RCL celem analizy postępu prac dot. noweli WT
W sierpniu – Rada MPOIA RP wraz z Zespołem ds. Legislacji – prowadziła monitoring strony Rządowego Centrum Legislacji, na której sukcesywnie zamieszczane były informacje o postępie rządowych działań przy opracowywaniu projektu rozporządzenia, zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Projekt rozporządzenia był konsultowany z Izbą Architektów RP w 2016 r. oraz na początku 2017 r. W pracach Komisji ds. Legislacji KRIA oraz Rady Legislacyjnej KRIA brali udział przedstawiciele MPOIA RP. W kolejnych miesiącach na stronie RCL publikowano: konsultowany publicznie projekt rozporządzenia z 31.10.2016 r., projekt rozporządzenia z 12.04.2017 r. opracowany po rozpatrzeniu zgłoszonych uwag oraz projekt rozporządzenia z 07.07.2017 r. skierowany do notyfikacji. Zaawansowanie prac rządowych oraz upływ czasu – sugerowały, że w najbliższym czasie projekt rozporządzenia może być podpisany przez Ministra.
Lipiec 2017 r. – spotkanie Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP z Zespołem Rzeczoznawców MPOIA RP
26.07.2017 r. odbyło się spotkanie Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP z przedstawicielami Zespołu Rzeczoznawców MPOIA RP. Podczas spotkania przedyskutowano wybrane zagadnienia omówione wstępnie podczas spotkania Zespołu w dniu 12.07.2017 r., tj. problematykę stosowania procedury scaleń działek i wtórnych podziałów; udziału architektów w gminnych komisjach urbanistyczno-architektonicznych oraz sposobu przygotowywania koncepcji urbanistycznych na potrzeby planów i decyzji urbanistycznych.
W drugiej części spotkania omówiono problemy niejednoznacznych przepisów, których interpretacje przygotował Zespół Rzeczoznawców MPOIA RP, w wydanych opiniach.
Szczegółowo analizie poddano publikowane na stronie internetowej MPOIA RP opinie: Nr 1 dotyczącą odległości miejsc postojowych od okien; Nr 10 dotyczącą interpretacji zapisów o odległości wjazdów do garaży zamkniętych, od placów zabaw oraz od granicy działki; Nr 19 dotyczącą nasłonecznienia pokoi hotelowych; Nr 28 dotyczącą sposobu wydzielenia miejsc postojowych; Nr 32 dotyczącą listy obiektów, których projekty nie podlegają sprawdzeniu; Nr 36 dotyczącą obudowy i oddymiania klatek schodowych; Nr 38 dotyczącą odległości pożarowej projektowanego budynku od lasu; Nr 39 dotyczącą zasad projektowania garaży jako oddzielnych budynków; Nr 47 dotyczącą interpretacji par. 12 WT w kontekście zwrotu "ściana budynku zwrócona w kierunku granicy działki"; Nr 49 dotyczącą procedur urzędowych odnoszących się do zjazdu z drogi wewnętrznej; Nr 51 dotyczącą art. 36a Prawa budowlanego w kontekście wniosku o zmianę decyzji pozwolenia na budowę z powiększonym zakresem inwestycji; Nr 52 dotyczącą interpretacji pojęcia "nieprzekraczalna linia zabudowy".
Lipiec 2017 r. – w "muratorzeplus.pl" – o efektach pracy Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP
24.07.2017 r. w internetowym wydaniu "muratorplus.pl" ukazał się artykuł autorstwa Marka Wielgo "Warunki zabudowy: usytuowanie budynków bez ... linijki słońca" – omawiający przygotowywany przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa projekt Kodeksu urbanistyczno-budowlanego, w którym przepisy określą nowe zasady usytuowania budynków. Nie byłoby wtedy potrzeby dokonywania analiz przesłaniania oraz nasłonecznienia w oparciu o tzw. linijkę słońca.
W artykule znajduje się wypowiedź Wiceministra Infrastruktury i Budownictwa Tomasza Żuchowskiego mówiącego, że celem kodeksu jest zachowanie ładu przestrzennego oraz usprawnienie procesu inwestycyjnego – mając także na względzie ograniczenie oddziaływania inwestycji na sąsiednie nieruchomości oraz, że w czasie ubiegłorocznej konferencji „Dom dla rodziny”, która odbyła się w Krynicy– Zdroju, te nowe zasady usytuowania budynków dobrze opisali architekci: Bożena Nieroda, Wojciech Dobrzański i Grzegorz Jachym z Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP.
Podkreślają oni, że „obowiązujące w Polsce przepisy regulujące odległość budynków od granic działek są skomplikowane, niejednoznaczne i nie pomagają rozwiązywać konfliktów sąsiedzkich. Paragrafy: 12, 13, 60 warunków technicznych wprowadzają wielowątkowe mechanizmy, w tym taki sposób badania aspektu naturalnego oświetlenia i nasłonecznienia, który przynosi odmienne wyniki, zależne od wyboru metody badania oraz interpretacji osób oceniających inwestycję”. Przede wszystkim kodeks urbanistyczno-budowlany ma być wzorowany w tym zakresie na rozwiązaniach obowiązujących w Niemczech i Francji (u nas też obowiązywały – w latach 1928-1961). Architekci zwracają uwagę, że są to kraje położone na podobnej szerokości geograficznej co Polska. Oznacza to, że na ich terenie kąt padania promieni słonecznych oraz długość dnia są zbliżone, a zatem warunki w zakresie nasłonecznienia i naturalnego oświetlenia pomieszczeń są podobne we wszystkich tych trzech krajach.
Lipiec 2017 r. – Rada MPOIA RP dziękuje za współpracę przy redakcji Małego kodeksu budowlanego
18.07.2017 r. Rada MPOIA RP opublikowała na stronie internetowej MPOIA RP informację o zakończeniu prowadzenia konsultacji projektu Małego kodeksu budowlanego – autorstwa architektów z Małopolski, dziękując równocześnie za współpracę nad udoskonaleniem tekstu proponowanej regulacji. Do informacji dołączono projekt Małego kodeksu budowlanego z dnia 01.07.2017 r. oraz pismo MPOIA RP z 12.07.2017 r. kierowane do KRIA, przekazujące projekt MKB na ręce Krajowej Rady Izby Architektów RP.
Lipiec 2017 r. – Mały kodeks budowlany z MPOIA RP przekazany do Krajowej Rady IARP
12.07.2017 r. Rada MPOIA RP pismem (L.dz. 357/MPORIA/2017) przekazała Krajowej Radzie Izby Architektów RP – sporządzony w środowisku architektów Małopolski projekt Małego kodeksu budowlanego z dnia 01.07.2017 r., z prośbą o rekomendowanie opracowania w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa.
W piśmie podniesiono, że projekt MKB z dnia 01.07.2017 r. to skorygowany tekst projektu MKB z dnia 09.05.2017 r., który Rada MPOIA RP przesłała do KRIA pismem z dnia 17.05.2017 r. (L.dz.274/MPORIA/2017), prosząc równocześnie o przeprowadzenie konsultacji w okręgach oraz o podjęcie próby zaprezentowania w Ministerstwie idei Małego kodeksu budowlanego.
Ponieważ w odpowiedzi na pismo Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP wysłane 17.05.2017 r. – Krajowa Rada Izby Architektów RP nie skierowała do Rady MPOIA RP żadnych uwag dot. MKB – należałoby uznać, że prace nad ostateczną redakcją MKB zostały zakończone.
Lipiec 2017 r. – Spotkanie Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP – zagadnienia planistyczne i ekonomiczne
12.07.2017 r. odbyło się spotkanie Zespołu ds. Legislacji poświęcone omówieniu problematyki planów miejscowych. W dyskusji stwierdzono potrzebę szerokiego rozważenia przyczyn uchwalania wadliwych dokumentów planistycznych, w tym takich, które nie zapewniają porządku w przestrzeni oraz nie stymulują rozwoju gospodarczego (wszyscy ponosimy ekonomiczne skutki złego gospodarowania przestrzenią). Zwrócono uwagę na takie problemy jak: nieprawidłowa geometria działek i zbyt rzadko uruchamiane procedury scaleń i wtórnych podziałów; nikły wpływ MKUA na ustalenia planistyczne – autorzy projektów planów oraz radni uchwalający plany nie liczą się z opiniami architektów; brak powszechnie obowiązujących i przejrzystych standardów tworzenia planów; brak normatywów urbanistycznych; często stosowane niejasne, niezdefiniowane lub niedookreślone pojęcia; problem planów "z przetargu" z kryterium "najniższa cena"; problem interpretacji ustaleń planów miejscowych.
Drugim zagadnieniem omawianym podczas spotkania Zespołu ds. Legislacji była kwestia stosowania przepisów, które według kryterium ekonomicznego – nie są racjonalne i warto rozważyć możliwość usunięcia ich z systemu. Za przykład posłużyć mogą przepisy dotyczące charakterystyki energetycznej z nierealistycznymi, zbyt kosztownymi dla inwestorów oczekiwaniami.
Lipiec 2017 r. – Mały kodeks budowlany z MPOIA RP w wersji z dnia 1.07.2017 r.
1.07.2017 r. – to data, którą opatrzono nową wersję projektu Małego kodeksu budowlanego, opracowaną po zakończeniu konsultacji środowiskowych i wprowadzeniu postulowanych korekt. Projekt Małego kodeksu budowlanego z dnia 01.07.2017 r. – to akt prawny podzielony na cztery rozdziały i zawierający łącznie 16 artykułów. Do projektu przepisów dołączono Uzasadnienie.
Mały kodeks budowlany:
- reguluje działalność obejmującą sprawy projektowania i uzyskiwania decyzji o pozwoleniu na budowę niewielkich obiektów mieszkalnych i pomocniczych, których maksymalne parametry określono w MKB;
- zawiera definicje pojęć, które są w Kodeksie zastosowane;
- określa zawartość wniosku o pozwolenie na budowę oraz zakres projektu budowlanego;
- określa procedurę uzyskiwania decyzji na budowę na podstawie Kodeksu, w tym zakres kontroli organu zatwierdzającego projekt;
- określa zasady sytuowania obiektów budowlanych na działce;
- wskazuje, że w których sytuacjach inwestor jest jedyną stroną postępowania.
Czerwiec 2017 r. – konferencja uzgodnieniowa w MPOIA RP – projekt Małego kodeksu budowlanego
28.06.2017 r. odbyła się w siedzibie MPOIA RP konferencja uzgodnieniowa, dotyczącą przygotowanego w MPOIA RP projektu Małego kodeksu budowlanego.
W konferencji uczestniczyli architekci, którzy odpowiadając na apel Rady MPOIA RP, wzięli udział w konsultacjach i złożyli uwagi do projektu Małego kodeksu budowlanego. Podczas spotkania omówione zostały z autorami uwag wszystkie wątpliwości. Przygotowano propozycje korekt, które poddano dalszym konsultacjom.
Czerwiec 2017 r. – MPOIA RP analizuje zmiany w projekcie nowych WT
21.06.2017 r. Rada MPOIA RP analizowała zmiany, które Ministerstwo wprowadziło do nowej wersji projektu rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, przygotowanej po wprowadzeniu uwag zgłoszonych w trybie konsultacji publicznych i dostępnej na stronie Rządowego Centrum Legislacji (numer wykazu 38).
Czerwiec 2017 r. – MPOIA RP organizuje konferencję uzgodnieniową – Mały kodeks budowlany
20.06.2017 r. Rada MPOIA RP wysłała zaproszenia do autorów zgłoszonych uwag do Małego kodeksu budowlanego z informacją o organizowanej przez Radę MPOIA RP w dniu 28 czerwca 2017 r. konferencji uzgodnieniowej, podczas której omówione zostaną wszystkie zgłoszone uwagi.
Czerwiec 2017 r. – c.d. prac w MPOIA RP – korekty Małego kodeksu budowlanego
Od początku czerwca Zespół ds. Legislacji MPOIA RP zbierał uwagi dotyczące tekstu Małego kodeksu budowlanego z dnia 09.05.2017 r. W ramach Zespołu ds. Legislacji wypracowywano także korekty MKB w trybie autopoprawek, mając na celu przejrzystość regulacji.
Maj 2017 r. – konsultacje opracowanego w MPOIA RP projektu Małego kodeksu budowlanego – c.d.
26.05.2017 r. Rada MPOIA RP opublikowała na stronie internetowej MPOIA RP informację o trwających konsultacjach opracowanego w MPOIA RP nowego aktu prawnego "Mały kodeks budowlany" – kierując równocześnie do architektów prośbę o nadsyłanie propozycji zmian i uwag odnośnie opublikowanego tekstu MKB z dnia 09.05.2017 r.
Maj 2017 r. – konsultacje opracowanego w MPOIA RP projektu Małego kodeksu budowlanego
22.05.2017 r. Rada MPOIA RP rozesłała drogą mailową do architektów z MPOIA RP informację – o rozpoczęciu konsultacji środowiskowych sporządzonego w MPOIA RP projektu Małego kodeksu budowlanego. Ponieważ każdy dokument może być coraz lepszy, zwrócono się do członków Małopolskiej OIA RP z prośbą o nadsyłanie uwag. Przekazano także informację, że z taką samą inicjatywą Rada Małopolskiej OIA RP wystąpiła do Krajowej Rady Izby Architektów RP oraz Komisji ds. Legislacji przy KRIA RP, prosząc o pomoc w przeprowadzeniu konsultacji w innych okręgach IARP, a po zakończeniu konsultacji – o podjęcie próby zaszczepienia idei Małego kodeksu budowlanego w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa.
Do prośby o skonsultowanie tekstu Małego kodeksu budowlanego – dołączono jego wersję z 09.05.2017 r. oraz opracowanie "Budownictwo jednorodzinne – szczególne warunki realizacji", zawierające materiał przedstawiony podczas Konferencji: Dom dla rodziny – Krynica-Zdrój, 21–22 października 2016 r. W opracowaniu tym pierwszy raz upubliczniono opracowywane w MPOIA RP założenia do Małego kodeksu budowlanego.
Maj 2017 r. – MPOIA RP przesyła do KRIA projekt Małego kodeksu budowlanego
18.05.2017 r. Rada MPOIA RP wysłała do Krajowej Rady IARP pismo (L.dz.274/MPORIA/2017) wraz z projektem Małego kodeksu budowlanego z dnia 09.05.2017 r.
Maj 2017 r. – przygotowanie w MPOIA RP pisma do KRIA z projektem Małego kodeksu budowlanego
17.05.2017 r. podpisane zostało pismo (L.dz. 274/MPORIA/2017), którym Rada MPOIA RP przekazała projekt Małego kodeksu budowlanego z dnia 09.05.2017 r. – arch. Piotrowi Gadomskiemu, Wiceprezesowi KRIA ds. Legislacji oraz arch. Piotrowi Andrzejewskiemu, Przewodniczącemu KL KRIA.
- W piśmie podniesiono kwestię wadliwości obowiązujących przepisów odnoszących się do masowo występującej zabudowy jednorodzinnej. Wskazano, że obowiązkowa zawartość projektów budowlanych postrzegana jest jako nadmiernie obszerna, a procedury za zbyt skomplikowane. Po zastosowaniu wszystkich przepisów obowiązującego prawa, projekty stają się opracowaniami znacząco wykraczającymi treścią, poza zakres potrzebny do kontroli przeprowadzanej przez organy zatwierdzające te projekty. Pomimo rozbudowanej formy, marginalizowane są w nich zagadnienia architektoniczne a eksponowane te, które powinny stanowić treść opracowań branżowych, przygotowywanych w kolejnych fazach procesu inwestycyjnego. Natomiast procedura wydawania decyzji o pozwoleniu na budowę, powiązana z udziałem tzw. stron postępowania, stanowi wielowątkowy proces o nieprzewidywalnym zakończeniu.
- Źródłem niepewności są konfliktogenne regulacje określające relacje przestrzenne między obiektami budowlanymi a granicami działek. Przepisy zamiast wygaszać spory sąsiedzkie to je stymulują, uruchamiając trwające często wiele lat działania odwoławcze.
- Ponieważ obowiązujące przepisy nie służą społeczeństwu, w tym architektom – stan ten należy zmienić.
- Z uwagi na dużą jednorodność cech zabudowy mieszkaniowej o charakterze jednorodzinnym – Rada MPOIA RP uznała, że racjonalnym działaniem będzie przyjęcie dla tej grupy wyodrębnionych przepisów, zawartych w specjalnym kodeksie o prostej strukturze, posługującym się jasno zdefiniowanymi pojęciami oraz odnoszącym się do zagadnień projektowych i proceduralnych, dotyczących wydawania decyzji o pozwoleniu na budowę. Taki kodeks byłby bardzo przydatny dla społeczeństwa, z uwagi na łatwość posługiwania się wydzielonym, przejrzystym i wewnętrznie spójnym, zbiorem regulacji.
Maj 2017 r. – koniec prac legislacyjnych w MPOIA RP przy projekcie Małego kodeksu budowlanego
09.05.2017 r. zakończone zostały prace nad redakcją Małego kodeksu budowlanego. Tekst MKB, przygotowany w ramach prac Zespołu ds. Legislacji oraz Rady MPOIA RP – opatrzono datą 09.05.2017 r.
Kwiecień 2017 r. – w MPOIA RP ciąg dalszy prac nad Małym kodeksem budowlanym
12.04.2017 r. – zorganizowane zostało spotkanie Zespołu ds. Legislacji z Mecenasem Piotrem Konopką, celem ustalenia poprawności pod względem prawnym, sformułowań zastosowanych w opracowywanym w MPOIA RP Małym kodeksie budowlanym. Po spotkaniu – nad dopracowaniem tekstu MKB, pracowano korespondencyjnie.
Kwiecień 2017 r. – uwagi z MPOIA RP w piśmie KRIA do Ministra
5.04.2017 r. – Krajowa Rada IARP przesłała (pismo Ldz.081/KRIA/2017/w) do Ministerstwa Rozwoju uwagi do ustawy o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw. W piśmie KRIA wykorzystane zostały uwagi Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP, które przesłane były do KRIA 26.03.2017 r.
Kwiecień 2017 r. – prace MPOIA RP nad redakcją Małego kodeksu budowlanego
5.04.2017 r. odbyło się spotkanie Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP, podczas którego kontynuowano omawianie zagadnień dotyczących opracowywanego w MPOIA RP Małego kodeksu budowlanego, w tym kwestie odpowiednich przepisów odnoszących się do udzielania zgód sąsiadów na realizację budynków w granicy lub w zbliżeniu do niej. Dalsza praca nad redakcją MKB prowadzona była korespondencyjnie.
Marzec 2017 r. – regulacje z MPOIA RP dotyczące sytuowanie budynków – wysłano do KRIA
29.03.2017 r. rozesłany został przez biuro KRIA do członków Komisji ds. Legislacji KRIA oraz Rady Legislacyjnej KRIA projekt przepisów dotyczących sytuowania budynków, nad redakcją których pracowano 28 marca w Warszawie.
Marzec 2017 r. – legislacyjne spotkanie w Warszawie
28.03.2017 r. odbyło się w Warszawie posiedzenie Komisji ds. Legislacji KRIA, w którym uczestniczył przedstawiciel MPOIA RP. Podczas spotkania kontynuowano prace nad redakcją przepisów regulujących sytuowanie budynków względem granicy działki oraz sytuowanie budynków – na jednej działce.
Marzec 2017 r. – MPOIA RP opiniuje rządowy projekt ustawy
W marcu w MPOIA RP pracowano nad opiniowaniem rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw z dnia 3 marca 2017 r.
- 10.03.2017 r. – opracowany przez Ministerstwo Rozwoju i Finansów projekt ustawy o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw – skierowany został oficjalnie do konsultacji publicznych.
- - 20.03.2017 r. Przewodniczący Komisji ds. Legislacji Krajowej Rady IARP – Piotr Andrzejewski – wysłał do członków Komisji ds. Legislacji KRIA oraz Rady Legislacyjnej KRIA ww. projekt ustawy – celem zaopiniowania i wniesienia uwag.
- 26.03.2017 r. wysłana została z MPOIA RP do Komisji ds. Legislacji KRIA analiza wraz z uwagami do projektu ww. ustawy – jako odpowiedź na postulat skierowany do członków Komisji ds. Legislacji KRIA. Zagadnienia poruszone w opinii konsultowane były w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP.
- W opinii podniesiono przede wszystkim kwestie możliwości wystąpienia kaskadowych nieporozumień, które pojawiłyby się w wyniku wprowadzenia w życie propozycji Ministerstwa polegającej na włączeniu do ustawy o drogach publicznych definicji pojęcia "obszar zabudowy śródmiejskiej", ponieważ pojęcie "zabudowa śródmiejska", a więc o podobnym brzmieniu, jest zdefiniowane w inny sposób w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Marzec 2017 r. – legislacyjne spotkanie w MPOIA RP w sprawie Małego kodeksu budowlanego
8.03. 2017 r. odbyło się spotkanie Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP, podczas którego omawiano kwestie prawne, które pojawiały się podczas korespondencyjnej pracy przy redagowaniu Małego kodeksu budowlanego. Pracowano także nad sformułowaniem przepisów regulujących sytuowanie budynków względem granic działki, szukając uniwersalnej formuły, mogącej obejmować wszystkie obiekty a nie tylko niewielkie domy mieszkalne.
Luty 2017 r. – prace legislacyjne przy Małym kodeksie budowlanym z MPOIA RP
8.02.2017 r. odbyło się spotkanie Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP w całości poświęcone pracom nad redakcją przepisów opracowywanego w MPOIA RP nowego aktu prawnego pn. "Mały kodeks budowlany". MKB według założenia ma stanowić wyodrębniony zbiór regulacji przygotowanych dla niewielkiej, ale masowo występującej zabudowy mieszkaniowej. Prace kontynuowano korespondencyjnie.
Luty 2017 r. – Budma 2017 i sukces zasady "trójkąta" z MPOIA RP
8.02.2017 r. podczas I Forum Gospodarczego Budownictwa i Architektury, które odbyło się w ramach targów BUDMA 2017 w Poznaniu, pan Tomasz Żuchowski, Wiceminister w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa, omawiając aktualny stan prac nad Kodeksem Urbanistyczno-Budowlanym, w przedstawionej Prezentacji – wskazał na nowy sposób ustalania sytuowania budynków, w oparciu o zasadę "trójkąta". Wprowadzona zasada "trójkąta" – to zasada, według której minimalna odległość budynku od granicy działki i osi jezdni byłaby uzależniona od wysokość części przygranicznych obiektu. Podstawowa proporcja wynosiłaby – 1/2 h, przy zachowaniu odległość – 4m (ściana z oknami lub drzwiami); 3 m (ściana bez okien).
Pokazane w ministerialnej Prezentacji rysunki oraz zasada "trójkąta", nawiązywały wprost do opracowania przygotowanego przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP i pokazanego w Krynicy podczas organizowanej przez MPOIA RP, w październiku 2016 r. – Konferencji "Dom dla rodziny".
Luty 2017 r. – ciąg dalszy prac redakcyjnych – pokonferencyjny Biuletyn
W lutym 2017 r. trwały prace redakcyjne przy opracowywaniu artykułu "Budownictwo jednorodzinne – szczególne warunki realizacji", przeznaczonego do Biuletynu wydawanego przez Radę MPOIA RP w związku z Konferencją "Dom dla rodziny", organizowaną w Krynicy w październiku 2016 r.
Publikacja zawiera diagnozę polskiego prawa inwestycyjnego dotyczącego zabudowy mieszkaniowej oraz oparte o doświadczenia zagraniczne (niemieckie, francuskie, norweskie) – propozycje sformułowania prostych, powszechnie zrozumiałych regulacji, przede wszystkim dla zabudowy jednorodzinnej.
Luty 2017 r. – warunki techniczne na spotkaniu KL KRIA w Warszawie
W dniach 20-21 lutego 2017 r. odbyło się w Warszawie spotkanie Komisji ds. Legislacji KRIA i Rady Legislacyjnej KRIA, w którym uczestniczyli przedstawiciele z MPOIA RP. Zasadniczym tematem obrad była dalsza praca legislacyjna dotycząca nowej, proponowanej przez Ministerstwo, konstrukcji przepisów rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Ponadto – z inicjatywy MPOIA RP – kontynuowano prace nad redakcją przepisów o sytuowaniu budynków, celem wypracowania stanowiska, które może być rekomendowane przez Izbę.
Luty 2017 r. – sytuowanie budynków – prace nad redakcją przepisów
1.02.2017 r. podczas posiedzenia Rady MPOIA RP poświęconego legislacji, kontynuowano prace nad redagowaniem przepisów ustalających zasady sytuowania obiektów kubaturowych na działkach budowlanych w oparciu o założenie, że minimalna odległość budynku od granicy – winna być zależna od wysokości tych części budynku, które znajdują się od strony granicy (tzw. zasada "trójkąta"). Wpływ powinien mieć także kontekst urbanistyczny. Przyjęto, że nowe przepisy winny regulować odrębnie dwie kwestie:
- ustalanie minimalnych odległości obiektów kubaturowych od granic z innymi działkami w taki sposób, aby projektowanie obiektów mogło być uniezależnione od sytuacji przestrzennej i prawnej na działkach sąsiednich oraz aby wpływ obiektów na otoczenie nie wykraczał poza granice działki, na której są projektowane, a więc aby projektowane obiekty były sytuowane w sposób umożliwiający sąsiadom realizację ich zabudowy na zbliżonych zasadach, dopuszczonych prawem (w takich sytuacjach udział sąsiadów jako stron postępowania – byłby zbędny);
- ustalanie minimalnych odległości pomiędzy obiektami kubaturowymi na tej samej działce – celem umożliwienia takiego zbliżania do siebie brył budynków, które zapewniałoby odpowiedni poziom doświetlenia pomieszczeń światłem naturalnym biorąc pod uwagę, iż architekt projektujący budynki na jednej działce ma wpływ na ich formę i układ funkcjonalny – a więc może wprowadzić między nimi najefektywniejsze relacje przestrzenne.
Styczeń 2017 r. – Praca legislacyjna – nowe zasady sytuowania obiektów
27.01.2017 r. przekazane zostało do Komisji Legislacyjnej KRIA opracowanie przygotowane przez Zespół ds. Legislacji i Radę MPOIA RP z propozycją przepisów ustalających zasady sytuowania obiektów kubaturowych:
- ustalających minimalne odległości obiektów kubaturowych od granic z innymi działkami w taki sposób, aby projektowanie obiektów mogło być uniezależnione od sytuacji przestrzennej i prawnej na działkach sąsiednich (w takich sytuacjach udział sąsiadów jako stron postępowania – byłby zbędny);
- ustalających minimalne odległości pomiędzy obiektami kubaturowymi na tej samej działce z możliwością wprowadzenia między nimi najefektywniejszych relacji przestrzennych.
Styczeń 2017 r. – wadliwość przepisów WT – spotkanie w Warszawie
22.01.2017 r. w Warszawie odbyło się posiedzenie Komisji Legislacyjnej KRIA, podczas której omawiane były wady niektórych przepisów rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – ze szczególnym uwzględnieniem § 12, 13 i 60 WT. Omawiano dwa warianty proponowanych zmian regulacji. Pierwszy oparty na metodzie kładów i kątów prezentowany przez przedstawicieli Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP, drugi na zmodyfikowanym § 13.
Styczeń 2017 r. – nowe przepisy
2.01.2017 r. na stronie internetowej MPOIA RP opublikowana została informacja przygotowana przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP – o wejściu w życie dwóch istotnych dla procesu inwestycyjnego ustaw:
- ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o lasach (Dz.U.2016.2249);
- ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (Dz.U.2016.2255).
Grudzień 2016 r. – nowe rozporządzenie dot. niektórych druków urzędowych
19.12.2016 r. na stronie internetowej MPOIA RP opublikowana została informacja przygotowana przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP – o wejściu w życie Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 sierpnia 2016 r. w sprawie wzorów: wniosku o pozwolenie na budowę lub rozbiórkę, zgłoszenia budowy i przebudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego, oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, oraz decyzji o pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę (Dz. U. z dnia 16 września 2016 r. poz. 1493).
Grudzień 2016 r. – analiza zmiany WT – spotkanie w Warszawie
12.12.2016 r. w Warszawie odbyło się posiedzenie Komisji Legislacyjnej KRIA, której wiodącym tematem była analiza obowiązujących przepisów rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, jak i rozwiązań przedstawionych w projekcie Kodeksu urbanistyczno-Budowlanego. Podczas spotkania KL KRIA – przedstawiciele Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP zaprezentowali alternatywne, względem obecnie obowiązujących, sposoby sytuowania budynków w oparciu o regulacje francuskie, niemieckie i polskie z 1928 r.
Grudzień 2016 r. – zmiana rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków
1.12.2016 r. przesłana została do Komisji Legislacyjnej KRIA przygotowana w ramach Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP opinia w sprawie ministerialnego projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2016 r. poz. 1034). Opinia sporządzona została na wniosek KL KRIA i była odpowiedzią na prowadzone przez Ministerstwo konsultacje publiczne projektu zmiany rozporządzenia.
Grudzień 2016 r. – kalendarz architekta 2017 z Konstytucja RP
W grudniu Rada MPOIA RP przygotowała do wydania "kalendarz architekta 2017" – w którym zamieszczono dwanaście artykułów z Konstytucji RP, wybranych przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP.
Grudzień 2016 r. – w MPOIA RP powstaje Mały kodeks budowlany
W grudniu Rada MPOIA RP prowadziła działania legislacyjne, kontynuując prace nad opracowywanym w MPOIA RP "Małym kodeksem budowlanym", który regulować ma procedury budowlane dotyczące obiektów o powierzchni zabudowy do 200 m² oraz o wysokości do 11 m w zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej z wyłączeniem budynków inwentarskich oraz dla budynków rekreacji indywidualnej.
Listopad 2016 r. -nowe uwagi w sprawie ministerialnego Kodeksu urbanistyczno-budowlanego
24.11.2016 r. Rada MPOIA RP przesłała do KRIA uzupełnienie uwag architektów z MPOIA RP złożonych do projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego – opracowanych po dyskusji nad Kodeksem, prowadzonych podczas konferencji w Krynicy-Zdroju oraz po jej zakończeniu (zestawienie ankietowe oraz tabela z uwagami). Rada przekazała do KRIA także własne stanowisko zawierające uwagi i opinie do projektu Kodeksu (pismo z dnia 21.11.2016 r.)
Listopad 2016 r. – debata w Ministerstwie dot. Kodeksu urbanistyczno-budowlanego
10.11.2016 r. w Departamencie Budownictwa Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa odbyła się debata nad szczegółowymi zapisami Kodeksu urbanistyczno-budowlanego, w kontekście realizacji procesu inwestycyjnego. Była to kontynuacja dyskusji nad zapisami Kodeksu, rozpoczęta podczas konferencji "Dom dla rodziny" zorganizowanej w Krynicy-Zdroju.
W debacie udział wzięli przedstawiciele Rady MPOIA RP (zamiejscowy panel dyskusyjny konferencji krynickiej). Ministerstwo reprezentowali m.in. pani Anita Oleksiak, Dyrektor Departamentu Budownictwa, pan Błażej Korczak, Naczelnik Wydziału Procesu Inwestycyjnego Departamentu Budownictwa MIiB oraz pan Michał Leszczyński, przedstawiciel Departamentu Polityki Przestrzennej MIiB.
Przedstawiciele Rady MPOIA RP omówili uwagi do KUB przesłane przez architektów z Małopolski, w ramach kontynuacji dyskusji rozpoczętej podczas konferencji "Dom dla rodziny".
Listopad 2016 r. -prace przy opracowywaniu Biuletynu pokonferencyjnego
W listopadzie prowadzono w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP prace redakcyjne nad przeznaczonym do publikacji wystąpieniem "Budownictwo jednorodzinne – szczególne warunki realizacji". Tekst ten wraz z innymi materiałami prezentowanymi podczas konferencji "Dom dla rodziny", Rada MPOIA RP zamierza opublikować w specjalnym biuletynie pokonferencyjnym.
Październik 2016 r. -kolejne opinie w sprawie ministerialnego Kodeksu urbanistyczno-budowlanego
28.10.2016 r. wysłane zostały z MPOIA RP do Komisji Legislacyjnej KRIA kolejne opinie w formie zbiorczego zestawienia uwag, przygotowane przez architektów z MPOIA RP a dotyczące przygotowanego przez Rząd projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego z dnia 30.09.2016 r.
Październik 2016 r. -prezentacja założeń dot. ministerialnego Kodeksu urbanistyczno-budowlanego
28.10.2016 r. Rada MPOIA RP wysłała mailowo do architektów z MPOIA RP link do prezentacji założeń do Kodeksu urbanistyczno-budowlanego, przedstawianych podczas Konferencji w Krynicy-Zdroju przez przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa, wraz z prośbą o refleksję nad tym dokumentem i uwagi z terminem do 4 listopada 2016 r.
Październik 2016 r. – Konferencja "Dom dla rodziny"
21-22.10.2016 r. odbyła się organizowana przez Radę MPOIA RP konferencja w Krynicy Zdroju. Tym razem tematem przewodnim był dom. Tytuł „Dom dla Rodziny” okazuje się niezwykle pojemnym hasłem i to nie tylko z uwagi na skalę realizacji domów (w Małopolsce ok 75% pozwoleń na budowę inwestycji kubaturowych to domy jednorodzinne). Dom taki jest zjawiskiem ekonomicznym, społecznym a z uwagi na skalę – także przestrzennym.
W pierwszym dniu przedstawiciele Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP w prezentacji "Budownictwo jednorodzinne – szczególne warunki realizacji" omówili wypracowane w Zespole propozycje legislacyjne. Przedstawiono analizę jednoznacznie brzmiących przepisów dotyczących regulowania odległości budynków od granicy działki, obowiązujących w Niemczech, Francji oraz w Polsce w latach 1928-1961. Na ich bazie pokazany został pomysł na prostą regulację, która sprawdza się w każdych warunkach terenowych i sąsiedzkich. Na koniec zaprezentowane zostały założenia do tzw. Małego Kodeksu budowlanego” przygotowanego przez MPOIA RP dla budownictwa jednorodzinnego.
W ramach konferencji odbyła się także debata nad założeniami do Kodeksu urbanistyczno-budowlanego. Bazą do dyskusji było wystąpienie pana Tomasza Żuchowskiego, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa oraz pana Michała Leszczyńskiego, przedstawiciela Departamentu Polityki Przestrzennej MIiB oraz pana Błażeja Korczaka, Naczelnika Wydziału Procesu Inwestycyjnego Departamentu Budownictwa MIiB.
Październik 2016 r. – spotkanie Komisji ds. Legislacji KRIA w Warszawie
17–18.10.2016 przedstawiciele Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP wzięli udział w dwudniowym spotkaniu Komisji Legislacyjnej KRIA. Zasadniczym tematem obrad Komisji był projekt rządowego Kodeksu urbanistyczno-budowlanego z dnia 30.09.2016 r.
Październik 2016 r. – pierwsze opinie dot. ministerialnego Kodeksu urbanistyczno-budowlanego
11.10.2016 r. przesłane zostały do KL KRIA przygotowane w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP pierwsze opinie dotyczące przygotowanego przez Rząd projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego z dnia 30.09.2016 r. Zwrócono w nich uwagę na:
- wymagające dopracowania definicje pojęć stosowanych w KUB;
- wprowadzenie wielu nowych i skomplikowanych procedur;
- brak jednoznaczności odnośnie statusu prawnego nowego "studium";
- uznaniowość proponowanej procedury ustalania parametrów planowanej inwestycji w sytuacji braku planu miejscowego;
- ogólnikowe regulacje odnoszące się do określania zasięgu uciążliwości inwestycji;
- niedopracowane przepisy ustalające zasady sytuowania budynków;
- niejasne kryteria wyboru niektórych regulacji przeniesionych z rozporządzenia do KUB
- sposób ustalania stron w postępowaniach
- nowe podejście do projektu budowlanego, które nie jest w KUB sprecyzowane (zasadnicze rozstrzygnięcie ma nastąpić w Rozporządzeniu, którego projekt nie jest obecnie konsultowany);
- nowe, niesprecyzowane podejście do zagadnienia kontroli dokumentacji inwestora;
- brak doprecyzowania procedury badania spójności pomiędzy koncepcją urbanistyczno-architektoniczną a późniejszym projektem budowlanym.
Październik 2016 r. – przygotowywanie Konferencji w Krynicy – spotkanie w Warszawie
5.10.2016 – Przedstawiciele Rady MPOIA RP spotkali się w Warszawie z panem Tomaszem Żuchowskim, Podsekretarzem Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa. Omawiano szczegóły organizacyjne dotyczące udziału przedstawicieli Ministerstwa w przygotowywanej przez Radę MPOIA RP konferencji w Krynicy, która zaplanowana została w dniach 21-22 października 2016 r.
Październik 2016 r. – KRIA analizuje ministerialny Kodeks urbanistyczno-budowlany
3.10.2016 r. Przewodniczący Komisji Legislacyjnej KRIA wysłał m.in. do MPOIA RP informację o przystąpieniu przez KRIA do analizy projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego wraz z prośbą o przesłanie opinii dotyczących KUB w terminie do 11 października 2016 r. Ze względu na krótkie terminy wyznaczone przez ustawodawcę do konsultacji, rozległość, charakter i wagę dokumentu KRIA uznała, iż opinie i uwagi skoncentrować należy na kwestiach zasadniczych w świetle głównej tezy postawionej przez IARP: "gwarancje prawne właściwej metodologii procesu inwestycyjnego, w tym zasadnicza rola architekta w tym procesie, muszą się stać jednym z podstawowych celów regulacji ustawowej procesu inwestycyjnego"
Wrzesień 2016 r. – zaczynamy konsultacje ministerialnego Kodeksu urbanistyczno-budowlanego
30 września 2016 r. opublikowany został projekt rządowego Kodeksu urbanistyczno-budowlanego. Dokument został przekazany poprzez Radę MPOIA RP do środowiska architektów z Małopolski, w tym do Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP. Rozpoczęły się analizy tekstu projektu Kodeksu, prowadzone w ramach konsultacji publicznych.
Wrzesień 2016 r. – zabudowa jednorodzinna w Ministerstwie
08.09.2016 r. przedstawiciele Rady MPOIA RP spotkali się w siedzibie MPOIA RP z panem Tomaszem Żuchowskim, Podsekretarzem Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa. Tematem rozmów była przygotowywana przez Radę MPOIA RP konferencja w Krynicy, poświęcona szczególnym warunkom realizacji budownictwa jednorodzinnego. Rozmawiano także o udziale w konferencji przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa oraz możliwości prezentacji projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego połączonej z debatą środowiska architektów na temat przygotowywanych zmian legislacyjnych.
Wrzesień 2016 r. – analiza francuskiego Kodeksu urbanistycznego
We wrześniu Zespół ds. Legislacji MPOIA RP kontynuował prace nad tekstem Art. R 111-18 pochodzącego z francuskiego Kodeksu urbanistycznego (Code de l'urbanisme), który reguluje minimalne odległości budynków od granic działki sąsiedniej. Z pomocą zaprzyjaźnionych architektów dopracowany został tekst tłumaczenia z j. francuskiego na j. polski (oryginalne brzmienie "Art. R 111-18 – A moins que le bâtiment à construire ne jouxte la limite parcellaire, la distance comptée horizontalement de tout point de ce bâtiment au point de la limite parcellaire qui en est le plus rapproché doit être au moins égale à la moitié de la différence d'altitude entre ces deux points, sans pouvoir être inférieure à trois mètres."; po przetłumaczeniu "Art. R 111-18 – Poza sytuacją gdzie budynek znajduje sie na granicy działki, odległość liczona poziomo z każdego punktu owego budynku do najbliższego punktu granicy działki, musi być co najmniej równa połowie różnicy rzędnych pomiędzy tymi dwoma punktami i nie może być mniejsza niż trzy metry.").
Równolegle z analizą prawa francuskiego – Zespół ds. Legislacji MPOIA RP prowadził prace mające na celu zabudowy jednorodzinnej, dla zabudowy zagrodowej z wyłączeniem budynków inwentarskich oraz dla budynków rekreacji indywidualnej
Sierpień 2016 r. – propozycja zmiany przepisów dot. instalacji
31.08.2016 r. Rada MPOIA RP zwróciła się do KRIA RP (pismo L.dz. 432/MPORIA/2016) z prośbą o przekazanie do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa propozycji zmiany art. 29 ust. 1 pkt 27 ustawy Prawo budowlane, opracowanej w Zespole ds. Legislacji. Prace nad regulacją spowodowane były postulatami architektów o potrzebie ujednolicenia interpretacji stosowanej procedury i korekcie regulacji. Ponadto – zamknięty katalog rodzajów instalacji zwolnionych z obowiązku uzyskiwania decyzji zezwalających na budowę – postrzegany był za mało racjonalne rozwiązanie. Odpowiadając na zgłaszane przez projektantów problemy sformułowano propozycję zmiany przepisu, którą w formie załącznika dołączono do pisma skierowanego do KRIA.
Sierpień 2016 r. – analiza regulacji francuskich
W sierpniu w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP toczyły się intensywne prace analityczne dotyczące rozpoznania działania regulacji francuskich, które dla uczytelnienia postanowiono zilustrować rysunkami pokazującymi w schematyczny sposób zasady ustalania odległości budynków od granic działki sąsiedniej oraz od osi ulicy, przy której są lokalizowane. Z uwagi na duży uniwersalizm regulacji francuskich, założono, że rysunki ilustrować będą także zabudowę położoną na terenie nachylonym (na stoku). W podobnie schematycznym ujęciu podjęto próbę zilustrowania polskich przepisów z 1928 r. oraz współczesnych niemieckich.
Sierpień 2016 r. – opracowywanie propozycji zmiany przepisów dot. instalacji
W sierpniu Zespół ds. Legislacji MPOIA RP przygotowywał propozycję zmiany art. 29 ust. 1 pkt 27 ustawy Prawo budowlane, według którego pozwolenia na budowę nie wymaga budowa instalacji elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych i telekomunikacyjnych wewnątrz budynku. Przepis pozornie prosty – w praktyce natrafia na sprzeczne interpretacje. Zastosowane sformułowanie "wewnątrz budynku" okazało się niejednoznaczne, co spowodowało, że funkcjonujące na terenie województwa małopolskiego organy administracji architektoniczno-budowlanej przyjęły rozbieżne interpretacje.
Sierpień 2016 r. – Ministerstwo o przepisach odrębnych dot. o.o.o.
23.08.2016 r. Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa skierowało do Rady MPOIA RP pismo znak DB.2.071.6.2016.JD NK 124935/16 (w odpowiedzi na pismo MPOIA RP z dnia 30.06.2016 r. znak: L.dz. 349/MPORIA/2016 , w którym przekazano informację, iż Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa nie może wskazać kompletnej listy przepisów odrębnych, na podstawie której projektanci winni określać obszar oddziaływania obiektu, bowiem Ministerstwo nie prowadzi takiej listy.
Lipiec 2016 r. – Ministerstwo o przepisach odrębnych dot. decyzji wz
26.07.2016 r. Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa skierowało do Rady MPOIA RP pismo (DPP.053.38.2016.KŁ NK110319/16), w którym odpowiadając na prośbę Rady MPOIA RP o podanie kompletnej listy przepisów odrębnych, o których mowa w art. 61. ust. 1 pkt. 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – informuje, iż obecnie w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa trwają prace dotyczące zamieszczenia na stronie internetowej najważniejszych informacji z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego, w tym odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. Planuje się, że na stronie internetowej zastaną m.in. zamieszczone informacje o przepisach, innych niż ww. ustawa, dotyczących systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego, jak również o ustawach mających wpływ na ten system.
Lipiec 2016 r. – ułatwienia dla zabudowy mieszkaniowej
26.07.2016 r. na stronie internetowej MPOIA RP zamieszczona została obszerna informacja podsumowująca działania Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP prowadzone od maja do lipca, w tym w zakresie możliwości wprowadzenie rzeczywistych ułatwień dla zabudowy mieszkaniowej. Podczas prac Zespołu stwierdzono, że organy administracji publicznej (działające na koszt i w imieniu społeczeństwa) winy badać prywatne inwestycje budowlane tylko w zakresie zagadnień istotnych dla społeczeństwa, a więc w zakresie oddziaływań na przestrzeń publiczną (kulturową i przyrodniczą) oraz na tzw. interes osób trzecich (cel: ochrona własności) oraz, że do przeprowadzania kontroli w ramach uproszczonej procedury winny być kierowane projekty tylko takiej zabudowy mieszkaniowej, której oddziaływanie na otoczenie możliwe jest do zbadania w uproszczony sposób, bo jest niewielkie i przewidywalne oraz można go określić w zryczałtowany sposób (z pominięciem skomplikowanej formuły określania obszaru oddziaływania obiektu, opisywanego w przepisach prawa). Dla tego typu inwestycji zawartość zatwierdzanej dokumentacji projektowej winna być minimalizowana do zakresu umożliwiającego kontrolę wyłącznie ww. zagadnień. Po przeprowadzeniu stosownych analiz Zespół stwierdził, że granicznymi parametrami budynków, które mogłyby podlegać uproszczonej procedurze jest wysokość do 11 m oraz powierzchnia zabudowy do 200 m².
Lipiec 2016 r. – prace nad regulacjami mającymi zastąpić §12, §13 i §60 WT
21.07.2016 r. Zespół ds. Legislacji MPOIA RP rozpoczął kolejną fazę prac nad przygotowaniem regulacji, które zastąpić mogłyby obarczone wadami § 12, § 13 i § 60 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Po zbadaniu przepisów niemieckich, Zespół rozpoczął szczegółowe analizy regulacji francuskich, w wersjach tłumaczonych na j. polski przez współpracujących z Zespołem architektów, znających zarówno j. francuski, jak i prawo inwestycyjne obowiązujące we Francji. W oparciu o doświadczenia francuskie oraz wcześniej przeanalizowane współczesne prawo niemieckie i polskie prawo z 1928 r. – Zespół ds. Legislacji podjął prace, których celem jest przygotowanie propozycji przepisów, które mogłyby obowiązywać współcześnie w Polsce.
Lipiec 2016 r. – powtórnie do Ministerstwa w sprawie przepisów odrębnych dot. decyzji wz
3.07.2016 r. Rada MPOIA RP w piśmie L.dz. 424/MPORIA/2016) powtórnie zwróciła się do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa z prośbą o podanie kompletnej listy przepisów odrębnych, o których mowa w art. 61. ust. 1 pkt. 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – ponieważ odpowiedź Ministerstwa na pismo Rady z 28 kwietnia 2016 r. (pismo L.dz. 292/MPORIA/2016) nie zawierała informacji pomocnych w pracy architektów.
Czerwiec 2016 r. – narada z administracją architektoniczno-budowlaną
29.06.2016 r. w siedzibie MPOIA RP odbyła się narada zorganizowana przez Radę MPOIA RP oraz Wydział Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, w której uczestniczyli przedstawiciele organów administracji architektoniczno – budowlanej z powiatów i miast na prawach powiatu województwa małopolskiego. Omawiano zagadnienia prawa inwestycyjnego wymagające uściśleń interpretacyjnych, ze szczególnym zaakcentowaniem problematyki wewnętrznych instalacji w budynku oraz obszaru oddziaływania obiektu, określanego przez projektanta – w kontekście kręgu stron postępowania administracyjnego.
Czerwiec 2016 r. – narada z UW, PINB, MOIIB
22.06.2016 r. w siedzibie MPOIA RP odbyła się narada z udziałem m.in. przedstawicieli Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Krakowie, Małopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa, Małopolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektoratu Sanitarnego oraz Urzędu Miasta Krakowa. Podczas spotkania omawiano kwestie:
- zakresu projektu budowlanego – w aspekcie instalacji wewnętrznych prowadzonych na zewnątrz budynku
- odstępstwa od przepisów higieniczno-sanitarnych
- istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego (art. 36a)
- treści decyzji WZiZT
- wpływ sposobu określenie obszaru oddziaływania na procedurę postępowania administracyjnego.
Czerwiec 2016 r. – pismo do Ministra w sprawie przepisów odrębnych dot. o.o.o.
20.06.2016 r. Rada MPOIA RP zwróciła się do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa z prośbą o podanie kompletnej listy przepisów odrębnych, na podstawie których projektanci powinni określać obszar oddziaływania obiektu (pismo L.dz. 349/MPORIA/2016). Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, po zmianie dokonanej ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw – wprowadziła obowiązek określania przez projektantów obszaru oddziaływania obiektu (art. 20. ust. 1 pkt. 1c). Według art. 3 pkt. pkt 20 powyższej ustawy – obszar oddziaływania obiektu wyznaczony ma być na podstawie przepisów odrębnych, jednakże żadna regulacja nie wskazuje, które przepisy odrębne należy rozpatrywać. W rezultacie – określanie przez architektów obszaru oddziaływania obiektu stało się czynnością obarczoną dużym ryzykiem błędu, co w sytuacji prowadzenia działań projektowych i inwestycyjnych ma negatywny wymiar zarówno społeczny, jak i ekonomiczny.
Czerwiec 2016 r. – konsultacja regulaminów wewnętrznych
17.06.2016 r. Krajowa Rada IARP przesłała do izb okręgowych projekty regulaminów wewnętrznych oraz Statutu IARP wraz z zestawieniami uwag zgłoszonych w pierwszej fazie konsultacji przez izby okręgowe i organy Krajowej Izby Architektów. Problematyka regulacji wewnętrznych IARP była szczegółowo rozważana przez Radę MPOIA RP przy wsparciu Zespołu ds. Legislacji.
Czerwiec 2016 r. – spotkanie w UW
15.06.2016 r. w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim przedstawiciele Rady MPOIA RP spotkali się z Panią Dyrektor Wydziału Infrastruktury MUW Agnieszką Damasiewicz. Kluczowym zagadnieniem poruszanym podczas spotkania były bieżące sprawy związane z realizacją prawa inwestycyjnego.
Maj 2016 r. – spotkanie Zespołu ds. Legislacji – prawne bariery domów jednorodzinnych
30.05.2016 r. Zespół ds. Legislacji MPOIA RP podczas spotkania kontynuował analizę przyczyn i skutków powstawania barier administracyjnych w sytuacji projektowania zabudowy jednorodzinnej. Postawiono tezę, iż obowiązujące kryterium kwalifikowania budynków jednorodzinnych do uproszczonej procedury „zgłoszenia” w postaci warunku, aby ich „obszar oddziaływania” mieścił się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane, jest obarczone poważnymi wadami. Nie tylko trudno ustalić listę przepisów odrębnych, którymi należałoby się posłużyć zgodnie z zasadą wskazaną w art. 3 pkt 20 ustawy Prawo budowlane, ale określony na bazie tych przepisów obszar oddziaływania – to rozległy teren, znacząco przekraczający intuicyjnie odczuwany przez społeczeństwo zasięg uciążliwości budynków jednorodzinnych. Konieczne jest przyjęcie innego rozwiązania. Ponadto obowiązkowy zakres projektów budowlanych dla tak niewielkich obiektów jest rozbudowany niewspółmiernie do potrzeb urzędowej kontroli tych dokumentów. Stan ten generuje niepotrzebne koszty oraz wydłuża procedury, tworząc dodatkowe sztuczne i zbędne biurokratyczne bariery.
Maj 2016 r. – Ankiety z Konferencji
28.05.2016 r. Zespół ds. Legislacji MPOIA RP zakończył analizę Ankiet wypełnionych przez uczestników Konferencji "Prawo inwestycyjne a jakość życia", która odbyła się w Krynicy-Zdroju w październiku 2015 r. Uczestnicy Konferencji odpowiedzieli na kilka pytań, pogrupowanych w trzech kategoriach:
- Założenia prawa inwestycyjnego
Jaki powinien być zakres regulacji prawa inwestycyjnego?
- Kształtowanie przestrzeni
a) Czy obecny system prawa decydujący o lokalizacji, kształcie i realizacji inwestycji powinien ulec zmianie? Jeżeli tak, to jakiej.
b) Jakie uwarunkowania lokalizacyjne powinien rozstrzygać miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego?
- Projekt. Dokumentacja projektowa.
a) Zawartość projektu podlegającego zatwierdzeniu. Jaki powinien być zakres rozstrzygnięć?
b) Czego powinna dotyczyć kontrola państwa w procesie realizacji inwestycji?
Ankietę wypełniło 20 osób, dzieląc się przemyśleniami na temat systemu prawa inwestycyjnego. Pozyskane w ten sposób stanowiska wykorzystywane są przez Radę MPOIA RP przy opracowaniu wniosków legislacyjnych, przekazywanych sukcesywnie do KRIA RP. Zestawienie wypowiedzi ankietowych przeznaczone zostało do publikacji w biuletynie pokonferencyjnym.
Maj 2016 r. – spotkanie Zespołu ds. Legislacji – przeregulowane prawo
25.05.2016 r. podczas spotkania Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP omawiano problem nadmiernie skomplikowanych przepisów określających kwestie proceduralne i projektowe dotyczące zabudowy jednorodzinnej. Zagadnieniom tym Zespół poświęcił w ostatnim czasie najwięcej uwagi – ponieważ niewielkie obiekty mieszkaniowe to przeważająca część obecnie projektowanych inwestycji, natomiast obowiązujące regulacje, pomimo zmian mających uprościć procedurę, wprowadzonych 20 lutego 2015 r. ustawą o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw – nie przynoszą pozytywnych rezultatów. Według publikowanych danych z uproszczonej procedury „zgłoszenia” z projektem budowlanym korzysta tylko ok. 10% budynków jednorodzinnych.
Maj 2016 r. – spotkanie w Ministerstwie
20.05.2016 r. w Warszawie odbyło się spotkanie przedstawicieli Rady MPOIA RP z panem Tomaszem Żuchowskim, Podsekretarzem Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa. Tematem spotkania była organizowana przez Radę MPOIA RP Konferencja w Krynicy Zdroju "Dom dla rodziny". Złożona została prośba o objęcie konferencji patronatem.
Maj 2016 r. – MPOIA RP rozmawia z przedstawicielami urzędów
11.05.2016 r. w siedzibie MPOIA RP odbyło się spotkanie przedstawicieli Rady MPOIA RP z przedstawicielami urzędów z województwa małopolskiego oraz Rady MOIIB. Tematem rozmów były zagadnienia dotyczące prawa inwestycyjnego, w tym stosowanych interpretacji. Omawiano problematykę dotyczącą istotnych odstąpień od zatwierdzonego projektu budowlanego, sytuację prawną dotyczącą instalacji wewnętrznych zlokalizowanych na terenie działki poza budynkiem (część instalacji wewnętrznych obiektu a zakres projektu zagospodarowania terenu). Kwestie instalacji rozważano w kontekście zakresu kompetencji projektanta (pojęcie schematów instalacji) oraz kompetencji organów administracji architektoniczno-budowlanej.
Kwiecień 2016 r. – do Ministerstwa w prawie przepisów odrębnych dot. planowania przestrzennego
28.04.2016 r. Rada MPOIA RP zwróciła się do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa z prośbą o podanie kompletnej listy przepisów odrębnych, o których mowa w art. 61. ust. 1 pkt. 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (pismo L.dz. 292/MPORIA/2016). Przepis ten stanowi, że wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest możliwe jedynie po spełnieniu warunku zgodności decyzji z przepisami odrębnymi. Jednakże ani ta regulacja ani inne – nie wskazują, które przepisy odrębne należy rozpatrywać, badając zgodność decyzji o warunkach zabudowy z przepisami odrębnymi. Ponieważ zgodnie z dyspozycją art. 60 ust. 4 ww. ustawy – "Sporządzenie projektu decyzji o ustaleniu warunków zabudowy powierza się osobie, o której mowa w art. 5, albo osobie wpisanej na listę izby samorządu zawodowego architektów posiadającej uprawnienia budowlane do projektowania bez ograniczeń w specjalności architektonicznej albo uprawnienia budowlane do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności architektonicznej.” – to trudność z ustaleniem listy przepisów odrębnych, o których mowa w art. 61.1.5. -- dotyczy także architektów.
Kwiecień 2016 r. – MPOIA RP rozmawia z UW w sprawie przepisów inwestycyjnych
27.04.2016 r. w siedzibie Urzędu Wojewódzkiego odbyło się spotkanie przedstawicieli Rady MPOIA RP z Panią Agnieszką Damasiewicz – Dyrektor Wydziału Infrastruktury Urzędu Wojewódzkiego. Wiodącym tematem rozmów były zagadnienia dotyczące prawa inwestycyjnego, które w ciągu ostatniego roku były razem dyskutowane i przedstawiane przez UW i MPOIA RP. Wypracowane wspólnie wnioski były publikowane. Rada MPOIA RP przygotowała trzy Komunikaty (MP 01, MP 02, MP 03). Ustalono, że wypracowana formuła działań będzie kontynuowana.
Kwiecień 2016 r. – MPOIA RP proponuje korektę § 12, §13 oraz § 60 WT
20.04.2016 r. Zespół ds. Legislacji MPOIA RP, po zakończeniu prac nad korektą § 19 i § 20 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – podjął działania mające na celu wypracowanie propozycji zmiany §12, §13 i § 60 – dotyczących ustalania minimalnych odległości budynków od granicy działki sąsiedniej oraz odnoszących się do kwestii naturalnego oświetlenia i nasłonecznienia. Przepisy te powszechnie uznawane są za szczególnie wadliwe, bowiem nie tylko są niejednoznaczne, co skutkuje niemożnością wyznaczenia na ich podstawie w niepodważalny sposób obszaru oddziaływania obiektu, ale tworzą fundamentalne źródło prawie wszystkich konfliktów sąsiedzkich, utrudniając pracę projektantom – a inwestorom uniemożliwiając terminową realizacje inwestycji.
Chociaż oczywistym jest stwierdzenie, że przepisy §12, §13 i § 60 winny zostać zmienione, to przygotowanie nowej regulacji z uwagi na różnorodne uwarunkowania, które winny być wzięte pod uwagę – łatwe nie będzie. Dlatego przed zredagowaniem propozycji zmiany tych paragrafów, Zespół ds. Legislacji uznał, iż zasadnym jest rozpoznanie, w jaki sposób zagadnienia te regulowane są w innych krajach, zwłaszcza tych, które z racji swojego położenia geograficznego, posiadają podobne uwarunkowania "świetlne" i dlatego po rozpoznaniu zasad określania minimalnych odległości od granic, stosowanych w prawie niemieckim – podjął podobne działania w obszarze prawa angielskiego i francuskiego.
Oprócz dyskusji na temat §12, §13 i § 60 – Zespołu stwierdził potrzebę kontynuowania analizy całego rozporządzenia, celem wyodrębnienia i korekty przepisów, które z racji istotnej wadliwości winny być zmienione w pierwszej kolejności.
W ramach dalszej dyskusji, rozważano także zakres inwestycji, które z racji łatwej do określenia uciążliwości dla otoczenia oraz stosunkowo prostej konstrukcji, powinny zostać zakwalifikowane do grupy obiektów, dla których należałoby przyjąć odrębny zbiór przepisów ustalających prostą procedurę urzędową, posługującą się uproszczonym projektem podlegającym zatwierdzeniu. Taki "Kodeks budowlany" zawierający regulacje dla zabudowy jednorodzinnej mógłby zawierać także przepisy dla budynków mieszkalnych w zabudowie zagrodowej oraz budynków rekreacji indywidualnej.
Kwiecień 2016 r. – spotkanie w Ustroniu w sprawie niemieckich przepisów
8.04.2016 r. w Ustroniu – podczas spotkań prowadzonych w ramach XII Międzynarodowej Konferencji Izb Architektów Krajów Europy Środkowej i Wschodniej w formule Spotkania Roboczego Grupy V-4 (Grupy Wyszegradzkiej) – odbyło się spotkanie z arch. Leszkiem Kurzem, z którym wcześniej Zespół ds. Legislacji MPOIA RP korespondował mailowo w celu pozyskania szczegółowych informacji o stosowanych w Niemczech przepisach, regulujących odległość obiektów kubaturowych od granic działek. Owocem współpracy było uzyskanie oryginalnych niemieckich opracowań, które wykorzystane zostały w pracach Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP.
Kwiecień 2016 r. – spotkanie z panią poseł Anną Paluch
7.04.2016 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli Rady MPOIA RP z panią poseł Anną Paluch w biurze poselskim w Nowym Targu. Tematem spotkania było omówienie barier procesu inwestycyjnego, z jakimi spotykają się architekci projektujący w Małopolsce budynki jednorodzinne.
Kwiecień 2016 r. – MPOIA RP proponuje korektę § 19 oraz § 20 WT
06.04.2016 r. Rada MPOIA RP przekazała do Rady Krajowej IARP pismo (L.dz. 259/MPORIA/2016) z opracowaniem "Propozycja zmian § 19 i § 20 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie". Była to odpowiedź na inicjatywę Departamentu Budownictwa Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa w sprawie przygotowania nowelizacji Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
W przeprowadzonej w MPOIA RP ocenie § 19 i § 20 – regulujące odległość miejsc postojowych od obiektów i granic działek uznane zostały za nieracjonalne i niejednoznaczne. Szczegółową diagnozę problemów pojawiających się w sytuacji stosowania ww. przepisów przygotowały dwa Zespoły z MPOIA RP: Zespół Rzeczoznawców oraz Zespół ds. Legislacji. Na bazie wspólnych przemyśleń opracowany został projekt zmian tych przepisów. Propozycja legislacyjna dotycząca § 19 i § 20 zaakceptowana została przez Radę MPOIA RP na posiedzeniu w dniu 6.04.2016 r. – z intencją przekazania do Ministerstwa za pośrednictwem Komisji Legislacyjnej KRIA.
13.04.2016 r. – na stronie internetowej MPOIA RP opublikowana została informacja o podjętych w MPOIA RP działaniach legislacyjnych w sprawie parkingów.
Marzec 2016 r. – Rada MPOIA RP definiuje pojęcie "lukarna" w piśmie do UW
18.03.2016 r. Rada MPOIA RP działając na pisemną prośbę Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego o ocenę pojęcia "lukarna", skierowała do UW pismo (L.dz. 235/MPORIA/2016) w którym stwierdzono, iż brak jest w przepisach budowlanych definicji pojęcia "lukarna" oraz, że jej forma i przeznaczenie podlegały znacznym przekształceniom w poszczególnych epokach i różnie jest opisywana w literaturze fachowej.
Z przytoczonych w piśmie fragmentów książki prof. Zdzisława Mączeńskiego Elementy i detale architektoniczne w rozwoju historycznym wynika, że lukarny pojawiły się z potrzeby doświetlenia pomieszczeń na poddaszach i okna lukarn mogą znajdować się w połaci dachowej, tj. ponad gzymsem głównym budynku, lub, przy zastosowaniu ścianki kolankowej na poddaszu, częściowo w ścianie, częściowo w dachu. W pierwszym wypadku lukarna stanowi oddzielną nadbudówkę nakrytą dachem, ustawioną nad gzymsem głównym. W drugim wypadku nadbudówka ta musi przerwać gzyms, nad którym występuje tylko częściowo na tle dachu. Okoliczność, że lukarna stanowiła, szczególnie w ostatnim wypadku, naturalne przedłużenie ściany budynku dyktowała często wykonanie jej z tego samego co ściana materiału. W Polsce lukarny pojawiają się w pałacach a później w mieszczańskich domach jako facjatki oświetlające mieszkania na poddaszach.
W piśmie Rady MPOIA RP pojawia się też informacja, że słowo "lukarna" ma francuski rodowód i nie jest powszechnie stosowane na terenie całego kraju. W różnych regionach Polski pojawiają się wymiennie takie określenia na formy architektoniczne doświetlające przestrzeń poddasza – jak "kaferek" i "wystawka" w województwie wielkopolskim, "kukawka" na Kurpiach, czy też "gibel" w regionie śląskim.
Pismo przygotowane zostało na bazie opracowań Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP.
Marzec 2016 r. – Rada MPOIA RP publikuje Komunikat MP-03
16.03.2016 r. Rada MPOIA RP opublikowała na stronie internetowej Komunikat MP-03 dotyczący zakresu projektu budowlanego podlegającego zatwierdzeniu, w kontekście Ustawy Prawo budowlane oraz Rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Komunikat opracowany został przez Radę MPOIA RP pracującą z Zespołami: Rzeczoznawców, Warunków Wykonywania Zawodu oraz Zespołem ds. Legislacji, przy współpracy z Małopolską Okręgową Izbą Inżynierów Budownictwa oraz Wydziałem Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Przygotowane opracowanie ma na celu ujednolicenie pracy projektantów oraz organów administracji architektoniczno-budowlanej, a także ograniczenia potencjalnych nieporozumień co do zakresu projektu budowlanego
Marzec 2016 r. – Opinia w sprawie utrudnień formalno-prawnych
7.03.2016 r. Rada MPOIA RP przesłała do Rady Krajowej IARP pismo (L.dz. 211/MPORIA/2016) z opracowaną w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP Opinią w sprawie utrudnień formalno-prawnych zawierającą analizę kluczowych barier procesu inwestycyjnego oraz zebrane propozycje rozwiązań zdiagnozowanych problemów – z prośbą o przekazanie do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa. Tekst Opinii był konsultowany z całym środowiskiem architektów z Małopolski (na stronie internetowej zamieszczony był komunikat zapraszający wszystkich do dyskusji). W toku prowadzonych przez sześć tygodni konsultacji uzyskano potwierdzenie trafności sporządzonego opracowania. Opinia w sprawie utrudnień formalno-prawnych odnosi się sześciu fundamentalnych problemów, niżej wskazanych.
- Odnosząc się do procedury sporządzania studium oraz planu miejscowego – opinia zawiera propozycję poprawy efektywności tych instrumentów planistycznych poprzez wprowadzenie obowiązku wykładania projektów studium i planów już na etapie sporządzania koncepcji – jeszcze przed fazą opinii i uzgodnień (prowadzenie wówczas dyskusji publicznej miałoby głębokie uzasadnienie, ponieważ pozwoliłoby na wyeliminowanie niekorzystnych rozwiązań już we wstępnej fazie działań planistycznych- a tak procedowany dokument planistyczny zyskałby realną szansę porządkowania zamierzeń inwestycyjnych lokalnej społeczności i ostateczny koszt jego sporządzenia okazałby się znacząco mniejszy niż obecnie).
- Opinia, odnosząc się do kwestii niedostatecznej liczby planów miejscowych – zawiera tezę wskazującą, iż jedną z przyczyn tego stanu jest ich obowiązkowa obszerna zawartość, natomiast rozwiązaniem poprawiającym efektywność planistyczną byłoby wprowadzenie możliwości uchwalania przez gminę prawa miejscowego ustalającego jeden parametr, przykładowo maksymalną wysokość zabudowy, wskaźniki miejsc postojowych czy też lokalizację na wybranym terenie zabudowy śródmiejskiej (na danym terenie można by wówczas uchwalić jeden lub kilka aktów prawa miejscowego, które nakładane na siebie dodawałyby kolejno różne regulacje).
- Odnosząc się do procedury sporządzania decyzji wzizt (w tym decyzji o warunkach zabudowy i decyzji o ustaleniu lokalizacji celu publicznego) opinia wskazuje, że są to przykłady działań administracyjnych o wysokim stopniu nieprzewidywalności i komplikacji i w celu poprawy efektywności procedur należy zmodyfikować wymagalną zawartość wniosku, wskazać jasne kryteria urbanistyczne oraz wprowadzić jawność decyzji poprzez nakaz publikowania w BIP (z wyłączeniem danych osobowych) a także ograniczyć ilość rozstrzyganych parametrów przestrzennych (znacząco poprawiono by jakość przestrzeni ustalając prawidłowo tylko: funkcje obiektów, linie zabudowy, wysokości obiektów oraz formy dachów)
- Odnosząc się do decyzji o pozwoleniu na budowę opinia podnosi, iż możliwość i czas wydania decyzji są nieprzewidywalne a przyczyną są karkołomne przepisy, których intencją jest ochrona interesów osób trzecich, a które są nieprecyzyjne i zamiast ochrony "z urzędu", nakazują prowadzenie postępowania administracyjnego z udziałem tzw. stron postępowania, które są kwalifikowane na podstawie art. 28.2 Pb, w oparciu o definicję obszaru oddziaływania obiektu wskazaną w art. 3 pkt. 20 Pb, która to definicja odsyła do otwartego zbioru przepisów odrębnych. Rozwiązaniem byłoby wprowadzenie precyzyjnych i prostych przepisów określających zasady projektowania w sąsiedztwie granic nieruchomości. Odległości od granic działek winny być liniowo zależne od wysokości zbliżanych budynków oraz od ich funkcji, z uwzględnieniem odmiennych kontekstów urbanistycznych. W przypadku ponadnormatywnych zbliżeń obiektów budowlanych do granicy działki – warunkiem koniecznym winna być zgoda sąsiada (a nie urzędnika). W sytuacji wprowadzenia precyzyjnych i prostych przepisów interesy osób trzecich mogłyby być chronione "z urzędu" i prowadzenie tradycyjnych postępowań administracyjnych byłoby zbędne.
- Opinia zawierała także analizę odnoszącą się do kwestii projektu budowlanego, którego obligatoryjna zawartość, zwłaszcza w sytuacji niewielkich i nieskomplikowanych inwestycji, jest wyraźnie nadmierna. Obszerność tego dokumentu utrudnia organom oraz stronom postępowania weryfikację elementów, które są istotne z punktu widzenia interesów społeczeństwa. Kluczowym dla przejrzystości procedur oraz usprawnienia prac projektowych i realizacyjnych jest rozdzielenie informacji zawartych w opracowaniach projektowych poprzez pozostawienie w projekcie budowlanym tylko takiego zakresu, który jest sprawdzany przez organy administracji publicznej przed zatwierdzeniem projektu budowlanego (cel: ochrona społeczeństwa przed negatywnymi oddziaływaniami inwestycji, w tym ochrona „sąsiadów” oraz ochrona walorów przyrodniczych i kulturowych) oraz przeniesienie innych niż ww. informacji projektowych do opracowań, które zgodnie z dyspozycją art. 3 pkt. 13 ustawy Prawo budowlane stanowią dokumentację budowy.
- Opinia w końcowej swojej części odniosła się problematyki definicji pojęć stosowanych w prawie inwestycyjnym, które są niejednoznaczne i nie tworzą spójnego słowniczka pojęć. Prawie każdy akt prawa ma definicje opracowane wyłącznie na użytek tego konkretnego aktu prawa. Pojawiają się też pojęcia podobnie brzmiące, a nawet tak samo brzmiące, mają w różnych aktach prawa definicje znacząco odmienne definicje. W opinii sformułowano tezę, iż przepisy prawa inwestycyjnego powinny posługiwać się wspólnym słowniczkiem jednoznacznie zdefiniowanych pojęć. Najłatwiej byłoby uzyskać taki słowniczek – poprzez opracowanie jednego Kodeksu planistyczno-budowlanego, zawierającego całą materię prawa inwestycyjnego.
Marzec 2016 r. – debata o zagadnieniach prawa inwestycyjnego
03.03.2016 r. odbyło się spotkanie Rady MPOIA RP z przedstawicielami Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Krakowie oraz Małopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. Było ono kolejnym w cyklu spotkań, podczas których omawiane są zagadnienia inwestycyjne, na które istotny wpływ mają przepisy obowiązującego prawa oraz stosowane interpretacje. Podczas wspólnych dyskusji analizowane są skutki oddziaływania przepisów na proces budowlany, w tym na zadania projektantów oraz podejmowane są działania służące wypracowaniu racjonalnych rozwiązań proceduralnych.
Podczas ostatniego spotkania wiodącymi tematami były:
- podsumowanie i zakończenie prac Rady MPOIA RP przy opracowywaniu Komunikatu MP-03
- problematyka wyznaczanie liczby miejsc parkingowych, w tym w zabudowie zwartej
- zagadnienia istotnych i nieistotnych odstąpień od zatwierdzonego projektu budowlanego
- metodologia wyznaczania "linijki słońca"
- wpływ postępowań odwoławczych przed sądami administracyjnymi na toczące się inwestycje
- uprawnienia ograniczone „ w budownictwie osób fizycznych"
- bariery w obecnych przepisach i kierunki proponowanych zmian
Luty 2016 r. – Rada MPOIA RP wydaje Komunikat nr MP-03
10 lutego 2016 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli Rady MPOIA RP z przedstawicielami Rady MOIIB w celu omówienia głównych barier prawa inwestycyjnego i postulowanych kierunków zmian oraz przyjęcia wspólnego stanowiska odnośnie obligatoryjnego zakresu projektu budowlanego – w kontekście przygotowywanego przez Radę MPOIA RP Komunikatu nr MP 03.
Luty 2016 r. – projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych
1 lutego 2016 r. Rada MPOIA RP skierowała do KRIA pismo z sprawie Stanowiska w sprawie uwag do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych (pismo Ministra Rozwoju DDR-D-022-2/16 NK 12458/16 z dnia 19 stycznia 2016 r. oraz pismo Rady Śląskiej OIA RP l.dz. 61/SLOR/2016 z dnia 28 stycznia 2016 r.).
Styczeń 2016 r. – wstępna opinia dotycząca rządowego projektu Księgi Urbanistycznej
17 stycznia 2016 r. sporządzona została w MPOIA RP i wysłana do KL KRIA – wstępna opinia dotycząca rządowego projektu Księgi Urbanistycznej, mającej stanowić część Kodeksu urbanistyczno-budowlanego, nad powstaniem którego pracowała rządowa Komisja Kodyfikacyjna Prawa Budowlanego.
Styczeń 2016 r. – Opinia w sprawie utrudnień formalno-prawnych
14 stycznia 2016 r. Rada MPOIA RP zakończyła redakcję opracowania "Opinia w sprawie utrudnień formalno-prawnych" Tekst zawiera nie tylko zestawienie istotnych wad naszego systemu prawa, ale i propozycję rozwiązań istniejących problemów. Podczas prac ustalono, iż konieczna jest szersza środowiskowa debata na ten temat. Na stronie internetowej MPOIA RP zamieszczony został komunikat zapraszający wszystkich do dalszej dyskusji. Celem jest sformułowanie pakietu postulatów legislacyjnych środowiska małopolskich architektów i przekazanie ich stosownym władzom.
Grudzień 2015 – zawartość projektu budowlanego i art. 36a ustawy Prawo budowlane
18 grudnia 2015 r. odbyła się zorganizowana przez Radę MPOIA RP narada dotycząca przepisów prawa inwestycyjnego, ze szczególnym zwróceniem uwagi na obligatoryjną zawartość projektu budowlanego oraz na regulacje zawarte w art. 36a ustawy Prawo budowlane w zakresie procedur umożliwiających dokonanie istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu. W naradzie udział wzięli przedstawiciele MPOIA RP oraz pan Andrzej Irla, Prezes Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i pani Ewa Oleś, kierownik Oddziału Architektury Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Grudzień 2015 – przepisy niemieckiego prawa inwestycyjnego
9 grudnia 2015 r. odbyło się spotkanie Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP. Wiodącym zagadnieniem omawianym podczas posiedzenia były przepisy niemieckiego prawa inwestycyjnego regulujące odległości projektowanych budynków od granic działek. Dyskusja prowadzona była na bazie niemieckich materiałów udostępnionych Zespołowi przez arch. Leszka Kurza z Gdańska (teksty przetłumaczono za pośrednictwem KRIA). Analiza regulacji prowadzona była przy wsparciu arch. Jerzego Nowaka, który na spotkanie Zespołu przyjechał ze Szczecina i przywiózł dodatkowe teksty niemieckich przepisów. Informację o pracach Zespołu oraz teksty pozyskanych niemieckich regulacji – zamieszczono na stronie internetowej MPOIA RP. Analizę niemieckich przepisów przeprowadzili: B. Nieroda, A. Serafin, R. Techmański, G. Jachym, M. Nitka, G. Lechowicz, S. Pałka, P. Loch, J. Baranek-Stach, P. Chuchacz.
Listopad 2015 r. – MPOIA RP pracuje nad Modelem optymalnego systemu regulacji procesu inwestycyjnego
W listopadzie 2015 r. kontynuowano w MPOIA RP wewnętrzne prace mające na celu opracowanie Modelu optymalnego systemu regulacji procesu inwestycyjnego. Podczas rozmów wykrystalizowało się kilka zagadnień wymagających dalszych rozważań – w tym: jakie należy zaproponować regulacje, aby za ich pośrednictwem można było skutecznie poprawić jakość polskiej przestrzeni (tj. kształtować nowe wartości kulturowe) oraz zapobiegać konfliktom sąsiedzkim, a także w jakim zakresie zrealizowana inwestycja winna być zgodna z zatwierdzonym projektem.
Listopad 2015 r. – narada szkoleniowa ze Starostwami
19 listopada 2015 r. odbyła się narada szkoleniowa przy udziale Starostw – organizowana w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim przez UW, przy udziale MPOIA RP oraz MOIIB. Wiodącym tematem były zmiany przepisów prawa inwestycyjnego, w tym obligatoryjna zawartość projektu budowlanego oraz zakres odpowiedzialności projektantów i organów administracji architektoniczno-budowlanej w procedurze wydawania decyzji o pozwoleniu na budowę.
Listopad 2015 r. – francuskie prawo inwestycyjne
18 listopada 2015 r. – arch. Janusz Oleniecki (Opole) – odpowiadając na apel Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP, który zwrócił się do środowiska architektów z prośbą o pomoc w pozyskiwaniu przepisów prawa inwestycyjnego obowiązującego w innych państwach – przesłał do Zespołu informacje o przepisach francuskiego prawa inwestycyjnego.
Listopad 2015 r. – wspólne spotkanie w Kielcach
13–14 listopada 2015 r. przedstawiciele MPOIA RP brali udział w spotkaniu przedstawicieli Rad Okręgowych, organizowanym w Kielcach przez Świętokrzyską Okręgową Izbę Architektów RP (MPOIA RP reprezentowali: M. Tarko, A. Serafin, W. Dobrzański, M. Gruszka, B. NIeroda). Omówiono istotne tematy dla środowiska zawodowego architektów dotyczące regulacji wewnętrznych i zewnętrznych: budżet IARP w powiązaniu z programem działania, wysokość składki, system ubezpieczeń OC, problem kształcenia architektonicznego, prawo budowlane, w tym obszar oddziaływania obiektu, warunki techniczne, w tym współczynnik EP, zamówienia publiczne, w tym BIM, ustawę o rewitalizacji, kodeks budowlany i urbanistyczny.
Listopad 2015 r. – tłumaczenie przepisów niemieckiego prawa inwestycyjnego
11 listopada 2015 r. do Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP wpłynęło zamówione za pośrednictwem KRIA tłumaczenie przepisów niemieckiego prawa inwestycyjnego, określających sposób ustalania minimalnych odległości zabudowy od granic działki. Prowadzona przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP akcja pozyskiwania informacji o tego typu regulacjach stosowanych w innych krajach ma umożliwić przeprowadzenie analizy systemów prawa inwestycyjnego obowiązujących w innych krajach w celu wyszukania najbardziej racjonalnych, mogących posłużyć za wzorzec pomocny w przekonywaniu władz, że przepisy mogą być proste i skuteczne, bowiem takie już gdzieś funkcjonują i przynoszą właściwe rezultaty.
Październik 2015 r. – informacja o ministerialnym rozporządzeniu w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego
18 października 2015 r. Rada MPOIA RP przygotowała i opublikowała na stronie internetowej MPOIA RP informację kierowaną do architektów w sprawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 22 września 2015 r. zmieniającego Rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (publikacja w Dzienniku Ustaw z dnia 7 października 2015 r., poz. 1554). Informacja zawierała omówienie istotnych zmian, w tym dotyczących: wprowadzenia regulacji stanowiącej, iż część rysunkową projektu zagospodarowania działki lub terenu sporządza się na kopii mapy do celów projektowych poświadczonej za zgodność z oryginałem przez projektanta (§ 8 ust. 1); uchylenia obowiązku sporządzania części rysunkowej projektu architektoniczno-budowlanego w skali 1:50 dla wydzielonych części obiektów budowlanych podlegających przebudowie lub rozbudowie oraz części obiektów skomplikowanych i o małych rozmiarach (§ 13 ust. 1) oraz wprowadzenia regulacji stanowiącej, co zawierać powinna informacja o obszarze oddziaływania obiektu (§ 13a).
Październik 2015 r. – w Urzędzie Wojewódzkim o obszarze oddziaływania obiektu i instalacjach wewnętrznych
10 października 2015 r. w siedzibie Urzędu Wojewódzkiego odbyło się spotkanie przedstawicieli Rady MPOIA RP z panią Elżbietą Gabryś, Dyrektor Wydziału Infrastruktury Urzędu Wojewódzkiego oraz panią Ewą Oleś, kierownikiem w Oddziale Architektury WIUW. Wiodącym tematem były przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 22 września 2015 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Omówiono zwłaszcza kwestie dotyczące informacji o obszarze oddziaływania obiektu, o której mowa w § 13a ww. rozporządzenia oraz zagadnienia związane w projektami instalacji wewnętrznych. Ustalono, iż celem ujednolicenia interpretacji nowych przepisów zorganizowane zostanie spotkanie, w którym wezmą udział: przedstawiciele Urzędu Wojewódzkiego, przedstawiciele Urzędów Starostw z naszego województwa oraz przedstawiciele MPOIA RP. Przekazaniu projektantom wspólnych ustaleń – służyć będzie Komunikat Rady MPOIA RP Nr 3.
Październik 2015 r. – Konferencja w Krynicy "Prawo inwestycyjne a jakość życia"
- 2–3 października 2015 r. odbyła się w Krynicy zorganizowana przez Radę MPOIA RP Konferencja "Prawo inwestycyjne a jakość życia". Zaproszeni goście wygłosili referaty podzielone na cztery bloki tematyczne. Dyskutowano zarówno na temat samego prawa inwestycyjnego, jak i jego realizacji (między teorią a praktyką). Rada MPOIA RP przedstawiła opracowanie (autor: B. Nieroda), w którym omówione zostały "Pożądane kierunki zmian prawa inwestycyjnego – model optymalny".
- Uczestnicy Konferencji wypełnili Ankietę zawierającą pytania "Jaki powinien być zakres regulacji. Przepis prawa określa to co konieczne, czyli co?"; "Czy obecny system prawa decydujący o lokalizacji, kształcie i realizacji inwestycji powinien ulec zmianie? Jeżeli tak, to jakiej."; "Jakie uwarunkowania lokalizacyjne powinien rozstrzygać miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego?"; Zawartość projektu podlegającego zatwierdzeniu. Jaki powinien być zakres rozstrzygnięć?"; "Czego powinna dotyczyć kontrola państwa w procesie realizacji inwestycji?".
Wrzesień 2015 r. – przygotowania do organizacji Konferencji w Krynicy
We wrześniu Rada MPOIA RP prowadziła intensywne działania przy organizacji Konferencji w Krynicy "Prawo inwestycyjne a jakość życia", na którą zaproszeni zostali m.in.: pan Andrzej Adamczyk – Poseł na Sejm, pan Andrzej Irla – Prezes Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oraz pani Elżbieta Gabryś – Dyrektor Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Wrzesień 2015 r. – rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
- 7 września 2015 r. przekazany został do Sejmu RP rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw (druk 3896). W MPOIA RP rozpoczęto dyskusję na temat proponowanych w tym dokumencie zmian przepisów.
- 16 września 2015 r. podczas spotkania Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP podsumowano rozważania na temat przesłanego do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw. W ocenie uczestników spotkania (B. Nieroda, G. Jachym, R. Techmański, O. Jasnorzewski, M. Nitka, S. Pałka) część proponowanych zmian budziła niepokój z racji możliwych negatywnych konsekwencji natury gospodarczej i społecznej. Uznano ponadto, że proponowane zmiany zapisane zostały w niejasny i skomplikowany sposób. Zaistniała obawa, że zamiar podniesienia jakości przestrzeni nie zostanie zrealizowany. Informację o projekcie ustawy wraz z opinią na jej temat zamieszczono na stronie internetowej MPOIA RP. Sejm ustawy nie uchwalił.
Sierpień 2015 – rządowy projekt zmiany ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
19 sierpnia 2015 r. Rada MPOIA RP rozpoczęła pracę nad analizą przyjętego w dniu 18.08.2015 r. przez Radę Ministrów projektu zmiany ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (projekt noweli ustawy nosił datę 29.07.2015 r.) – w aspekcie możliwych konsekwencji przestrzennych, gospodarczych i społecznych.
Lipiec 2015 r. – ministerialny projekt zmiany Rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego.
24 lipca 2015 r. Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju skierowało do ponownych konsultacji publicznych skorygowany projekt zmiany Rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. W pracach konsultacyjnych ponownie wzięła udział KRIA. KRIA opiniując ministerialny projekt korzystała m.in. z materiałów opracowanych od marca do lipca przez MPOIA RP na zlecenie Komisji Legislacyjnej KRIA.
Lipiec 2015 r. – Rada MPOIA RP wydaje Komunikat nr MP-02
13 lipca 2015 r. Rada MPOIA RP wydała Komunikat nr MP 02 dotyczący zakresu projektu budowlanego po nowelizacji ustawy Prawo budowlane, obowiązującej od 28 czerwca 2015 r. Tekst komunikatu powstał w porozumieniu z Wydziałem Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Do Komunikatu dołączono tabelę z opisem procedury "zgłoszenia" na podstawie art. 29 i art. 29a oraz art. 30 i art. 30a ustawy Prawo budowlane.
Lipiec 2015 r. – modelowy sposób określania obszaru oddziaływania obiektu
8 lipca 2015 r. na stronie internetowej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego ukazała się informacja o podjętych działaniach przez przedstawicieli MPOIA RP i Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego i opracowaniu modelowego sposobu określania obszaru oddziaływania obiektu oraz, że Komunikat MPOIA RP zawierający podstawowe informacje o nowym obowiązku projektantów dostępny jest na stronie internetowej.
Lipiec 2015 r. – Rada MPOIA RP wydaje Komunikat nr MP-01
1 lipca 2015 r. Rada MPOIA RP wydała Komunikat nr MP 01 – omawiający nowy obowiązek projektantów – określanie obszaru oddziaływania obiektu. Celem było działanie mające służyć ujednoliceniu pracy projektantów oraz organów administracji architektoniczno-budowlanej, a także ograniczeniu potencjalnych nieporozumień w zakresie wyznaczania obszaru oddziaływania obiektu. Komunikat powstał przy współpracy z Wydziałem Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego oraz Starostw Powiatowych i Urzędów Miast. Komunikat zawierał wykaz najczęściej stosowanych przepisów, mogących mieć zastosowanie przy określaniu obszaru oddziaływania obiektu.
Czerwiec 2015 r. – obszar oddziaływania obiektu w szkoleniach ze Starostwami
24 czerwca 2015 r. w siedzibie MPOIA RP odbyło się spotkanie szkoleniowe ze Starostwami – zorganizowane przez Radę MPOIA RP oraz Małopolski Urząd Wojewódzki. Tematem była wchodząca w życie 28 czerwca nowela prawa budowlanego, a zwłaszcza przepisy dotyczące obszaru oddziaływania obiektu.
Czerwiec 2015 r. – MPOIA RP opracowuje propozycję zmiany rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego
10 czerwca 2015 r. Rada MPOIA RP przekazała do Komisji Legislacyjnej KRIA przygotowaną w MPOIA RP propozycję zmiany rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Prace nad redakcją tego opracowania prowadzone były w MPOIA RP od marca 2015 r. i miały na celu zarówno racjonalizację wymagań stawianych projektom budowlanym, jak i dostosowanie do znowelizowanego ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. – prawa budowlanego. Propozycję zmiany rozporządzenia opracował Zespół działając na zlecenie KL KRIA (Zespół powołany został 13.04.2015 r. przez KRIA – w składzie: Bożena Nieroda, Wojciech Dobrzański, Grzegorz Lechowicz i Grzegorz Jachym)
Czerwiec 2015 r. – MPOIA RP opracowuje założenia do "Optymalnego systemu regulacji procesu inwestycyjnego"
8 czerwca 2015 r. zakończono w MPOIA RP kolejną fazę prac nad opracowaniem założeń do "Optymalnego systemu regulacji procesu inwestycyjnego" (działania prowadzone były przez Zespół: B. Nieroda, A. Serafin, W. Dobrzański, G. Lechowicz, G. Jachym). Celem pracy było ustalenie wytycznych pomocnych przy formułowaniu takich przepisów, które przyśpieszą rozwój gospodarczy i zapewnią wysokiej jakości przestrzeń prywatną i publiczną.
Maj 2015 r. – interpretacja § 19 WT
29 maja 2015 r. Rada MPOIA RP zwróciła się pismem (L.dz.507/MPORIA/2015) do Wydziału Infrastruktury Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego z pytaniem o interpretację § 19 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – w zakresie sposobu mierzenia odległości miejsc postojowych od okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi. Odpowiedź urzędu opublikowana została na stronie internetowej MPOIA RP.
Maj 2015 r. – Starostwa w sprawie obszaru oddziaływania obiektu
20 maja 2015 r. odbyło się spotkanie Rady MPOIA RP, Zespołu ds. Legislacji, Zespołu Rzeczoznawców i Zespołu ds. Warunków Wykonywania Zawodu – celem omówienia i podsumowania informacji przysłanych przez Starostwa w sprawie przepisów dotyczących obszaru oddziaływania obiektu oraz celem opracowania dokumentu końcowego w sprawie procedury określania o.o.o. Opinię dotyczącą wyznaczania czasu nasłonecznienia w przypadku przesłaniania obiektów istniejących przez obiekt projektowany oraz graficznie opracowane uproszczone rozkłady cienia oraz metodologię jego ustalania przedstawili – W. Dobrzański i G. Lechowicz.
Maj 2015 r. – dyskusja na temat rządowego projektu ustawy z dnia 23.03.2015 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw
W maju 2015 r. kontynuowano dyskusję na temat rządowego projektu ustawy z dnia 23.03.2015 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, w tym w kontekście stanowiska KRIA, przekazanego do Ministerstwa pismem z 17.04.2015 r. znak 264/KRIA/2015/w. Rada MPOIA RP zwróciła się do KRIA w tej sprawie pismem z dnia 12.05.2015 r. znak L.dz.483/MPORIA/2015 – omawiając zagadnienie decyzji urbanistycznej.
Maj 2015 r. – senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska
8 maja 2015 r. przesłana została z MPOIA RP do KRIA opinia w sprawie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska (druk senacki nr 856), opracowana na wniosek KRIA. Według sporządzonej opinii (autor opinii W. Dobrzański) – senacka inicjatywa ustawodawcza, zmierza do doprecyzowania zasad ochrony zieleni w procesach inwestycyjnych i ograniczenia wydawania zezwoleń na ich wycinkę oraz korekt pobierania opłat.
Maj 2015 r. – rządowy projekt ustawy o rewitalizacji z 22 kwietnia 2015 r.
1 maja 2015 r. przesłana została z MPOIA RP do KRIA opinia w sprawie rządowego projektu ustawy o rewitalizacji z 22 kwietnia 2015 r., przekazanego przez Ministra Infrastruktury i Rozwoju do KRIA w trybie konsultacji. Opinia sporządzona w MPOIA RP (autorzy: B. Nieroda, G. Jachym, O. Jasnorzewski) wskazywała, iż projekt ustawy wprowadza nowe skomplikowane procedury planistyczne oraz pozorną partycypację społeczną, bowiem wyniki konsultacji z lokalnym społeczeństwem nie będą mieć żadnej mocy sprawczej, ponadto projekt ustawy wprowadza nowy cel publiczny w rozumieniu przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami – w postaci "budownictwa czynszowego" – z prawem do dokonywania wywłaszczeń.
Kwiecień 2015 r. – problematyczny obszar oddziaływania obiektu
- 30 kwietnia 2015 r. Rada MPOIA RP zwróciła się do Wydziału Architektury i Urbanistyki Urzędu Miasta Krakowa z prośbą o omówienie podczas najbliższego spotkania z cyklu "Warsztaty dla Inwestorów" – problematyki ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, a zwłaszcza zawartych w niej przepisów nakładających na projektantów obowiązek określania obszaru oddziaływania obiektu (art. 20 ust. 1 pkt 1c) oraz zamieszczania w projekcie budowlanym informacji o obszarze oddziaływania obiektu (art. 34. ust. 3 pkt. 5) – w kontekście bliżej nieokreślonych przepisów odrębnych do których odwołuje się ustawa, w oparciu o które w Wydziale Architektury i Urbanistyki UMK ustalane są obszary oddziaływania obiektów w toczących się postępowaniach administracyjnych, w sprawach dotyczących wydawania decyzji o pozwoleniu na budowę.
- 22 kwietnia 2015 r. odbyła się narada szkoleniowa zorganizowana przez Urząd Wojewódzki – z udziałem Starostw i przedstawicieli MPOIA RP, mająca na celu usystematyzowanie procedur wyznaczania obszaru oddziaływania obiektu.
- 14 i 15 kwietnia 2015 r. odbyły się dwa spotkania połączonych sił: Rady MPOIA RP, Zespołu ds. Legislacji, Zespołu Rzeczoznawców i Zespołu ds. Warunków Wykonywania Zawodu – celem wypracowania stanowiska w sprawie sposobu określania przez projektantów obszaru oddziaływania obiektów. Graficznie opracowany schemat wyznaczania zacienienia działki przedstawił S. Pałka.
- 10 kwietnia 2015 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli Rady MPOIA RP z panią Elżbietą Gabryś – Dyrektor Wydziału Infrastruktury UW oraz panią Ewą Oleś – kierownikiem w WIUW. Podczas spotkania architekci podkreślali, że zachodzi potrzeba zmiany przepisów dot. ustalania obszaru oddziaływania obiektu, ponieważ obecnie obowiązujące są niejasne zwłaszcza z powodu odwołania do przepisów odrębnych, które są niedookreślone. W działaniach legislacyjnych dot. reformy przepisów określających o.o.o. – zaplanowano współpracę MPOIA RP z UW. Uczestnicy spotkania doszli do wniosku, iż ponieważ mała nowelizacja prawa budowlanego niedługo wejdzie w życie, konieczne jest opracowanie informacji dot. o.o.o., którą będą mogli kierować się urzędnicy i architekci.
Marzec 2015 r. – rządowy projektu ustawy z dnia 23.03.2015 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw
- Z końcem marca 2015 r. w środowisku architektów zintensyfikowano dyskusje na temat potrzebnych zmian w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Był to efekt przekazania do publicznej debaty rządowego projektu ustawy z dnia 23.03.2015 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw.
- W kwietniu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju zwróciło się do KRIA z prośbą o stanowisko. W MPOIA RP sporządzono 2 opinie (autorzy: M. Modzelewska i B. Nieroda), które w trybie wewnętrznych konsultacji przekazano w kwietniu do KRIA. W opiniach zwrócono przede wszystkim uwagę na takie aspekty – jak brak odpowiednich definicji pojęć, brak wskazania istotnych kryteriów oraz skonkretyzowania celów podanych w projekcie ustawy, brak koordynacji z innymi ustawami, niemożność szybkiego aktualizowania dokumentów planistycznych z powodu nadmiernego obciążenia obowiązkową zawartością oraz brak przepisów pozwalających zapewnić spójność rozstrzygnięciom podejmowanym dla tego samego terenu (niespójności ujawniają się podczas przygotowywania inwestycji na bazie spec ustaw, które zezwalają na nierespektowanie ustaleń planów miejscowych oraz w procesie wydawania decyzji wzizt, które nie muszą być zgodne ze studium, mającym mieć nadal status wyłącznie dokumentu wewnętrznego gminy).
Marzec 2015 r. – nowe obowiązki projektantów – obszar oddziaływania obiektu
- Po podpisaniu 16 marca przez Prezydenta RP ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (popularnie nazywanej "małą nowelizacją prawa budowlanego") oraz po publikacji ustawy w Dzienniku Ustaw (27 marca 2015 r. poz. 443) – Rada MPOIA RP rozpoczęła działania mające służyć zapoznaniu środowiska małopolskich architektów z konsekwencjami zmiany przepisów, które nastąpić miały 28 czerwca, po wejściu w życie nowej ustawy.
- Po przeanalizowaniu treści znowelizowanych przepisów – 30 marca w ramach Zespołu ds. Legislacji przygotowana została pierwsza informacja na ten temat. Zamieszczono ją na stronie internetowej MPOIA RP. Znalazł się w niej opis zmian, w tym odnoszący się do art. 29 i rozszerzenia katalogu obiektów i robót budowlanych nie wymagających pozwolenia na budowę oraz nakładających na projektantów nowe obowiązki – w tym określania obszaru oddziaływania obiektu (art. 20.ust. 1 pkt. 1c) oraz zamieszczania w projekcie budowlanym informacji o obszarze oddziaływania obiektu (art. 34. ust. 3 pkt. 5). Do informacji dołączono zestawienie fragmentów orzeczeń sądów administracyjnych odnoszących się do niedookreślonego w przepisach obszaru oddziaływania obiektu.
Luty 2015 r. – Rządowy projekt zmiany rozporządzenia w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych
- Dnia 9 lutego 2015 r. Komisja ds. Legislacji działająca przy KRIA zwróciła się z prośbą o wniesienie uwag do projektu z dnia 3 lutego 2015 r. rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zmieniającego rozporządzenie w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych – przekazanego do konsultacji przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
- Rada MPOIA RP, po przeprowadzeniu wewnętrznych konsultacji, przesłała do KRIA opinię arch. Wojciecha Butschera, posiadającego dużą wiedzę teoretyczną oraz doświadczenie przy prowadzeniu prac w obiektach zabytkowych.
2015 r. – mała nowelizacja prawa budowlanego
- Od 2013 r. do 2014 r. – Rządowe Centrum Legislacji oraz Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju opracowywały projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (potocznie tzw. małej nowelizacji prawa budowlanego). Celem projektowanej ustawy miało być uproszczenie i przyspieszenie procesu budowlanego w odniesieniu do większości inwestycji budowlanych.
- Rada MPOIA RP mając na uwadze, że nie wszystkie propozycje zmiany ustawy przyczynić się mogą do zracjonalizowania procesu inwestycyjnego – w ramach prowadzonej dyskusji z KRIA proponowała wniesienie poprawek do projektu ustawy. Zdaniem Rady MPOIA RP najwłaściwszym rozwiązaniem byłoby przedefiniowanie pojęcia "obszar oddziaływania obiektu". Ponieważ tak trudny merytorycznie zakres zmian na etapie, w którym projekt ustawy dotarł już do Sejmu był mało prawdopodobny do wprowadzenia, Rada MPOIA RP w korespondencji z KRIA rekomendowała wniesienie poprawki do art. 29 polegającą na dodaniu jako kryterium skonkretyzowanych parametrów budynków jednorodzinnych obejmowanych procedurą zgłoszenia, analogicznie do zasady parametryzacji innych obiektów już przyjmowanych zgłoszeniem na bazie obowiązującego art. 29 ustawy Prawo budowlane oraz wprowadzenia warunku, aby tylko wolnostojące budynki obejmowane były procedurą "zgłoszenia".
- Po wprowadzeniu przez Sejm poprawek, w tym rozszerzających katalog obiektów mogących podlegać procedurze "zgłoszenia" bez projektu budowlanego i bez decyzji o warunkach zabudowy (w sytuacji braku planu miejscowego) o obiekty handlowe i usługowe o pow. do 35 m², Rada MPOIA RP rekomendowała rezygnację z takiej poprawki, z uwagi na możliwe negatywne konsekwencje dla przestrzeni publicznej w całym kraju. W sprawie tej nawiązana została współpraca MPOIA RP z KRIA.
- 15 stycznia 2015 r. Sejm RP uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. Ustawa skierowana została do Senatu RP, który wniósł 17 poprawek a później jeszcze raz do Sejmu, który większość senackich poprawek przyjął.
- Sejm zaakceptował wykluczenie możliwości budowania małych obiektów handlowych i usługowych bez projektu budowlanego oraz w sytuacji braku planu miejscowego – bez decyzji o warunkach zabudowy. Przyjęto także zasadę, iż "zgłoszenie" budynków jednorodzinnych może obejmować wyłącznie budynki wolnostojące.
2014 r. – propozycja MPOIA RP zmiany rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego
- Jednym z kluczowych dla projektantów aktów prawa jest rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Na przestrzeni ostatnich 10 lat ukazały się trzy jego edycje. W ocenie wielu architektów MPOIA RP każde z nich to zbiór przepisów utrudniających proces inwestycyjny, poprzez nakaz wprowadzania do projektu budowlanego zbyt uszczegółowionych rozwiązań projektowych, wykraczających poza potrzeby postępowania administracyjnego w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i zbędnych na tym etapie przygotowywania inwestycji.
Wobec takiej diagnozy, działający przy Radzie MPOIA RP Zespół ds. Legislacji w ciągu ostatnich kilku lat opracował trzy projekty zmiany rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego – odpowiednio do kolejnych wersji rozporządzenia:
– projekt zmian opracowany w styczniu 2012 r. – wysłano do Ministerstwa (poprzez KRIA)
– projekt zmian opracowany w marcu 2013 r. – wysłano do Ministerstwa (poprzez KRIA)
– projekt zmian opracowany w lutym 2014 r. – wysłano do Ministerstwa (poprzez KRIA)
Ponieważ przedłożone przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP propozycje zmiany rozporządzenia nie zostały przez Ministerstwo uwzględnione – Zespół ds. Legislacji MPOIA RP zredagował czwartą propozycję, datowaną na 2.12.2014 r. (propozycję zmiany rozporządzenia opracowali architekci: Bożena Nieroda, Anna Serafin, Wojciech Dobrzański, Grzegorz Jachym, Grzegorz Lechowicz, Marek Tarko, Marta Bruzda, Piotr Chuchacz, Joanna Baranek-Stach, Andrzej Walkowski).
- Na początku grudnia 2014 r. przygotowana w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP czwarta propozycja zmiany rozporządzenia wraz z pismem przewodnim MPOIA RP złożona została w biurze KRIA.
2014 r. – listy do organizacji architektonicznych UE
- W czerwcu 2014 r. podczas spotkania Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP omówiono problem wyznaczania obszaru oddziaływania obiektu na podstawie niedookreślonych przepisów odrębnych, które przywołuje art. 3. pkt. 20 ustawy Prawo budowlane. Podczas dyskusji stwierdzono potrzebę zapoznania się z doświadczeniami innych krajów odnośnie procedur dotyczących ustalania minimalnych odległości pomiędzy projektowanymi budynkami i granicami działek sąsiednich, położonych na terenach zabudowy mieszkaniowej. Narodził się pomysł napisania w tej sprawie listu do izb architektonicznych UE. Uzyskanie wiarygodnych informacji o przepisach stosowanych w innych krajach pozwoliłoby uzyskać dodatkową porcję argumentów przy przekonywaniu władz do przyjęcia bardziej racjonalnych i jednoznacznych przepisów niż obecnie stosowane.
- Od lipca do września 2014 r. (z przerwą wakacyjną) Zespół ds. Legislacji MPOIA RP redagował treść listu do architektów UE, tekst napisany został w języku polskim, później przetłumaczono go na język angielski. Znaczącą pomoc w ostatecznej redakcji wersji angielskiej zaoferował arch. Olaf Jasnorzewski z Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP.
- We wrześniu 2014 r. Rada MPOIA RP skierowała do KRIA pismo L.dz. 813/MpOIA/2014 z propozycją listu do izb architektonicznych UE.
- W listopadzie 2014 r. KRIA wysłała listy do 30 organizacji architektonicznych działających w Europie:
BAIK, CAA, CAB, CCA, CNOA, Czech Chamber of Architects, Denmark DAA, Estonia UEA, EU, Finland SAFA, France CNOA, Germany BAK, Greece TEE-TCG, Hungary MEK, Ireland RIAI, Italy CNAPPC, Latvia, Lithuania, Luxembourg, Malta, Norway ACA, Portugal OA, Romania, Slovakia, Slovenia, Spain, Sweden, Switzerland, The Netherlands BA, UK RIBA.
- Od grudnia 2014 r. do KRIA wpływają odpowiedzi, które przesyłane są do MPOIA RP. Uzyskaliśmy kolejno pisma: z RIBA (tłumaczenie), Słowackiej Izby Architektów (tłumaczenie), Niemieckiej Izby Architektów (tłumaczenie), Szwajcarskiej Izby Architektów (tłumaczenie), Belgijskiej Izby Architektów (tłumaczenie) i Chorwackiej Izby Architektów (tłumaczenie). KRIA sfinansowała tłumaczenia otrzymywanych listów z j. angielskiego na j. polski.
2014 r. – uwagi do projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego, przyjętego przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Budowlanego 16.04.2014 r.
- Z końcem czerwca 2014 r. arch. Piotr Andrzejewski, Przewodniczący Komisji ds. Legislacji IARP, przesłał do członków Komisji i Rady Legislacyjnej IARP projekt Kodeksu urbanistyczno-budowlanego autorstwa rządowej Komisji Kodyfikacyjnej Prawa budowlanego – z prośbą o przedstawienie uwag oraz propozycji zmian. Na ich podstawie miało zostać wypracowane stanowisko IARP w sprawie Kodeksu.
- Rada MPOIA RP podjęła decyzję o rozesłaniu projektu Kodeksu z prośbą o uwagi – do Rady MPOIA RP, Szefów organów oraz do Delegatów na zjazd krajowy i okręgowy. Opinie architektów z MPOIA RP (Kazimierza Butelskiego, Małgorzaty Włodarczyk, Piotra Chuchacza, Bożeny Nierody, Olafa Jasnorzewskiego i Jarosława Wilka) posłużyły KRIA w opracowaniu stanowiska IARP.
2014 r. – ustawa prawo budowlane – obszar oddziaływania obiektu
- Ponieważ żaden akt obowiązującego prawa nie podaje katalogu przepisów odrębnych, na podstawie których wyznacza się obszar oddziaływania obiektu – wyznaczanie takiego obszaru stało się czynnością obarczoną dużym ryzykiem błędu, co w sytuacji prowadzenia działań inwestycyjnych ma negatywny wymiar zarówno społeczny, jak i ekonomiczny.
- Na początku czerwca 2014 r. Rada MPOIA RP przygotowała projekt pisma z intencją skierowania do Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju z prośbą o podanie kompletnej listy przepisów odrębnych, na podstawie których wyznacza się obszar oddziaływania obiektu, w rozumieniu art. 3 pkt 20 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Zdaniem Rady MPOIA RP taka lista opracowana przez Ministerstwo winna być przekazana architektom, jako informacja pomocna w pracy projektantów.
- Projekt pisma opracowanego w MPOIA RP skierowany został do KRIA. Pismo podpisane zostało przez arch. Piotra Gadomskiego, Wiceprezesa KRIA i 11 czerwca 2014 r. wysłane do Ministerstwa (pismo L.dz. 177/KRIA/2014/w).
- Ministerstwo nie odpowiedziało na pismo. Sprawa jest monitorowana przez KRIA.
2014 r. – ustawa o własności lokali
- W kwietniu 2014 do Rady MPOIA RP zwróciła się Krajowa Rada Notarialna (pismo L.dz. 06/14/14) w sprawie zagrożeń bezpieczeństwa mieszkańców budynków jednorodzinnych, które w wyniku procedury wydawania zaświadczeń stwierdzających samodzielność lokali mieszkalnych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, "stają się" budynkami wielorodzinnymi – z prośbą o przesłanie materiałów dotyczących przedstawionej problematyki.
- W lipcu 2014 r., po uzyskaniu od Rady MPOIA RP stosowanych materiałów, Krajowa Rada Notarialna przysłała informację (pismo L.dz. 06/35/14) o spotkaniu w Ministerstwie, podczas którego Przedstawiciele Ministerstwa potwierdzili istnienie wad obecnej procedury wydawania zaświadczeń stwierdzających samodzielność lokali mieszkalnych. Po spotkaniu w Ministerstwie Krajowa Rada Notarialna zwróciła się do Rady MPOIA RP z prośbą o przedstawienie przez Radę MPOIA RP propozycji zmian regulacji prawnych, które wykluczałyby opisaną w dołączonych pismach, dotychczasową praktykę.
- W sierpniu 2014 r. Rada MPOIA RP przekazała do KRIA pismo (L.dz. 755/MpORIA/2014) wraz z opracowanymi w MPOIA RP postulatami legislacyjnymi odnoszącymi się do ustawy o własności lokali, z prośbą o przekazanie bezpośrednio do Krajowej Rady Notarialnej, zgodnie z przyjętym przez KRIA podziałem zadań.
2014 r. – urzędowa wykładnia pojęcia "nazwa obiektu budowlanego"
- Rada MPOIA RP podjęła działania mające na celu uzyskanie urzędowej wykładni pojęcia "nazwa obiektu budowlanego". Kwestia uznana została przez Radę za istotną, bowiem pojęcie "nazwa obiektu budowlanego", chociaż niezdefiniowane w żadnym akcie prawnym, użyte zostało w rozporządzeniu w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego i sposób jego interpretacji ma duże znaczenie dla architektów. Skierowane zostały pisma do Starostw z województwa małopolskiego z pytaniami o interpretacje pojęcia "nazwa obiektu budowlanego".
- W marcu i kwietniu 2014 r. do Rady MPOIA RP wpłynęły pisma starostw małopolskich z informacjami o stosowanych lokalnie interpretacjach pojęcia "nazwa obiektu budowlanego". Interpretacje te były rozbieżne. W czerwcu 2014 r. Rada MPOIA RP skierowała pismo do Wydziału Infrastruktury Urzędu Wojewódzkiego (L.dz.607/MPOIA RP/2014) z prośbą o ujednolicenie rozbieżnych interpretacji pojęcia "nazwa obiektu budowlanego" oraz o wskazanie takiej, która – zgodnie z wykładnią językową – potraktowałaby pojęcie "nazwa obiektu budowlanego”, jako nazwę określającą ogólnie daną inwestycję.
- W lipcu 2014 r. Wydział Infrastruktury Urzędu Wojewódzkiego przekazał do Rady MPOIA RP pismo
(WI I.7840.19.13.2014), w którym potwierdził brak zdefiniowania w przepisach prawa pojęcia "nazwa obiektu budowlanego" oraz stwierdził, że wydaje się słusznym, aby we wniosku o pozwolenie na budowę, jako nazwa i rodzaj obiektu wymienione były te obiekty, którym ustawa Prawa budowlane przypisała kategorie, czyli np.: budynek mieszkalny jednorodzinny, zjazd z drogi, parking, przyłącza.
Działania MPOIA RP na rzecz zmiany Rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego - 2011 r. - 2014 r.
Każdorazowo, kiedy oglądamy zatwierdzone w pierwszej połowie XX w. projekty budynków, zdumiewa prostota przekazu, pozwalającego w czytelny sposób, na kilku kartach, ukazać tak funkcję, jak i formę projektowanych obiektów. Wiele z budynków wybudowanych na podstawie tamtych opracowań – stoi i jest podziwianych do dnia dzisiejszego.
Jakże inaczej wygląda współczesna dokumentacja inwestycyjna. Są to najczęściej obszerne tomy „projektu budowlanego”, produkowane nawet dla domu jednorodzinnego. A przecież od obfitości zamieszczanych w projekcie rysunków, nie zależy jakość tworzonej architektury.
Źródłem opisanego wyżej zjawiska są przede wszystkim akty prawa regulujące sposób sporządzania dokumentacji projektowej. Od 2003 r. takim fundamentalnym zbiorem przepisów, określających sposób sporządzania projektu dołączanego do wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę, było Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Rozporządzenie to wprowadzało obowiązek uszczegóławiania rysunków i opisów w projekcie, pomimo iż na cele prowadzenia postępowania administracyjnego z udziałem stron, nie jest potrzebna tak rozbudowana dokumentacja, z wieloma opracowanymi detalami, w tym instalacyjnymi.
Ponieważ uszczegóławianie projektu budowlanego nie sprzyja usprawnianiu procedur inwestycyjnych, wśród architektów MPOIA RP wywiązała się dyskusja o potrzebie zmiany ww. Rozporządzenia. Z Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP wyłonił się trzy osobowy podzespół (Bożena Nieroda, Anna Serafin i Wojciech Dobrzański), który w lipcu 2011 r. rozpoczął prace nad propozycją nowelizacji Rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Założono, że zmiany rozporządzenia muszą ograniczyć się do takich, które nie wymagają zmiany ustawy Prawo budowlane, bowiem tylko takie mają realną szansę uzyskać szybko aprobatę. Zmiany rozporządzenia wymagające zmiany ustawy, choć konieczne, nie są tak łatwe do wprowadzenia (szybciej można przekonać Ministra zajmującego się tematyką inwestycyjną niż szerokie gremium parlamentu, pracujące nad różnymi sprawami równocześnie).
We wrześniu 2011 r. zakończone zostały prace nad tekstem i 28 września projekt zmiany rozporządzenia przekazany został przez Radę MPOIA RP do Krajowej Rady Izby Architektów.
Po przeprowadzeniu konsultacji na szczeblu krajowym i wprowadzeniu niewielkich poprawek, 1 lutego 2012 r. Prezes Krajowej Rady IARP przesłał do P. Janusza Żbika, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, tekst sporządzonego przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP projektu zmian rozporządzenia jw. (tekst w wersji z dnia 15.01.2012 r.).
Niestety Ministerstwo nie skorzystało z naszych propozycji legislacyjnych i wydało nowe, lecz oparte na dotychczasowej filozofii, Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Rozporządzenie to opublikowane zostało w Dzienniku Ustaw w dniu 27 kwietnia 2012 r. (poz. 462).
Zespół ds. Legislacji MPOIA RP podjął jeszcze raz starania o merytoryczną reformę rozporządzenia. We współpracy z Komisją Legislacyjną działającą przy Krajowej Radzie Izby Architektów rozpoczęto kolejne prace mające doprowadzić do zmian przynoszących uproszczenie wymaganego zakresu i formy projektu budowlanego. Do prac włączyły się jeszcze trzy osoby i grupa działała dalej w składzie: Bożena Nieroda, Anna Serafin i Wojciech Dobrzański, Grzegorz Jachym, Grzegorz Lechowicz, Marek Tarko.
Efektem wspólnych działań była nowa propozycja, której ostateczna forma dopracowana została 27 marca 2013 r. Tekst przygotowanej przez MPOIA RP zmiany rozporządzenia przekazany został przez Krajową Radę Izby Architektów RP na ręce Pana Janusz Żbika, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (pismo l.dz. 137/KRIA/2013/w z dnia 28 marca 2013 r.).
Ta próba także nie przyniosła oczekiwanych rezultatów. 21.06.2013 r. Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej zmienił Rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego, kolejny raz pomijając propozycje legislacyjne skierowane przez Radę MPOIA RP do Ministerstwa. Zmiana ta opublikowana została w Dzienniku Ustaw w dniu 2 lipca 2013 r. (poz. 762).
W dniu 27.08.2013 r. Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej pismem (znak BP-2ml-0771-2/13 L. Dz. 3081 E: 93542/13) przesłało do MPOIA RP podziękowanie za nadesłaną propozycję legislacyjną, informując równocześnie, że zostanie ona przeanalizowana pod kątem możliwości wykorzystania zawartych w niej rozwiązań przy pracach nowelizacyjnych. Pismo to stwarza małą nadzieję, że idea racjonalizacji zawartości opracowania projektowego o nazwie "projekt budowlany" zostanie wprowadzona w życie.
W 2014 r. Zespół ds. Legislacji MPOIA RP (w składzie: Bożena Nieroda, Anna Serafin, Wojciech Dobrzański, Grzegorz Jachym, Grzegorz Lechowicz, Marek Tarko) podjął trzecią próbę i opracował kolejną propozycję nowelizacji Rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Opracowanie to datowane na 14.02.2014 r. przesłane zostało (pismo z dnia 28.02.2014 r. L.dz.145/MPORIA/2014) do Krajowej Rady Izby Architektów RP - z prośbą o przekazanie do Ministerstwa. 28 marca 2014 r. projekt MPOIA RP przekazany został do Ministerstwa z pismem Krajowej Rady Izby Architektów (pismo L.dz.117/KRIA/2014/w).
Zespół ds. Legislacji MPOIA RP
Bożena Nieroda, Anna Serafin, Wojciech Dobrzański
Grzegorz Jachym, Grzegorz Lechowicz, Marek Tarko
Dokumenty odnoszące się do propozycji zmiany Rozporządzenia z 21 czerwca 2013 r.:
- 28.03.2014 r. - pismo KRIA do Ministerstwa
- 28.02.2014 r. - pismo MPOIA RP do KRIA
- 14.02.2014 - Projekt zmiany rozporządzenia – załącznik do pisma KRIA
Dokumenty odnoszące się do propozycji zmiany Rozporządzenia z 25 kwietnia 2012 r.:
- 27.08.2013 r. - pismo Ministerstwa do MPOIA RP
- 28.03.2013 r. – pismo KRIA do MTBiGM
- Projekt zmiany rozporządzenia – załącznik do pisma KRIA
Dokumenty odnoszące się do propozycji zmiany Rozporządzenia z 3 lipca 2003 r.:
- 28.09.2011 r. - pismo MPOIA RP do KRIA
- 01.02.2012 r. – pismo KRIA do MTBiGM
- Projekt zmiany rozporządzenia – załącznik do pisma KRIA
Interpretacja art. 76a z Kodeksu postępowania administracyjnego
GUNB pismem z dnia 08.02.2011 r. znak DPR/INN/074/8/2011 wskazał korzystną dla projektantów interpretację art. 76a K.p.a., według której „art. 76a K.p.a. nie może mieć zastosowania do dokumentów umieszczanych w projekcie budowlanym. Organy administracji publicznej nie mają podstawy prawnej żądania notarialnego uwierzytelniania kopii dokumentacji stanowiącej część projektu budowlanego”.
Niestety do Rady MPOIA RP zgłaszane były w ostatnim czasie przypadki kwestionowania przez Urzędy Starostw wyżej cytowanej interpretacji GUNB.
Z uwagi na wagę sprawy – Rada MPOIA RP podjęła działania mające na celu uspójnienie stanowisk. Zespół ds. Legislacji przygotował pismo, które Rada MPOIA RP wysłała do Wojewody Małopolskiego (pismo L.dz.489/MPORIA/2013 z dnia 26.09.2013 r.).
3 marca 2014 r. Rada MPOIA RP otrzymała pismo w Urzędu Wojewódzkiego potwierdzające, że zgodnie ze stanowiskiem GINB podpis projektanta na pierwszej stronie każdego projektu jest dla wiarygodności zawartych w nim dokumentów wystarczający.
Rada MPOIA RP
- 2011.02.08 - stanowisko GINB
- 2013.09.26 - MPOIA RP do Wojewody
Budynki jednorodzinne przekształcane w wielorodzinne
W 2013 r. do Rady MPOIA RP wpłynęły informacje o praktykach deweloperów polegających na przekształcaniu budynków zaprojektowanych przez architektów jako jednorodzinne - na wielorodzinne. Proces odbywa się często bez przeprowadzenia formalnej zmiany sposobu użytkowania i bez dokonania przebudów, które wprowadzałyby do budynków jednorodzinnych standard bezpieczeństwa ustalony dla budynków wielorodzinnych. Działanie takie niweczy zamysł architektów oraz prowadzić może do zagrożenia życia i mienia mieszkańców.
Celem dokładnego rozpoznania problemu Zespół ds. Legislacji MPOIA RP przeprowadził analizę aktów prawa dotyczących budowy budynków jednorodzinnych oraz stwierdzania "samodzielności" lokali mieszkalnych. Zbadano przepisy ustawy Prawo budowlane, ustawy o własności lokali oraz K.p.a. Po stwierdzeniu niejednoznaczności i niespójności przepisów, przygotowane zostało pismo z pytaniem o stosowane w poszczególnych urzędach procedury wydawania zaświadczeń stwierdzających samodzielność lokali mieszkalnych. Pismo to Rada MPOIA RP wysłała do wszystkich Starostw województwa małopolskiego (pismo L.dz.154/MPOIA RP/2013 z dnia 07.06.2013 r.).
Po uzyskaniu informacji z Urzędów Starostw potwierdzających niejednoznaczność i niespójność przepisów, Rada MPOIA RP zorganizowała spotkanie z udziałem przedstawicieli Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, Wydziału Architektury i Urbanistyki UMK, Małopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa oraz Izby Notarialnej. Po omówieniu problemu przekształcania budynków jednorodzinnych w wielorodzinne - uczestnicy spotkania stwierdzili konieczność doprecyzowania przepisów prawa.
Realizując powyższe postulaty, Zespół ds. Legislacji MPOIA RP przygotował pismo z propozycją zmian legislacyjnych, które Rada MPOIA RP skierowała do Wojewody Małopolskiego (pismo L.dz.263/MPOIA RP/2013 z dnia 26.08.2013 r.).
W grudniu 2013 r. Małopolski Urząd Wojewódzki skierował pismo do Ministerstwa z prośbą o wzięcie pod uwagę postulatów Rady MPOIA RP (pism WI-I.7840.19.7.2013.EK z dnia 02.12.2013 r.).
Rada MPOIA RP
- 2013.06.07 - MPOIA RP pyta Starostwa
- 2013.10.21 - MPOIA RP dziękuje Starostwom
- 2013.08.26 - MPOIA RP do Wojewody
- 2013.12.02 - UW do Ministerstwa
Działania MPOIA RP na rzecz zmiany Rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Kraj, w którym dominuje chaos w przestrzeni, nigdy nie jest przyjazny dla mieszkańców. Ponieważ na ład przestrzenny wpływ mają przepisy prawa, to kluczową kwestią staje się jakość systemu regulującego te zagadnienia. W Polsce istotną jego częścią jest ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Ustawa ta dla większości inwestycji kubaturowych wprowadza dwa podstawowe mechanizmy kształtowania przestrzeni: plan miejscowy i w sytuacji jego braku - decyzję o warunkach zabudowy. Według danych Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej rocznie wydawanych jest ok. 160 tys. decyzji o warunkach zabudowy. Decyzje te sporządzane są w oparciu o przepisy ustawy jw. oraz na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Rozporządzenie to jest kluczowym aktem prawnym, regulującym przestrzenne aspekty ustaleń w wydawanych decyzjach o warunkach zabudowy. Stosowane i nie zmieniane od 2003 r., postrzegane jest coraz częściej za zbiór niedopowiedzianych i rozbieżnie interpretowanych przepisów, wymagających korekt.
Ponieważ potrzeba zmiany Rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - staje się coraz bardziej oczywista, wśród architektów z MPOIA RP powstał pomysł opracowania projektu takiej zmiany.
Po wielu wstępnych rozmowach z Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP wyłoniła się pięcioosobowa grupa osób (B. Nieroda, W. Dobrzański, M. Tarko. G. Lechowicz i G. Jachym), która rozpoczęła prace nad redakcją zmiany rozporządzenia. Prace trwały ponad 1 rok. Po fazie wstępnych ustaleń odbyło się 6 spotkań legislacyjnych (14.11.2012 r., 05.12.2012 r., 12.12.2012 r., 27,02.2013 r., 06.03.2013 r., 23.05.2013 r.). Końcowa część pracy prowadzona była przede wszystkim korespondencyjnie.
Zaproponowana zmiana przepisów Rozporządzenia ma na celu zarówno uporządkowanie języka pojęć, którymi ten akt prawa się posługuje, jak i wprowadzenie bardziej skutecznych metod oddziaływania na przestrzeń publiczną oraz usunięcie zbędnych, biurokratycznych obciążeń z organów wydających decyzje o warunkach zabudowy.
Wprowadzenie w życie zaproponowanej zmiany przepisów Rozporządzenia jest stosunkowo proste, gdyż nie wymaga zmiany ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i przeprowadzone może być na poziomie Ministerstwa.
Opracowana w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP propozycja zmiany Rozporządzenia, przesłana została przez Radę MPOIA RP do Rady Krajowej IA z prośbą o przekazanie do Ministerstwa.
W dniu 03.02.2014 r. Rada Krajowa IA skierowała pismo do P. Janusza Żbika, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju - przesyłające w załączeniu przygotowany w MPOIA RP projekt zmiany Rozporządzenia.
Rada MPOIA RP
- Propozycja zmiany Rozporządzenia opracowana przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP
- Pismo przekazujące projekt zmiany Rozporządzenia do KRIA
- Pismo KRIA do Ministerstwa przekazujące projekt zmiany Rozporządzenia
Konferencja - "Uzdrowiska górskie i podgórskie" - 2013 r.
W dniach 8 i 9 listopada w Szczawnicy odbyła się druga Konferencja „Uzdrowiska górskie i podgórskie – przestrzeń publiczna” zorganizowana przez Małopolską Okręgową Izbę Architektów RP. Honorowy patronat nad Konferencją objął Marszałek Województwa Małopolskiego – Pan Marek Sowa.
Obrady miały miejsce w Szczawnicy, w odbudowanym „Dworku Gościnnym”. W konferencji wzięło udział ponad sto osób, z różnych rejonów Polski.Z wielką satysfakcją odnotowaliśmy fakt, iż w konferencji, wzięli udział między innymi Pan Janusz Żbik, podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej oraz Pan Prof. Zygmunt Niewiadomski, Przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego.
Program Konferencji przewidywał:
- Blok I: Przestrzeń publiczna zagadnienia ogólne
- Blok II: Uwarunkowania prawne – Kodeks budowlany
- Blok III: Przestrzeń publiczna - wybrane elementy
- Blok IV: Przestrzeń publiczna – realizacje
Przebieg prac rządowej Komisji Kodyfikacyjnej nad projektem "Kodeksu urbanistyczno-budowlanego” przedstawił prof. Zygmunt Niewiadomski, Przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego.
W ramach Konferencji referaty na tematy legislacyjne wygłosili przedstawiciele MPOIA RP:
- Maria Modzelewska "Przestrzeń publiczna w strukturze przestrzennej uzdrowisk” – kompleksowo przedstawiając problemy przestrzeni publicznej wynikające z braku w polskim prawie odpowiednich regulacji
- Bożena Nieroda "Uwarunkowania prawne działań legislacyjnych" wskazując, które miejsca systemu prawa winny zostać zreformowane w celu uzyskania prostego, powszechnie zrozumiałego, akceptowalnego i skutecznego prawa inwestycyjnego.
Rada MPOIA RP
- Prezentacja "Przestrzeń publiczna w strukturze przestrzennej uzdrowisk"
- Prezentacja "Uwarunkowania prawne działań legislacyjnych"
Artykuł w Z:A - Od neolitu do konstruktora i architekta. I z powrotem ?! - 2013 r.
W październiku 2013 r., w nr 4/2013 czasopisma Zawód: Architekt, w cyklu Defekty prawa inwestycyjnego" (autorzy: Bożena Nieroda i Wojciech Gwizdak) opublikowano artykuł Od neolitu do konstruktora i architekta. I z powrotem ?! poruszający problem istotnych różnic pomiędzy zawodem architekta i konstruktora.
Bożena Nieroda
- Zawód: Architekt 4/2013 - "Od neolitu do konstruktora i architekta. I z powrotem ?!"
Akcja: Urzędnik–Inwestor–Projektant–Obywatel - 2013 r. (Problemy w kontaktach z urzędami)
Bardzo często podczas prac projektowych konieczny jest bezpośredni kontakt architektów z urzędami. Nie zawsze przebiega on bezkonfliktowo. Celem monitorowania zjawiska i uruchomienia działań mogących pomóc rozwiązywać najbardziej uciążliwe i powtarzające się problemy w kontaktach z urzędami administracji publicznej - we wrześniu 2013 r. Rada MPOIA RP rozpoczęła zbieranie uwag i wniosków związanych z problemami jakie architekci napotykają w swojej pracy zawodowej - zwłaszcza związanej z kontaktami z administracją podczas uzgadniania i zatwierdzania projektów. Ogłoszenie o akcji pojawiło się w Internecie, na stronie głównej MPOIA RP.
W miarę napływania informacji od architektów z MPOIA RP – Zespół ds. Legislacji, działając na zlecenie Rady MPOIA RP, podejmuje próby opracowania i wyjaśnienia poszczególnych zagadnień. Nie gwarantujemy oczywiście efektu, niemniej MPOIA RP ma już pewne doświadczenie w kontaktach z organami administracji publicznej, które niekiedy przynoszą zadowalające rezultaty.
Przypominamy także, że w portalu WarsztatArchitekta.pl stworzona została specjalna zakładka (http://www.warsztatarchitekta.pl/prawo/interpretacje), w którym można zapoznać się ze zgromadzonymi interpretacjami uzyskanymi w trakcie wymiany korespondencji (także autorstwa członków IARP). Można też tam zgłosić swoją (z zatarciem danych teleadresowych). Zapraszamy.
Rada MPOIA RP
Artykuł w Z:A - Paragraf 19 - 2013 r.
W lipcu 2013 r., w nr 3/2013 czasopisma Zawód: Architekt, w cyklu Defekty prawa inwestycyjnego" (autorzy: Bożena Nieroda i Wojciech Gwizdak) opublikowany został artykuł Paragraf 19 z opisem mniej lub bardziej zaskakujących regulacji dotyczących zasad lokalizowania w przestrzeni działki miejsc postojowych. Tytułowy paragraf 19 to jeden z przepisów Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Bożena Nieroda
- Zawód: Architekt 3/2013 - "Paragraf 19"
Artykuł w Z:A - Inwestycje-gospodarka-prawo. Wszystko, co najważniejsze - 2013 r.
W maju 2013 r. opublikowany został w nr 2/2013 czasopisma Zawód: Architekt artykuł z cyklu "Defekty prawa inwestycyjnego" (autorzy: Bożena Nieroda i Wojciech Gwizdak) - Inwestycje-gospodarka-prawo. Wszystko, co najważniejsze.
Artykuł porusza problem zależności pomiędzy rozwojem gospodarczym a systemem prawa sterującego inwestycjami budowlanymi. W naszej rzeczywistości czynnikiem hamującym jest bez wątpienia nadmiernie rozbudowany i niejednoznaczny zbiór prawnych regulacji. Prace reformatorskie należałoby rozpocząć od ustalenia, jakie powinny być zadania systemu. Przepisy winny zajmować się tylko zagadnieniami, które stwarzają sytuacje konfliktowe, a rolą regulacji prawnych winno być „sprawiedliwe” rozstrzyganie sporów.
Taka filozofia pociąga za sobą konieczność rozpoznania tych aspektów procesu budowanego, które generować mogą powstawanie negatywnych, konfliktogennych oddziaływań. Prowadzone od lat analizy pokazują, że nieporozumienia powstają wokół sytuacji, które obniżają jakość przestrzeni publicznej, w tym w jej warstwie kulturowej i przyrodniczej, zagrażają bezpieczeństwu użytkowników obiektów budowlanych oraz umniejszają w sposób niedopuszczalny możliwość realizacji lub użytkowania inwestycji na działkach sąsiednich. Dla uregulowania takich fundamentalnych zagadnień wystarczyłby niewielki, lecz właściwie dobrany zbiór przepisów.
Bożena Nieroda
- Zawód: Architekt 2/2013 - "Inwestycje-gospodarka-prawo. Wszystko, co najważniejsze"
Akcja: Urzędnik–Inwestor–Projektant–Obywatel - lata 2012 - 2013 (współpraca z Urzędem Miasta Krakowa)
W procesie inwestycyjnym problemem są zawsze niejednoznaczne przepisy prawa i idące za nimi niejasne procedury administracyjne. Część z nich uwidacznia się już na etapie składania wniosków do urzędów o wydanie pozwolenia na budowę. Problemy interpretacyjne dotyczą przede wszystkim art. 33.2.1. i art. 35.3. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, zawierających dyspozycje dotyczące sprawdzania wniosków od strony formalnej i merytorycznej. Zagadnienie to było analizowane przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP, badano dwie interpretacje, które nazwano "A" i "B" . Sformułowano wytyczne do najbardziej racjonalnej procedury, za którą uznano procedurę "B".
Po nawiązaniu współpracy z Urzędem Miasta Krakowa - Rada MPOIA RP pismem z 6.12.2012r. (L.dz.641/MPOIA RP/2012) zwróciła się do Pani Elżbiety Koterby, Wiceprezydent Krakowa, z prośbą o stosowanie w Wydziale Architektury i Urbanistyki UMK procedury "B".
W odpowiedzi na pismo MPOIA RP - Pani E. Koterba w piśmie z dnia 1.02.2013 r. znak AU-03.670.16.2013.ESA przedstawiła stosowaną w UMK procedurę.
Rada MPOIA RP
- pismo L.dz.641/MPOIA RP/2012
Artykuł w Z:A - Wiata w labiryncie - 2013 r.
W marcu 2013 r. w numerze 1/2013 czasopisma Zawód: Architekt, w cyklu "Defekty prawa inwestycyjnego" (autorzy: Bożena Nieroda i Wojciech Gwizdak) ukazał się artykuł: Wiata w labiryncie opisujący zawiłości przepisów prawa odnoszących się do tak prostego obiektu budowanego, jakim jest wiata.
Bożena Nieroda
- Zawód: Architekt 1/2013 - "Wiata w labiryncie"
Artykuł w Z:A - Wieża Babel - 2012 r.
W ostatnim miesiącu 2012 r. ukazał się w nr 6/2012 czasopisma Zawód: Architekt kolejny artykuł z cyklu "Defekty prawa inwestycyjnego" (autorzy: Bożena Nieroda i Wojciech Gwizdak) - Wieża Babel. W tekście artykułu znaleść można opis problemów generowanych brakiem jednolitego słowniczka pojęć, którymi posługują się akty prawa. Wielokrotnie pojęciom stosowanym w przepisach brakuje definicji oraz koordynacji z innymi przepisami. Nie ułatwia to zadania ani projektantom ani urzędnikom.
I ten numer Z: A wysyłany został m.in. do organów administracji publicznej oraz ministerstw biorących udział w pracach legislacyjnych.
Bożena Nieroda
- Zawód: Architekt 6/2012 - "Wieża Babel"
Konferencja "Uzdrowiska górskie i podgórskie" - 2012 r.
Celem propagowania idei wprowadzania takich przepisów, które przyczynią się do rozwoju gospodarczego kraju z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań przestrzennych i społecznych - Rada MPOIA RP zorganizowała w dniach 19-20 października 2012 r. Konferencję w Krynicy „Uzdrowiska górskie i podgórskie”. W ramach Konferencji referaty wygłosili przedstawiciele MPOIA RP:
- Bożena Nieroda „Fenomen uzdrowisk w ujęciu historycznym”, ukazując zależność pomiędzy prawidłowo skonstruowanymi przepisami prawa a efektami przestrzennymi, gospodarczymi i społecznymi – na przykładzie uzdrowisk polskich.
- Marek Tarko „Inwestycje w uzdrowisku górskim” – kompleksowo przedstawiając problemy projektowe wynikające z przepisów prawa nie zawsze biorących pod uwagę specyfikę terenów górskich.
Przebieg Konferencji udokumentowany został w wydanym przez MPOIA RP biuletynie.
Rada MPOIA RP
- Biuletyn dokumentujący Konferencję Uzdrowiska górskie i podgórskie
- Prezentacja "Fenomem uzdrowisk w ujęciu historycznym"
Artykuł w Z:A - Z tej mąki chleba nie będzie - 2012 r.
W sierpniu 2012 r. w numerze 4/2012 czasopisma Zawód Architekt opublikowany został artykuł z cyklu "Defekty prawa inwestycyjnego" (autorzy: Bożena Nieroda i Wojciech Gwizdak) - Z tej mąki chleba nie będzie. Czynnikiem sprawczym był zaprezentowany w połowie czerwca 2012 r. na stronie internetowej Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej projekt Założeń do projektu ustawy Prawo budowlane, o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i niektórych innych ustaw – pokazujący m.in. nową koncepcję przepisów regulujących lokalizację budynku w stosunku do granicy działki sąsiedniej.
Propozycja pokazana w ministerialnych Założeniach zakłada, że pomimo iż wysokość budynku może zmieniać się liniowo, to wymagana przepisem minimalna odległość budynku od granicy działki może zmieniać się w sposób skokowy.
Artykuł Z tej mąki chleba nie będzie - polemizuje z propozycją ministerialną i proponuje debatę publiczną na temat przyjęcia określonych zasad regulacji odległości budynków od granicy.
Bożena Nieroda
- Zawód: Architekt 4/2012 - "Z tej mąki chleba nie będzie"
Ministerialne Założenia do nowelizacji ustawy Prawo budowlane i zmian w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw - 2012 r.
W 2011 r. Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej rozpoczęło intensywne prace nad opracowaniem założeń do tzw. Kodeksu budowlanego, mającego obejmować materię regulowaną obecnie m.in. przepisami ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Jesienią 2011 r. Ministerstwo rozpoczęło cykl prezentacji ogólnie jeszcze sformułowanych pierwszych założeń do KB.
W 2012 r. Ministerstwo poprzez regionalne konferencje konsultacyjne rozpoczęło cykl publicznych prezentacji Założeń do Kodeksu, przedstawiając je także w formie opracowań pisemnych. Konferencje konsultacyjne zorganizowano w Rzeszowie, Wrocławiu, Gdańsku i Warszawie.
Środowiska zawodowe związane z planowaniem przestrzennym oraz projektowaniem najczęściej sceptycznie odniosły się do koncepcji prezentowanej przez autorów Założeń. W ich ocenie przygotowane założenia legislacyjne nie zapewnią racjonalizacji gospodarki przestrzennej oraz nie spowodują uproszczenia i uspójnienia przepisów prawa.
W działaniach na rzecz wypracowania Stanowiska Izby Architektów - udział wzięli architekci z MPOIA RP. Przygotowane w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP opinie (przedstawione poniżej) wysłane zostały do Komisji Legislacyjnej KRIA.
Bożena Nieroda
- Ministerialny projekt Założeń z 12.06.2012 r.
- Uwagi do Założeń - Anna Serafin
- Uwagi do Założeń - Grzegorz Jachym
- Uwagi do Założeń - Bożena Nieroda
Artykuł w Z:A - Sąsiad buduje - 2012 r.
W czerwcu 2012 r. w numerze 3 czasopisma Zawód Architekt ukazał się po kilkumiesięcznej przerwie kolejny artykuł z cyklu "Defekty prawa inwestycyjnego" (autorzy: Bożena Nieroda i Wojciech Gwizdak). Tym razem tematem wiodącym stały się problematyczne przepisy regulujące odległość budynków od granic nieruchomości.
W obowiązującym systemie architekci nie mogą być pewni, że zaprojektowane przez nich budynki uznane zostaną przez wszystkie organy kontrolne - za prawidłowo odsunięte od granic działki. Istniejące regulacje są niejednoznaczne oraz prowokują konflikty i przez to nie gwarantują inwestorom przewidywalnych i stabilnych rozstrzygnięć a sąsiadom ochrony ich nieruchomości.
Ze względu na konsekwencje gospodarcze i społeczne – prawa osób trzecich winny być chronione przejrzystymi i prostymi przepisami, których celem powinno być godzenie sprzecznych interesów. W artykule opisane są propozycje rozwiązania tego problemu.
Bożena Nieroda
- Zawód: Architekt 3/2012 - "Sąsiad buduje"
Konwent Starostów Województwa Małopolskiego - 2012 r.
W dniu 3 lutego 2012 r. w Pasierbcu koło Limanowej odbył się Konwent Starostów Województwa Małopolskiego. Do udziału w spotkaniu zaproszona została arch. Bożena Nieroda, wiceprzewodnicząca Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów.
Jednym z tematów podejmowanych podczas Konwentu była „Nowelizacja prawa budowlanego przyjaznego dla inwestora”. Temat został wprowadzony do porządku posiedzenia w związku z dyskusją podjętą podczas XXXVIII posiedzenia Komisji Wspólnej Samorządu Terytorialnego i Gospodarczego Małopolski, która dotyczyła stanu prac nad nowelizacją prawa budowlanego.
Podczas spotkania arch. Bożena Nieroda omówiła podstawowe problemy wynikające z obowiązującego, nadmiernie skomplikowanego i niespójnego prawa regulującego procesy budowlane oraz przedstawiła postulowane kierunki reform. Według zaprezentowanych tez, nowelizacja prawa inwestycyjnego winna zmierzać w kierunku skoncentrowania uwagi przepisów wokół trzech fundamentalnych zagadnień, tj. zapewnienia bezpieczeństwa użytkownikom obiektów budowlanych, zapewnienia właściwej jakości przestrzeni publicznej oraz zapewnienia właściwej ochrony własności nieruchomości poprzez wprowadzenie przepisów regulujących interesy osób trzecich w racjonalny sposób.
Jako przykład propozycji reformy regulacji prawnych zmierzającej do ograniczenia wymagań do poziomu niezbędnego - arch. Bożena Nieroda przedstawiła projekt zmiany Rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego, który to projekt opracowany przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP, po dyskusji środowiskowej przekazany był 1 lutego 2012 r. przez Krajową Radę Izby Architektów na ręce Pana Janusza Żbika, Podsekretarza Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej.
Rada MPOIA RP
Artykuł w Z:A - ZUD nad Wisłą - 2011 r.
Grudzień 2011 r. - to miesiąc, w którym ukazał się kolejny, 6/11 numer czasopisma Zawód: Architekt. Tym razem tematem cyklu "Defekty prawa inwestycyjnego" (autorzy: Bożena Nieroda i Wojciech Gwizdak) stał się ZUD. Artykuł opisuje zawiłości przepisów i rozbieżności interpretacyjne. Jest też próbą odpowiedzi na pytanie - czy tzw. ZUDY-y zdolne są do ochrony projektantów przed wprowadzaniem kolizyjnych lokalizacji, czy też stanowią kolejną sztuczną barierę inwestycyjną ?
Bożena Nieroda
- Zawód: Architekt 6/11 - "ZUD nad Wisłą"
Konwent w Krakowie-Tyńcu - 2011 r.
W Krakowie-Tyńcu, w dniach od 17 do 19 listopada 2011 r., miał miejsce Pierwszy Konwent Przewodniczących Okręgowych Izb - Architektów RP i Inżynierów Budownictwa. Organizatorami była Małopolska Okręgowa Izba Architektów i Małopolska Okręgowa Izba Inżynierów.
Gościem Konwentu był pan Krzysztof Antczak, Dyrektor Departamentu Rynku Budowlanego i Techniki w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Podczas obrad pierwszego dnia Konwentu Dyrektor K. Antczak przedstawił tezy założeń przygotowywanego w Ministerstwie nowego prawa budowlanego - w ramach roboczej konsultacji środowiskowej.
W drugim dniu obrad Konwentu prowadzone były trzy panele dyskusyjne:
- Samorządy i jego kompetencje
- Zamówienia publiczne i umowy
- Edukacja a praktyka zawodowa.
Prezentację wprowadzającą do paneli problemowych: idea samorządności zawodowej; zamówienia publiczne w praktyce; edukacja a praktyka zawodowa - przygotował Borysław Czarakcziew, Przewodniczący Rady MPOIA RP.
Korzystając z okazji spotkania z panem Krzysztofem Antczakiem z Ministerstwa TBiGM, przedstawiciele Rady MPOIA RP dyskutowali o pracach legislacyjnych prowadzonych w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP.
Rada MPOIA RP
Artykuł w Z:A - Zabudowa śródmiejska - gęsto, coraz gęściej ? - 2011 r.
W październiku 2011 r. Zawód: Architekt w nr 5/11 opublikował trzeci artykuł z cyklu "Defekty prawa inwestycyjnego" (autorzy: Bożena Nieroda i Wojciech Gwizdak). Tekst zawiera opisy różnego rodzaju zawiłości interpretacyjnych wydawałoby się tak prostego pojęcia, jakim jest "zabudowa śródmiejska". Źródłem wszelakich problemów są niekompletne i niejednoznaczne przepisy prawa.
Bożena Nieroda
- Zawód: Architekt 5/11 - "Zabudowa śródmiejska – gęsto, coraz gęściej ?"
Słowniczek pojęć niezdefiniowanych w przepisach prawa - 2011 r.
Jednym z problemów pojawiających się podczas stosowania przepisów prawa jest brak spójności i niekompletność definicji pojęć, którymi posługuje się system. O możliwościach uporządkowania znaczenia różnego rodzaju terminów, dyskutowano 20 października 2011 r. podczas spotkania grupy roboczej z Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP. W spotkaniu wzięli także udział architekci sporządzający projekty decyzji o warunkach zabudowy oraz architekci wykonujący projekty budowlane. Radę MPOIA RP reprezentowali: B. Nieroda, W. Chmielewski, W. Dobrzański. Omawiano możliwość opracowania „słowniczka pojęć” niezdefiniowanych w przepisach prawa, natomiast stosowanych w opisach projektów budowlanych, decyzjach ustalających warunki zabudowy oraz w planach miejscowych. Takimi pojęciami są przykładowo "linia zabudowy" oraz "szerokość elewacji frontowej". Po przeanalizowaniu materii prawa oraz charakteru rozbieżności w przyjmowanych interpretacjach uznano, iż jedynym słusznym rozwiązaniem będzie skorygowanie przepisów prawa i wprowadzenie jednolitych definicji pojęć urbanistycznych i architektonicznych, w całym systemie prawa inwestycyjnego. Natomiast do czasu przyjęcia zreformowanego prawa, korzystnym działaniem byłoby wypracowanie "słowniczka pojęć" rekomendowanego np. przez Izbę Architektów.
Bożena Nieroda
Artykuł w Z:A - Zabudowa zagrodowa XXI w. – dla kogo specprzepisy na żądanie ? - 2011 r.
W sierpniu 2011 r. Zawód: Architekt w nr 4/11 opublikował drugi artykuł z cyklu "Defekty prawa inwestycyjnego" (autorzy: Bożena Nieroda i Wojciech Gwizdak). Tym razem tematem była współcześnie realizowana zabudowa zagrodowa. W tekście znaleźć można opis skutków działania jednego z bardziej osobliwych przepisów polskiego prawa, bowiem przepisu pozwalającego budować niezgodnie z lokalnym ładem przestrzennym, a przy tym przepisu różnicującego inwestorów przy zastosowaniu kryterium zamożności. Według bowiem art. 61 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, inwestorzy budujący zabudowę zagrodową mogą być zwolnieni z obowiązku kontynuacji formy i funkcji sąsiedniej zabudowy, jednakże takie zwolnienie uzyskują jedynie inwestorzy posiadający gospodarstwo rolne o powierzchni przekraczającej średnią powierzchnię gospodarstwa rolnego w danej gminie.
Bożena Nieroda
- Zawód: Architekt 4/11 - "Zabudowa zagrodowa XXI w. – dla kogo specprzepisy na żądanie ?"
Artykuł w Z:A - Zmagania z linią zabudowy - 2011 r.
W 2011 r. narodził się pomysł, aby szczególnie uciążliwe i nie przynoszące pozytywnych efektów przepisy prawa inwestycyjnego - opisywać na łamach czasopisma Zawód: Architekt. Ponieważ czasopismo Z:A wysyłane jest do wielu organów administracji publicznej oraz do ministerstw biorących udział w pracach legislacyjnych - uznano, że takie działanie przyczynić się może do uzdrowienia systemu. Zainicjowany został cykl "Defekty prawa inwestycyjnego" (autorzy: Bożena Nieroda i Wojciech Gwizdak).
Piewszą pozycją cyklu stał się wydrukowany w czerwcu 2011 r. artykuł "Zmagania z linią zabudowy". W tekście znalazły się informacje o rozbieżnych interpretacjach przyjmowanych przez urzędy i sądy administracyjne oraz stanowisko w tej sprawie Ministerstwa Infrastruktury.
Wybór kolejnych do opisania zagadnień, miał być przeprowadzony w oparciu o problemy prawne zgłaszane przez architektów i dyskutowane m.in. na spotkaniach Zespołu ds. Legislacji MPOIA RP.
Bożena Nieroda
- Zawód: Architekt 3/11 - "Zmagania z linią zabudowy"
Akcja: Urzędnik–Inwestor–Projektant–Obywatel - 2010 r. - 2011 r. (korespondencja z Urzędem Wojewódzkim)
24 maja 2010 r. Rada MPOIA RP zamieściła na stronie internetowej MPOIA RP apel skierowany do architektów z prośbą o pomoc w zebraniu dokumentów mogących posłużyć w dyskusji z przedstawicielami urzędów na tematy związane ze stosowaniem procedur administracyjnych.Działanie to stanowiło część akcji Urzędnik–Inwestor–Projektant–Obywatel, której podstawowym celem jest spowodowanie wprowadzenia przez urzędy administracji publicznej czytelnych oraz racjonalnych wykładni obowiązujących przepisów prawa.
Zebrane materiały stały się podstawą do wyłonienia czterech, niżej przedstawionych, najczęściej zgłaszanych przez architektów problemów. Problemy te omówione zostały podczas rozmów z przedstawicielami Urzędu Wojewódzkiego. Szczegółowo przedstawiono je także w piśmie MPOIA RP znak L.dz.MPOIA RP/403/2010 wysłanym 24.11.2010 r. do Pani Elżbiety Gabryś, Dyrektora Wydziału Infrastruktury UW.
- Problem nr 1 - znaczna część niejasności pojawia się podczas kompletowania opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów wymaganych przepisami szczególnymi.
- Problem nr 2 - kolejne niejasności pojawiają się podczas składania oświadczeń o prawie do dysponowania nieruchomościami na cele budowlane.
- Problem nr 3 - często niejasności pojawiają się przy ustalaniu czy dla zamierzenia inwestycyjnego wymagana jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
- Problem nr 4 - wielokrotnie niejasności pojawiają się przy ustalaniu zakresu i formy projektu budowlanego.
W odpowiedzi na pismo MPOIA RP - Pani Elżbieta Gabryś, Dyrektor Wydziału Infrastruktury UW, w dniu 16.11.2010 r. skierowała do MPOIA RP zaproszenie na spotkanie instruktażowo-szkoleniowe organizowane 8 grudnia w Tarnowie i kierowane do pracowników urzędów miast na prawach powiatu oraz starostw województwa małopolskiego.
Spotkanie "instruktażowo-szkoleniowe" nie przyniosło oczekiwanych przez Radę MPOIA RP rezultatów. 7 lutego 2011 r. Rada MPOIA RP ponowiła prośbę o interpretację przepisów, kierując do Urzędu Wojewódzkiego pismo znak L.dz.MPOIA RP/030/2011.
28 lutego 2011 r. Pani Elżbieta Gabryś, Dyrektor Wydziału Infrastruktury UW, skierowała do MPOIA RP pismo znak WI.I.EO-7840-19-3-11, prezentując stanowisko Urzędu Wojewódzkiego wobec zgłoszonych przez MPOIA RP problemów.
- 24.05.2010 r. - prośba do architektów zamieszczona na stronie internetowej MPOIA RP
- 24.11.2010 r. - pismo MPOIA RP do Urzędu Wojewódzkiego + zał. z opisem 4 problemów
- 16.11.2010 r. - pismo z Urzędu Wojewódzkiego z zaproszeniem na szkolenie
- 07.02.2011 r. - pismo MPOIA RP do Urzędu Wojewódzkiego
- 28.02.2011 r. - pismo Urzędu Wojewódzkiego do MPOIA RP z interpretacją przepisów
Analiza przetargów na usługi architektoniczne - 2010 r.
Jednym z częściej dyskutowanych zagadnień związanych z wykonywaniem zawodu architekta jest kwestia przetargów na usługi projektowe. W rozmowach podnoszony jest zwłaszcza brak właściwych cenników oraz dysproporcje w składanych ofertach. Negatywne efekty działania systemu uwidoczniają się już po wykonaniu analizy porównawczej przetargów z okresu jednego miesiąca. Taką właśnie analizę sporządził arch. Grzegorz Lechowicz, działając na zlecenie Rady MPOIA RP.
Badaniem objęto 124 przetargi na usługi architektoniczne publikowane przez Ronet z okresu od 13 kwietnia 2010 r. do 12 maja 2010 r. Wyniki badań wraz z analizą podajemy w załączeniu. Działania legislacyjne zmierzające do uzdrowienia procedur "przetargowych" prowadzi Krajowa Rada Izby Architektów.
Rada MPOIA RP
- Wstępna analiza wyników przetargów
Wnioski i założenia do Kodeksu planistyczno-budowlanego (tezy + wytyczne) opracowane w MPOIA RP w 2010 r.
Jakość systemu sterującego procesami inwestycyjnymi ma kluczowe znaczenie dla rozwoju każdego państwa. Niestety system prawa inwestycyjnego obowiązujący w Polsce jest niezadowalający. Nie przyczynia się ani do wzrostu gospodarczego kraju, ani do ochrony ważnych dla społeczeństwa wartości i to pomimo rozbudowanego aparatu administracji publicznej oraz pomimo objęcia kontrolą szerokiego zakresu zagadnień inwestycyjnych.
Prace nad eliminowaniem wad systemu prowadzone są zarówno przez stronę rządową, jak i przez środowiska zawodowo związane z działalnością inwestycyjną.
Funkcjonujący przy Radzie MPOIA RP Zespół ds. Legislacji zajmuje się zagadnieniem „naprawy” systemu praktycznie cały czas od początku swojego istnienia. Dyskusje na temat najbardziej uciążliwych i nieracjonalnych przepisów prowadziły do formułowania konkretnych wniosków legislacyjnych. Część z nich okazała się pomocna podczas opiniowaniem projektów aktów prawnych przekazywanych do Izby Architektów w ramach konsultacji społecznych.
Przemyślenia i konkluzje posłużyły także do formułowania ogólnych założeń legislacyjnych, na których winien oprzeć się przyszły, doskonalszy system. W 2008 r. rozpoczęto prace nad spisywaniem wieloletnich wcześniejszych przemyśleń. Zaczęło powstawać opracowanie „Rozważania na temat optymalnego modelu systemu prawa regulującego proces inwestycyjny w Polsce”.
Ponieważ we wrześniu 2010 r. Rada Krajowa IA zwróciła się do Izb Okręgowych z prośbą o przesyłanie propozycji stanowisk w sprawie głównych założeń polityki legislacyjnej IA, prace nad sformułowaniem tez legislacyjnych nabrały przyśpieszenia. Przygotowane w Zespole ds. Legislacji MPOIA RP opracowanie przekazane zostało 13.10.2010 r. do Komisji ds. Legislacji działającej przy Radzie Krajowej.
Opracowanie składało się z podstawowej części "Rozważania na temat optymalnego modelu systemu prawa regulującego proces inwestycyjny w Polsce" oraz z sześciu załączników (załączniki zawierało kolejne części "rozważań" w wersji rozszerzonej). Końcowy fragment "Rozważań " powtórzony został w odrębnym opracowaniu: wnioski i założenia do Kodeksu planistyczno-budowlanego (tezy + wytyczne).
Opracowanie zawierające wnioski i założenia do Kodeksu planistyczno-budowlanego (tezy + wytyczne) przekazane zostało Delegatom na Zjazd Krajowy w listopadzie 2010 r.
Obecnie trwa dalsza praca nad dopracowaniem przyjętych w dokumencie założeń i wytycznych.
Bożena Nieroda
- Rozważania na temat optymalnego modelu systemu prawa regulującego proces inwestycyjny w Polsce
- Wnioski z analizy - propozycja optymalnego systemu (tezy + wytyczne)
- Załącznik Nr 1 – Konstytucja
- Załącznik Nr 2 – ustawy i rozporządzenia
- Załącznik Nr 3 – akty prawa miejscowego
- Załącznik Nr 4 – ratyfikowane umowy międzynarodowe
- Załącznik Nr 5 – wady systemu
- Załącznik Nr 6 – badanie oczekiwań polskiego społeczeństwa wobec systemu
Osuwiska, zagadnienia prawne i praktyka architekta - 2010 r.
W dniach 11-12 października 2010 r. odbyła się w Warszawie konferencja „Klęski żywiołowe a urbanistyka, architektura i budownictwo”, zorganizowana przez Izbę Architektów RP, Polską Izbę Inżynierów Budownictwa oraz Izbę Urbanistów. Celem konferencji było zdefiniowanie zagrożeń i określenie kierunków działań dla unikania klęsk żywiołowych oraz minimalizowania ich rozmiarów w przyszłości.
W pierwszy dniu konferencji arch. Maciej Nitka wygłosił referat „Osuwiska, zagadnienia prawne i praktyka architekta”. Referat przygotowywał zespół z MPOIA RP w składzie Grzegorz Lechowicz, Bożena Nieroda, Maciej Nitka.
Maciej Nitka, Grzegorz Lechowicz, Bożena Nieroda
- Prezentacja "Osuwiska, zagadnienia prawne i praktyka architekta"
Racjonalne prawo, jawne procedury - 2010 r.
W dniu 15 września 2010 r. w siedzibie Starostwa Nowosądeckiego odbyła się konferencja, której celem było omówienie głównych problemów związanych z działalnością zawodową projektantów w kontekście procedur administracyjnych. Konferencja została zorganizowana przez Małopolską Okręgową Izbę Architektów wspólnie ze Starostwem Nowosądeckim przy udziale Izby Inżynierów Budownictwa. Spotkanie swoją obecnością zaszczycił Pan Jan Golonka, Starosta Nowosądecki.
Podczas konferencji wygłoszony został referat „Racjonalne prawo, jawne procedury”.
Bożena Nieroda
- Prezentacja "Racjonalne prawo, jawne procedury"
Linia zabudowy - 2010 r.
W decyzjach o warunkach zabudowy oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego stosowane są niezdefiniowane w przepisach prawa takie sformułowania jak „obowiązująca linia zabudowy” oraz „nieprzekraczalna linia zabudowy”. Wobec braku ustawowych definicji, zarówno urzędnicy jak i projektanci, posługują się własnymi interpretacjami. Sytuacja ta prowadzi do szeregu nieporozumień i strat, w tym także finansowych, wynikających z niemożności zatwierdzenia niektórych projektów budowlanych lub też z nietrwałości orzeczeń administracyjnych.
Dążąc do zbadania charakteru rozbieżności przyjmowanych interpretacji Zespół ds. Legislacji MPOIA RP przygotował cykl pism kierowanych do kluczowych w naszym województwie urzędów (pisma do Starostw). Uzyskane informacje potwierdziły istotne zróżnicowanie interpretacji dotyczących "linii zabudowy".
Celem uzyskania wykładni pochodzącej z najwyższych kręgów władzy, co pozwoliłoby na wprowadzenie ujednoliconych interpretacji w całym województwie – Zespół ds. Legislacji MPOIA RP przygotował własną opinię w powyższej sprawie. Opinię tą autorstwa Bożeny Nierody i Anny Serafin - Rada MPOIA RP przesłała do Ministerstwa Infrastruktury.
31.08.2010 r. Ministerstwo Infrastruktury skierowało do MPOIA RP odpowiedź.
Rada MPOIA RP
- Pismo do Ministerstwa Infrastruktury
- Opinia dołączona do pisma do MI
Poświadczanie kopii dokumentów - 2010 r.
Znowelizowana ustawa Kodeks postępowania administracyjnego wprowadza art. 76 a ustalający, iż prawo poświadczania kopii dokumentów posiadają wyłącznie osoby wykonujące zawód prawniczy. Ponieważ w procesie inwestycyjnym pojawia się znaczna liczba dokumentów, które w kopiach i odpisach należy dołączać do dokumentacji projektowej, art. 76 a k.p.a. tworzy dla projektantów i inwestorów kolejny nowy próg w i tak skomplikowanej procedurze administracyjnej.
Sytuacja ta spowodowała, że Krajowa Rada IA zwróciła się pismem z dnia 18.03.2010 r. do Pana Cezarego Grabarczyka Ministra Infrastruktury z prośbą o „natychmiastową reakcję legislacyjną” prowadzącą do „wpisania architektów oraz inżynierów budownictwa – projektantów w rozumieniu Prawa budowlanego na listę podmiotów upoważnionych do uwierzytelniania dokumentów stosowanych w postępowaniach administracyjnych w budownictwie”.
Działając prawie równocześnie, 30.03.2010 r. arch. Anna Serafin przygotowała pismo do Rzecznika Praw Obywatelskich z prośbą o skierowanie art.76 a do Trybunału Konstytucyjnego i zbadanie zgodności art. 76 a z Konstytucją oraz ewentualne skierowanie do Prokuratury w sprawie podejrzenia o wprowadzenie w błąd posłów w uzasadnieniu do ustawy. Pismo to, w ramach obywatelskiej akcji, zostało podpisane przez 76 osób, w tym również osoby niebędące architektami.
Po czterech miesiącach nadeszła odpowiedź z biura RPO, z której wynika całkowity brak zrozumienia dla argumentów zawartych w liście. Ponadto sprawa opisana w liście obywatelskim, podpisanym przez 76 osób została potraktowana jak sprawa jednej prywatnej osoby.
Rada MPOIA RP
Projekt nowelizacji Kodeksu Etyki Zawodu Architekta - 2010 r.
Na początku listopada 2009 r. Krajowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej Izby Architektów, arch. Maria Jankowska-Olbratowska, zwróciła się do Izb Okręgowych z prośbą o przekazanie opinii odnośnie treści proponowanych zmian w zapisach KEZA.
Propozycję zmian KEZA autorstwa Rzecznika Krajowego poddano środowiskowej dyskusji. Jej efektem stały się działania podjęte przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP.
Po zbadaniu przez Zespół uwag zgłoszonych przez środowisko architektów oraz po przeprowadzeniu analizy istniejących i funkcjonujących analogicznych dokumentów w obrębie samorządów zawodowych działających na terenie RP opracowany został nowy, autorski projekt zmiany KEZA.
Autor opracowania – arch. Grzegorz Lechowicz wraz z kolegium redakcyjnym (architekci: Wojciech Chmielewski, Wojciech Dobrzański, Bożena Nieroda, Anna Serafin, Marek Tarko, Mariusz Twardowski) przedstawili własne spojrzenie na zagadnienie etyki zawodu architekta. Opracowany projekt nowelizacji Kodeksu Etyki oparty został na założeniu, iż konieczne jest jednoznaczne określenie powinności architekta względem klienta, kolegów, Izby i społeczeństwa.
Projekt skierowany został do konsultacji wewnątrzśrodowiskowej.
Rada MPOIA RP
- Projekt nowelizacji Kodeksu Etyki
Opinia w sprawie projektu nowelizacji ustawy Prawo budowlane - 2009 r.
12.02.2009 r. Sejm RP uchwalił ustawę o zmianie ustawy – prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. Analiza treści ustawy dokonana przez Zespół ds. Legislacji MPOIA RP ujawniła możliwość pojawienia się istotnych zagrożeń dla jakości procesu inwestycyjnego, w sytuacji wprowadzenia ustawy w życie.
Opinia z dnia 22.03.2009 r. przygotowana przez arch. Bożenę Nierodę, przy współpracy architektów: Anny Serafin, Marka Tarko, Grzegorza Lechowicza, Macieja Nitki - wskazywała m.in. na takie zagrożenia dla procesów inwestycyjnych jak: wyeliminowanie projektantów z wielu czynności inwestycyjnych (przebudowy obiektów nie wymagałyby już sporządzania projektów, co w wielu sytuacjach prowadziłoby do obniżenia jakości obiektów) czy też wprowadzenie procedur powodujących zaskarżanie inwestycji dopiero w fazie zaawansowanej realizacji obiektów i scedowanie odpowiedzialności za prawidłowość inwestycji na projektantów, przy równoczesnym utrzymaniu wieloznaczności przepisów prawa i ich relatywistycznej interpretacji.
Opinia, w ramach akcji obywatelskiej, przekazana została Prezydentowi RP w prośbą o rozważenie możliwości zawetowania przedstawionej do podpisu ustawy lub skierowanie jej do Trybunału Konstytucyjnego.
W oparciu o ww. opinię przygotowane zostało „Stanowisko Izby Architektów Rzeczpospolitej Polskiej w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy – prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw”. Stanowisko to opublikowane zostało w Nr 2/2009 Biuletynu Informacyjnego Południowej Okręgowej Izby Urbanistów.
21 kwietnia 2009 r. KRIA przekazała pismem znak l.dz.228/KRIA/2009/w stanowisko Izby Architektów - na ręce Premiera, Marszałka Sejmu oraz Marszałka Senatu. Pismo to przesłane zostało także do opiniotwórczych mediów.
W 2011 r. Trybunał Konstytucyjny (wyrok 26/3/A/2011) po rozpoznaniu wniosku Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej - orzekł o niezgodności przepisów znowelizowanego Prawa budowlanego z Konstytucją RP.
Rada MPOIA RP
- Opinia przygotowana w MPOIA RP w sprawie projektu ustawy
- Wzór listu do Prezydenta RP – wersja I
- Wzór listu do Prezydenta RP – wersja II
- Stanowisko KRIA wobec noweli Pb
- Pismo l.dz.228/KRIA/2009/w do Premiera
Analiza Urbanistyczno-Architektoniczna - 2007 r.
Art. 53. ust. 3. oraz art. 64. ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym stanowią, że organ w postępowaniu związanym z wydaniem decyzji o ustaleniu lokalizacji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy - dokonuje analizy:
- warunków i zasad zagospodarowania terenu oraz jego zabudowy, wynikających z przepisów odrębnych
- stanu faktycznego i prawnego terenu, na którym przewiduje się realizację inwestycji.
Powyższa analiza (często nazywana analizą urbanistyczno-architektoniczną) stanowi podstawę sporządzanych projektów decyzji.
Ponieważ ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz rozporządzenia wykonawcze nie wskazują w sposób jednoznaczny charakteru działań związanych z opracowywaniem ww. analizy, sposób jej wykonania zależy w dużej mierze od indywidualnego spojrzenia autora takiego opracowania.
W celu przybliżenia architektom problematyki związanej ze sporządzaniem analizy, 30.05.2007 r. Rada MPOIA RP zorganizowała szkolenie.
Na potrzeby szkolenia sporządzone zastało przez arch. Bożenę Nierodę opracowanie w formie prezentacji: „Analiza Urbanistyczno-Architektoniczna”, ukazujące autorskie spojrzenie. Tekst referatu opublikowano w Nr 8/2007 Biuletynu „Arcus” MPOIA RP.
Rada MPOIA RP
Dlaczego potrzebne jest dobre prawo - 2007 r.
Rozwój działalności inwestycyjnej, stymulowanie odpowiednich przekształceń przestrzennych i w ślad za tym wzrost gospodarczy, zależne są w istotnym stopniu od jakości ustanowionego prawa.
Nasz kraj, borykając się z różnego rodzaju ograniczeniami, nie zawsze należną uwagę przywiązuje do efektów, jakie spowodowane być mogą sprawnie funkcjonującymi i o odpowiedniej wartości merytorycznej przepisami. A przecież od przyjętych regulacji prawnych - zależny jest poziom dochodu narodowego. I jego wzrost nastąpić może nie w bliżej nieokreślonej przyszłości, ale pozytywne przemiany rozpoczną się już w dniu, w którym dobre prawo zacznie funkcjonować. Tym bardziej, że skokowy wzrost gospodarczy będący następstwem odpowiedniego prawa, nie wymaga uruchomienia specjalnych środków finansowych i możliwy jest niezależnie od wyjściowej sytuacji ekonomicznej państwa.
Powyższe zdania – to początek artykułu „Dlaczego potrzebne jest dobre prawo” opublikowanego w Nr 7/2007 Biuletynu „Arcus” Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów.
Bożena Nieroda
- Tekst artykułu „Dlaczego potrzebne jest dobre prawo”
Konferencja - Funkcjonowanie procedur administracyjnych w praktyce - 2006 r.
Polskie prawo inwestycyjne składające się z wielu niespójnych elementów – postrzegane jest nie tylko jako nieskuteczne, ale i tworzące sztuczne bariery administracyjne. Wzajemnie sprzeczne przepisy wymuszają posługiwanie się interpretacjami, a te z powodu braku jednolitych procedur – podlegają częstym i nieprzewidywalnym zmianom. Stan ten powoduje nietrwałość orzeczeń, ponieważ dotychczasowe interpretacje podważane są nowymi.
Powyższy problem, niezwykle dotkliwy zarówno dla projektantów jak i inwestorów, stał się przyczyną zorganizowania przez MPOIA RP pod patronatem Marszałka Województwa Małopolskiego Janusza Sepioła konferencji „Funkcjonowanie procedur administracyjnych w praktyce”.
Konferencja odbyła się 17 listopada 2006 r. w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim.
Podczas konferencji wygłoszony został referat „Likwidowanie barier proceduralnych”. Referat przygotowała arch. Bożena Nieroda.
Tekst referatu opublikowany został w Numerze Specjalnym Biuletynu „Arcus” MPOIA RP.
Rada MPOIA RP
- Tekst referatu "Likwidowanie barier proceduralnych"
- Prezentacja Likwidowanie barier proceduralnych"
Projekty typowe a uprawnienia budowane - 2006 r.
Jednym z istotnych zagadnień w procesie inwestycyjnym jest kwestia kwalifikacji zawodowych projektantów. W polskim systemie kwalifikacje te są dokumentowane decyzjami potwierdzającymi nadanie uprawnień budowlanych. Uprawnienia mają różny zakres, zależny od wykształcenia projektantów oraz od podstawy prawnej wydania decyzji o nadaniu uprawnień. Tym samym – nie każde uprawnienia budowlane upoważniają projektanta do sporządzania każdego rodzaju projektu.
Zagadnieniem ujawniającym istotny spór odnoszący się do zakresu uprawnień stała się w ostatnich latach problematyka masowo pojawiających się projektów katalogowych (powtarzalnych, typowych).
Polem sporu jest kwestia czy osoby, które uzyskały uprawnienia budowlane na podstawie ustawy z 1974 r. Prawo budowlane oraz rozporządzenia MGTiOŚ z 1975 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie upoważniające do sporządzania projektów w zakresie rozwiązań architektonicznych: budynków inwentarskich i gospodarczych, adaptacji projektów powtarzalnych (typowych), sporządzania planów zagospodarowania działki związanych z realizacją tych budynków – posiadają odpowiednie upoważnienia zezwalające na sporządzanie adaptacji współczesnych projektów powtarzalnych (typowych) w zakresie rozwiązań architektonicznych, budynków innych niż inwentarskie i gospodarcze.
Odpowiedź na powyższe pytanie znaleźć można w załączonej analizie, której sporządzenie sprowokowane zostało m.in. wystąpieniem Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 30 sierpnia 2006 r., znak RPO-536528-IV/06/PJ, odnoszącym się do kwestii realizacji uprawnień budowlanych uzyskanych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane.
Załączona analiza przygotowana przez arch. Bożenę Nierodę 14.10.2006 r., wykorzystana została w opracowanym przez Izbę Architektów stanowisku zawartym w piśmie skierowanym przez Prezesa KRIA do Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego.
Stanowisko IA opublikowane zostało w Nr 4 Biuletynu IA z 2006 r.
Rada MPOIA RP
Projekt Budowlany – Vademecum Projektanta i Inwestora - 2004 r.
Brak jednorodnej interpretacji przepisów ustawy z 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz znowelizowanej ustawy z 1994 r. Prawo budowlane –znacząco utrudniał pracę projektantów i urzędników. Sytuacja ta spowodowała podjęcie przez Radę MPOIA RP działań, których celem było wprowadzenie w urzędach na terenie województwa małopolskiego jednolitych procedur.
Funkcjonująca przy Radzie MPOIA RP Komisja ds. Legislacji podjęła prace. Do współpracy zaproszono m.in. Starostwa Powiatowe, Urząd Wojewódzki, Inspektora Nadzoru Budowlanego, Dyrektorów Wydziałów Architektury większych miast województwa, Przedstawicieli Miejskich Komisji Architektoniczno-Urbanistycznych, SARP oraz Izbę Inżynierów Budownictwa i Izbę Urbanistów.
Efektem prac Komisji ds. Legislacji stała się opublikowana praca zbiorowa „Projekt Budowlany – Vademecum Projektanta i Inwestora”, stanowiąca wydanie specjalne biuletynów: „Arcus” – Biuletyn Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów i „Budowlani” – Biuletyn Małopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa.
Rada MPOIA RP
Komisja ds. Legislacji działająca przy Radzie MPOIA RP I kadencji - 2004 r.
Z początkiem 2004 r. sformalizowana została działalność grupy osób zajmujących się legislacją i współpracujących z Radą MPOIA RP. Powstała Komisja ds. Legislacji przy MPOIA RP. Komisji przewodził arch. Stanisław Deńko. Program działania Komisji opublikowany został w Nr 1/2004 Biuletynu ARCUS, wydawanym przez Małopolską Okręgową Izbę Architektów.
Rada MPOIA RP
- Program Komisji ds. Legislacji MPOIA RP - 2004 r.